Tevīsatima pariccheda
Yodhalābho
Tejojavaguṇehi ca;
Aggo hutvā mahākāyo,
So ca kaṇḍūlavāraṇo.
Nandīmitto suranimilo, mahāsoṇo goṭṭhayimbaro;
Theraputtābhayo bharaṇo, veḷusumano tatheva ca.
Khañjadevo phussadevo, labhiyya vasabhopi ca;
Ete dasa mahāyodhā, tassā’hesuṃ mahabbalā.
Ahu eḷārarājassa, mitto nāma camūpati;
Tassa kammantagāmamhi, pācīnakhaṇḍarājiyā.
Cittapabbatasāmantā, ahu bhaginiyā suto;
Kosohitavatthaguyho, mātulasseva nāmato.
Dūrampi parisappantaṃ, daharaṃ taṃ kumārakaṃ;
Ābajjha nandiyā kaṭyaṃ, nisadamhi abandhisu.
Nisadaṃ kaḍḍhato tassa, bhūmiyaṃ parisappato;
Ummārātikkame nandi, sā chajjati yato tato.
Nandimittoti ñāyittha, dasanāgabalo ahu;
Vuddho nagaramāgamma, so upaṭṭhāsi mātulaṃ.
Thūpādīsu asakkāraṃ, karonto damiḷe tadā;
Ūruṃ akkammapādena, hatthena itaraṃ tuso.
Gahetvā sampadāletvā, bahikkhapatiṃ thāmavā;
Devā antaradhāpenti, tena khittaṃ kaḷevaraṃ.
Damiḷānaṃ khayaṃ disvā, rañño ārocayiṃ sutaṃ;
‘‘Sahoṭṭaṃ gaṇhathetaṃ’’ti, vuttaṃ kātuṃ na sakkhisuṃ.
Cintesi nandimitto so, ‘‘evampi karato mama;
Janakkhayo kevalañhi, natthi sāsanajotanaṃ.
Rohaṇe khattiyā santi, pasannaṃ ratanattaye;
Tattha katvā rājasevaṃ, gaṇhitvā damiḷe’khile.
Rajjaṃ datvā khattiyānaṃ, jotessaṃ buddhasāsanaṃ’’;
Iti gantvā gāmaṇissa, taṃ kumārassa sāvayi.
Mātuyā mantayitvā so, sakkāraṃ tassa kārayi;
Sakkato nandimitto so, yodho vasi tadantike.
Kākavaṇṇo tissarājā, vāretuṃ damiḷisadā;
Mahāgaṅgāya titthesu, rakkhaṃ sabbesu kārayi.
Ahu dīghābhayo nāma, rañño’ñña bhariyā suto;
Kacchakatitthe gaṅgāya, tena rakkhamakārayi.
So rakkhākaraṇatthāya, samantā yojanadvaye;
Mahākulamhā ekekaṃ, puttaṃ āṇāpayi tahiṃ.
Koṭṭhivāle janapade, gāme khaṇḍakaviṭṭhike;
Sattaputto kulapati, saṅgho nāmā’si issaro.
Tassāpi dhūtaṃ pāhesi, rājaputto sutatthiko;
Sattamo nimilo nāma, dasahatthibalo suto.
Tassa akammasīlattā, khīyantā chapi bhātaro;
Rocayuṃ tassa gamanaṃ, na tu mātā pitā pana.
Kujjhitvā sesabhātūnaṃ, pātoyeva tiyojanaṃ;
Gantvā suraggameyeva, rājaputtaṃ apassiso.
So taṃ vimaṃsanatthāya, dūre kicce niyojayi;
Cetiya pabbatā sanne, dvāra maṇḍalagāmake.
Brāhmaṇo kuṇḍalo nāma, vijja te me sahāyako;
Samuddapāre bhaṇḍāni, tassa vijjanti santike.
Gantvā taṃ tena dinnāni, bhaṇḍakāni idhā’hara;
Iti vatvāna bhojetvā, lekhaṃ datvā vissajjayi.
Tato nava yojanañhi, anurādhapuraṃ idaṃ;
Pubbaṇheyeva gantvāna, so taṃ brāhmaṇa maddasa.
‘‘Nhatvā vāpiyaṃ tāta, ehī’’ti āha brāhmaṇo;
Idhā’nāgata pubbattā, nhatvāna tissavāpiyaṃ.
Mahābodhiñca pūjetvā, thūpārāme ca cetiyaṃ;
Nagaraṃ pavisitvāna, passitvā sakalaṃ puraṃ.
Āpaṇā gandhamādāya, uttara dvārato tato;
Nikkhammuppala khettamhā, gahetvā uppalāni ca.
Upāgami brāhmaṇaṃ taṃ, puṭṭho tenā’ha so gatiṃ;
Sutvā so brāhmaṇo tassa, pubbāgamamidhāgamaṃ.
Vimhito cintayī evaṃ, ‘‘purisā jānīyo ayaṃ;
Sace jāneyya eḷāro, imaṃ hatthe karissati.
Tasmā’yaṃ damiḷā’sanne, vāsetuṃ neva arahati;
Rājaputtassa pituno, santike vāsamarahati’’.
Eva mevaṃ likhitvāna, lekhaṃ tassa samappayi;
Puṇṇavaḍḍhana vatthāni, paṇṇākāre bahūpi ca.
Datvā taṃ bhojayitvā ca, pesesī sakhisantikaṃ;
So vaḍḍhamānacchāyāyaṃ, gatvā rājasutanti kaṃ.
Lekhañca paṇṇākāre ca, rājaputtassa appayi;
Tuṭṭho āha ‘‘sahassena, pasādetha ima’’nti so.
Issaṃ kariṃsu tassa’ññe, rājaputtassa sevakā;
So taṃ dasasahassena, pasādāpesi dārakaṃ.
Tassa kesaṃ likhāpetvā, gaṅgāyeva nahāpiya;
Puṇṇavaḍḍhana vatthayugaṃ, gandhamālañca sundaraṃ;
Acchādetvā vilimpetvā, maṇḍayitvā surūpakaṃ.
Sīsaṃ dukūlapaṭṭena, veṭhayitvā upānayuṃ;
Attano parihārena, bhattaṃ tassa adāpayi.
Attano dasasahassa-agghanasayanaṃ subhaṃ;
Sayanatthaṃ adāpesi, tassa yodhassa khattiyo.
So sabbaṃ ekato katvā, netvā mātāpitantikaṃ;
Mātuyā dasasahassaṃ, sayanaṃ pituno adā.
Taṃyeva rattiṃ āgantvā, rakkhaṭhāne addassayi;
Pabhāte rājaputto taṃ, sutvā tuṭṭhamano ahu.
Datvā paricchadaṃ tassa, parivārajanaṃ tathā;
Datvā dasasahassānī, pesesi pitusantikaṃ.
Yodho dasasahassāni, netvā mātāpitantikaṃ;
Tesaṃ datvā kākavaṇṇa-tisso rājā mupāgami.
So gāmaṇikumārassa, tamappesi mahīpati;
Sakkato suranimilo, yodho vasi tadantike.
Kuṭumbarikaṇṇikāyaṃ,
Hundarīvāpi gāmake;
Tisassa aṭṭhamo putto,
Ahosi soṇa nāmako.
Sattavassikakālepi, tālagacche aluñci so;
Dasa vassikakālamhi, tāle luñcimahabbalo.
Kāle na so mahāsoṇo,
Dasa hatthi balo ahu;
Rājā taṃ tādisaṃ sutvā,
Gahetvā pitusantikā.
Gāmaṇissa kumārassa, adāsi posanatthiko;
Tena so laddhasakkāro, yodho vasi tadantike.
Girināme janapade, gāme nicchelaviṭṭhike;
Dasahatthibalo āsi, mahānāgassa atrajo.
Lakuṇṭakasarīrattā, ahu goṭṭhaka nāmako;
Karonti keḷiparihāsaṃ, tassa jeṭṭhā cha bhātaro.
Te gantvā māsakhettatthaṃ, koṭṭayitvā mahāvanaṃ;
Tassa bhāgaṃ ṭhapetvāna, gantvā tassa nivedayuṃ.
So gantvā taṃ khaṇaṃyeva, rukkhe imbarasaññite;
Luñcitvāna samaṃ katvā, bhūmiṃ gantvā nivedayi.
Gantvāna bhātaro tassa, disvā kammanta mabbhutaṃ;
Tassa kammaṃ kittayantā, āgacchiṃsu tadantikaṃ.
Tadupādāya so āsi, goṭṭhayimbaranāmako;
Tatheva rājā pāhesi, tambi gāmaṇisantikaṃ.
Koṭipabbatasāmantā, kittigāmamhi issaro;
Rohaṇo nāma gahapati, jātaṃ puttakamattano.
Samāna nāmaṃ kāresi, goṭṭhakāhayarājino;
Dārako so balī āsi, dasadvādasavassiko.
Asakkuṇeyyapāsāṇe, uddhattuṃ catupañcahi;
Kīḷamāno khipi tadā, so kīḷāguḷake viya.
Tassa soḷasavassassa, pitā gadamakārayi;
Aṭṭhatiṃsaṅgulavaṭṭaṃ, soḷasahatthadīghakaṃ.
Kālānaṃ nāḷikerānaṃ,
Khandhe āhacca tāya so;
Te pātayitvā teneva,
Yo dho so pākaṭo ahu.
Tatheva rājā pāhesi, tampi gāmaṇisantike;
Upaṭṭhāko mahāsumma-therassā’si pitā pana.
So mahāsummatherassa, dhammaṃ sutvā kuṭumbiko;
Sotāpattiphalaṃ patto, vihāre koḷapabbate.
Sotu sañjātasaṃvego, ārocetvāna rājino;
Datvā kuṭumbaṃ puttassa, pabbaji therasantike.
Bhāvanaṃ anuyuñjitvā, arahattamapāpuṇi;
Putto tena’ssa paññāyi, theraputtābhayo iti.
Kappakandaragāmamhi, kumārassa suto ahu;
Bharaṇo nāma so kāle, dasadvādasavassike.
Dārakehi vanaṃ gantvā’-nubandhitvā sase bahū;
Pādena paharitvāna, dvikhaṇḍaṃ bhūmiyaṃ khipi.
Gāmikehi vanaṃ gantvā, soḷasavassiko pana;
Tatheva pātesi lahuṃ, miga gokaṇṇasūkare.
Bharaṇo so mahāyodho,
Teneva pākaṭo ahu;
Tatheva rājā vāsesi,
Tampi gāmaṇisantike.
Girigāme janapade, kuṭumbiyaṅgaṇagāmake;
Kuṭumpivasabho nāma, ahosi tattha sammato.
Veḷo janapado tassa, sumano giribhojako;
Sahāyassa sute jāte, paṇṇākārapurassarā.
Gantvā ubho sakaṃ nāmaṃ, dārakassa akārayuṃ;
Taṃ vuddhaṃ attano gehe, vāsesi siribhojako.
Tasse’ko sindhavo posaṃ, kañcinā rohituṃ adā;
Disvā tu veḷusumanaṃ, ayaṃ arohako mama.
Anurūpo’ti cintetvā,
Pahaṭṭho hesitaṃ akā;
Taṃ ñatvā bhojako ‘‘assaṃ,
Ārohā’’ti tamāhaso.
So assaṃ āruhitvā taṃ, sīghaṃ dhāvayi maṇḍale;
Maṇḍale sakale asso, ekābaddho adissi so.
Nisīdi dhāvato ca’ssa, vassahāro’va piṭṭhiyaṃ;
Mocetipi uttariyaṃ, bandhatipi anādaro.
Taṃ disvā parisā sabbā, ukkuṭṭhiṃ sampavattayi;
Datvā dasasahassāni, tassa so giribhojako.
Rājānucchaviko’yaṃti, haṭṭho rañño adāsi taṃ;
Rājā taṃ veḷusumanaṃ, attanoyeva santike.
Kāretvā tassa sakkāraṃ, vāsesi bahumānayaṃ;
Nakulanagarakaṇṇikāyaṃ, gāme mahinda doṇike.
Abhayassa’ntime putto, devonāmā’si thāmavā;
Īsakaṃ pana khañjattā, khañjadevoti taṃ viduṃ.
Migamaṃ gāmavāsīhi, saha gantvāna so tadā;
Mahise anubandhitvā, mahante uṭṭhituṭṭhite.
Hatthena pāde gaṇhitvā, bhametvā sīsamatthake;
Asumha bhūmiṃ cuṇṇeti, tesaṃ aṭṭhīni māṇavo.
Taṃ pavattiṃ suṇitvāva, khañjadevaṃ mahīpati;
Vāsesi āharāpetvā, gāmaṇisse’va santike.
Cittalapabbatā’sanne, gāme kapiṭṭhanāmake;
Uppalassa suto āsi, phussadevoti nāmako.
Gantvā saha kumārehi, vihāraṃ so kumārako;
Bodhiyā pūjitaṃ saṅkhaṃ, ādāya dhamithāmasā.
Asanīpātasaddova, saddo tassa mahā ahu;
Ummattā viya āsuṃ te, bhītā sabbepi dārakā.
Tena so āsi ummāda-phussa devoti pākaṭo;
Dhanusippaṃ akāresi, tassa vaṃsāgataṃ pitā.
Saddavedhi vijjuvedhī, vālavedhī ca so ahu;
Vālukāpuṇṇasakaṭaṃ, baddhadhammasataṃ tathā.
Asano dumbaramayaṃ, aṭṭhasoḷasaaṅgulaṃ;
Tathā ayo lohamayaṃ, paṭṭaṃdi caturaṅgali.
Nibbedhayatikaṇṇena, kaṇḍo tena visajjito;
Thale aṭṭhusabhaṃ yāti, jale tu usabhaṃ pana.
Taṃ suṇitvā mahārājā, pavattiṃ pitusantikā;
Tampi āṇāpayitvāna, gāmaṇimhi avāsayi.
Tulādhāranagāsanne, vihāravāpi gāmake;
Mattakuṭumbissa suto, ahu vasabhanāmako.
Taṃ sujātasarīrattā, labhiya vasabhaṃ viduṃ;
So vīsativassuddesamhi, mahākāyabalo ahu.
Ādāya so katipayo, puriseyeva ārabhi;
Khettatthiko mahāvāpiṃ, karonto taṃ mahabbalo.
Dasahi dvādasahi vā, vahitabbe dhurehipi;
Vahanto paṃsupiṇḍe so, lahuṃ vāpiṃ samāpayi.
Tena so pākaṭo āsi, tampi ādāya bhūmipo;
Datvā taṃ tassa sakkāraṃ, gāmaṇissa adāsi taṃ.
Vasabhodakavāroti, kaṃ khettaṃ pākaṭaṃ ahu;
Evaṃ labhiyāvasabho, vasi gāmaṇisantike.
Mahāyodhānametesaṃ, dasannampi mahipati;
Puttassa sakkārasamaṃ, sakkāraṃ kārayi tadā.
Āmantetvā mahāyodhe, dasāpi ca disampati;
‘‘Yodhe dasadase’keko, esathā’ti udāhari.
Te tathevā’nayuṃ yodhe, tesampāha mahīpati;
Tassa yodhasahassāpi, tatheva pariyesituṃ.
Tathā tepā’nayuṃ yodhe, tesampāhaṃ mahīpati;
Punayodhasahassassa, tatheva pariyesituṃ.
Tathā tepā’nayuṃ yodhe, sabbe sampiṇḍitā tu te;
Ekādasasahassāni, yodhāsataṃ tathā dasa.
Sabbe te laddhasakkārā, bhūmipālena sabbadā;
Gāmaṇiṃ rājaputtaṃ taṃ, vasiṃsu parivāriya.
Iti sucaritajātabbhutaṃ,
Suṇiya naro matimā sukhattiko;
Akusalapathato parammukho,
Kusalapathe’bhirameyya sabbadāti.
Sujanappasādasaṃvegatthāya kate mahāvaṃse
Yodhalābho nāma
Tevīsatimo paricchedo.
TẢI MOBILE APP PHẬT GIÁO THERAVĀDA ĐỂ XEM THÊM NHIỀU THÔNG TIN HỮU ÍCH (ANDROID & IOS)