Ekūnapaññāsatima pariccheda
Rājadvayadīpano
Evaṃ tasmiṃ mate tassa, kātabbaṃ sādhukāriya;
Mahādīpādo senavho, ādāya balavāhanaṃ.
Āgamma nagaraṃ rājā, ahosi dharaṇī tale;
Ādikappamhi rājūnaṃ, dassanto cariyaṃ piya.
Saddho mahādhano sūro, muttacāgī nirālayo;
Yācayogo mahābhogo, sampannabalavāhano.
Kittiyā’malabhūtāya, tathā tejo guṇena ca;
Sannipātaṃva so canda-sūriyānaṃ nidassayi.
Asaṅkiṇṇa guṇākiṇṇo, suviciṇṇa guṇāguṇo;
Nitthiṇṇapāpo nibbiṇṇa-saṃsāro sāradassano.
Bhariyā tassa yā āsi, saṅghātaṃ so bhisecayi;
Mahesībhāve datvāna, parihāraṃ yathābhataṃ.
Mahindaṃ nāma sappaññaṃ, kaṇiṭṭhaṃ bhātaraṃ sakaṃ;
Datvā dakkhiṇabhāgaṃ so, oparajje’bhisecayi.
Antepure’parajjhitvā, so raññā avadhārite;
Saputtadāro vuṭṭhāya, aññāto malayaṃ agā.
Uppajjittha tadā putto, rañño saṅghāya deviyā;
Dassento’va panādassa, kumāra rūpamattano.
Rājā taṃ jātamattaṃ’va, disvā santhuṭṭhamānuso;
Siddhatthaṃ lumbinījātaṃ, rājā suddhodano viya.
Dhaññapuññaguṇūpeto, ṭhapetvā dīpamekakaṃ;
Jambudīpe’pi kasiṇe, rajjayoggoti me suto.
Nāmadāna dineyeva, parihārena sabbaso;
Oparajje bhisiñcitvā, dakkhiṇaṃ desamassa’dā.
Yuvarājāpi malaye, vasanto’va mahīpatiṃ;
Ārādhetvā upāyena, anuññato sabhātarā.
Nikāyattaya vā sīhi, saddhiṃ bhikkhūhi āgato;
Disvā rājānamettheva, sandhīṃ’kāsi akuppiyaṃ.
Yā tassa yuvarājassa, bhariyā tissā nāmikā;
Rājinī sā vijāyittha, dhītaraṃ saṅghanāmikaṃ.
Kittināmā’parāyā ca, bhariyā sāpi kho pana;
Vijāyi putte cattāro, tathā ekañca dhītaraṃ.
Tadā rājāpi cintetvā, evaṃ sati kaṇiṭṭhako;
Nissaṅko mayi hotīti, sammā mantīhi mantiya.
Dhītaraṃ yuvarājassa, surūpiṃ rūpanāmikaṃ;
Kassapassa’tta puttassa, vivāhaṃ kārayi budho.
Dakkhiṇaṃ desamasseva, kaṇiṭṭhassa sadāpayi;
Rājaputtassa pādāpi, paccekaṃ bhogamattano.
Rajjamhi sabbaṃ tasseva, paribhogāya dāpayi;
Kevalantu vicāresi, dīpaṃ dīpa hitāvaho.
Tesaṃ saṃvāsamanvāya, ubhinnaṃ puññakamminaṃ;
Dhaññapuññaguṇūpetā, vijātā puttadhītaro.
Katvā sabbopahārena, dāṭhādhātu mahāmahaṃ;
Āruyha varapāsādaṃ, ratanavhaṃ mahīpati.
Tadā sovaṇṇayassāpi, sambuddhassa purā ṭhitaṃ;
Suññaṃ piṭṭhaṃ sayaṃ disvā, kasmā evanti saṃvadi.
Tato amaccā āhaṃsu, nājānāsi mahīpati;
Mahāpitunarindassa, kāle tava narissaraṃ.
Paṇḍurājā idhāgamma, dīpametaṃ vināsiya;
Sabbaṃ sāragataṃ dīpe, samādāya gato iti.
Taṃ sutvā lajjito rājā, sayaṃ viya parājito;
Tadaheva niyojesi, amacce balasaṅgahe.
Tadā’va kira āgañchi, paṇḍurājakumārako;
Paribhūto sarājena, rajjatthaṃ kata nicchayo.
Rājā disvā’ti santuṭṭho, kattabbaṃ tassa kāriya;
Mahātittha mupāgamma, paṭṭanaṃ sematraso.
Mahantaṃ balakāyañca, tassopakaraṇāni ca;
Anunaṃ paṭiyādetvā, devasenaṃva sajjitaṃ.
Paṇḍurājakumārena, saddhiṃ senāpati sakaṃ;
Gantvā taṃ paṇḍurājānaṃ, hantvānikamito purā.
Ratanaṃ sabbamādāya, datvā rajjaṃ imassa ca;
Na cireneva ehītī, uyyojesi mahāyaso.
Sopi evaṃ karomīti, paṭissutvā mahīpatiṃ;
Vinditvā balamādāya, nāmamāruyha taṃ khaṇe.
Paratīraṃ tato gantvā, saṃvuḷaha balavāhano;
Vināsayanto paccantaṃ, vāresi madhuraṃ puraṃ.
Dvārāni pidahitvāna, pacchindittha gatāgataṃ;
Tato aggiṃ khipāpesi, gopuraṭṭāla koṭṭhake.
Evaṃ sīhaḷasenāya, paviṭṭhāya sakaṃ puraṃ;
Sabbaṃ vilumpamānāya, senaṅgaṃ ghātayantiyā.
Paṇḍurājā nisammetaṃ, samādāya sakaṃ balaṃ;
Vegasā taṃ samāgamma, yuddhaṃ kātuṃ samārabhi.
Asampuṇṇa balattā so, viddho sallena bhūpati;
Hatthikkhandhagatoyeva, vihāya puramattano.
Palāyitvā gataṭhāne, jīvitaṃ nijamessaji;
Bhariyāva’ssa tenāsi, sampattā jīvitakkhayaṃ.
Tato sīhaḷasenāsā, paviṭṭhā nibbhayā puraṃ;
Tattha sabbaṃ vilumpittha, devā’sirapuraṃ yathā.
Senāpati tato rāja-gehe bhattaṃ samekkhiya;
Dīpānitamimamhā ca, tatraṭṭhañca mahārahaṃ.
Sāraṃ sabbaṃsamādāya, dese ca nagare ṭhitaṃ;
Katvā issariyaṃ tattha, vasevattiya attano.
Paṇḍurāja kumāraṃ tu, tattha rajje’bhi siñciya;
Kāretvā parihārañca, desaṃ tassa samappiya.
Yathāruciṃ gahetvāna, hatthiasse nare’pi ca;
Tattha tattha yathā kāmaṃ, vasanto akuto bhayo.
Samudda taṭamāgamma, ṭhatvā tattha yathāsukhaṃ;
Kīḷanto viya nāvaṃ so, samāruyha visārado.
Mahātittha mupāgamma, vanditvā dharaṇī patiṃ;
Taṃ sāsanaṃ nivedetvā, sāraṃ dassesi āhaṭaṃ.
Rājā sādhūti vatvāna, kāretvā tassa saṅgahaṃ;
Saddhiṃ senāya āgantvā, pakaṭṭhāya sakaṃ puraṃ.
Jayapānaṃ pivitvāna, katvā vijayamaṅgalaṃ;
Mahādhāgaṃ pavattetvā, yācakānaṃ yathā ruciṃ.
Sabbaṃ pākatikaṃ kāsi, sāraṃ dīpe nirālayo;
Sovaṇṇa paṭimāyo ca, yathāṭhāne ṭhapāpayi.
Suññaṃ ratanapāsāde, piṭṭhaṃ pūresi satthuno;
Kāsi rakkhapidhānena, nibbhayaṃ dharaṇītalaṃ.
Tato paṭṭhāya dīpaṃso, arīnaṃ duppadhaṃsiyaṃ;
Katvā vaḍḍhesi bhogehi, uttarādikuruṃ piya.
Khinnā pubbassa rājassa, kāle dīpamhi pāṇino;
Nibbutā taṃ samāgamma, ghammā viya valāhakā.
Tassa vīsatime vasse, vihāre abhayuttare;
Nikkhamitvā gatā hesuṃ, paṃsukūlika bhikkhavo.
Yuvarājā mahindo so, dhumarājassa satthuno;
Kārāpayi gharaṃ rammaṃ, dassaneyyaṃ manoramaṃ.
Bodhigehaṃ karonto taṃ, disvā vaḍḍhakīno tadā;
Vaṃsena sākhaṃ āhacca, bhijjantaṃ varabodhiyā.
Kintu kātabbametthāti, yuvarājaṃ nivedayuṃ;
So taṃ taṃ mupasaṃkamma, mahāpūjāya pūjiya.
Sace satthā, hitatthāya, sambhūto sabbapāṇinaṃ;
Laddhuṃ puññassa’nagghassa, gharassa karaṇeti’dha.
Sākhā gacchaṃ tu uddhaṃva, kātuṃ sakkā yathāgharaṃ;
Evamārādhayitvāna, vanditvā saṅgharaṃ gato.
Tadā sākhā dumindassa, rattiyaṃ uddhamuggami;
Tato kammakarā sabbaṃ, ārocesuṃ sasāmino.
Yuvarājā’ti santuṭṭho, bhāturañño nivediya;
Mahāpūjāya pūjesi, vissajjiya bahudhanaṃ.
Tathā mahindasenavhaṃ, pariveṇañca kāriya;
Saṅghassā’dā sabhogaṃ so, puññā puññānicācīni.
Adā saparisaṃ bhattaṃ, vatthaṃ chattamupāhanaṃ;
Tathā gamiyabhattañca, nahānañca sabhattakaṃ.
Evaṃ khuddānu khuddāni, katvā puññāni so vibhū;
Rañño tettiṃsavassamhi, yathākammamupāgami.
Atha rājā matetasmiṃ, kaṇiṭṭhamudayaṃ sakaṃ;
Tassa ṭhāne ṭhapetvāna, sabbaṃ tasseva tassadā.
Tulābhārassa dānena, dīnānāthe satappayi;
Dhammakammena sodhesi, nikāyattayamekato.
Soṇṇathālīsahassaṃ so, muttāhi paripūriya;
Ṭhapetvā maṇimekekaṃ, tassopari mahārahaṃ.
Brāhmaṇānaṃ sahassassa, suddhe ratanabhājane;
Bhojetvā khīrapāyāsaṃ, dāpetvā hemasuttakaṃ.
Tathā navehi vatthehi, acchādetvā yathāruciṃ;
Santappesi mahantena, parihārena puññavā.
Bhikkhūnaṃ dīpavāsīnaṃ, adāsi ca ticīvaraṃ;
Adā sabbāsamitthīnaṃ, vatthañca sumanoharaṃ.
Kāretvā lohapāsādaṃ, vejayantasarikkhakaṃ;
Vaḍḍhesi paṭimaṃ tattha, suvaṇṇaghaṭakoṭṭimaṃ.
Sutvā uposathāgāra-bhāvaṃ sabba mahesīnaṃ;
Tuccho yaṃ neva hotūti, vāsaṃ saṅghassa taṃ akā.
Bhogagāme ca tassadā, rakkhake ca niyojayi;
Bhikkhū dvattiṃsamattāhi, vasantūti niyāmayi.
Gaṅgāya mariyādaṃ so, kāresi maṇimekhalaṃ;
Toyaniddhamanañcākā, maṇihīrakavāpiyā.
Kaṭṭhuntanagare ceva, kāṇavāpiṃca bandhayi;
Vejjasālañca kāresi, cetiyamhi girimhi so.
Buddhagāmavihārañca, vihāraṃ mahiyaṅgaṇaṃ;
Kūṭatissa vihārañca, bhogagāme na vaḍḍhayi.
Maṇḍalassa girissā’dā, vihārassa sagāmake;
Uttarāḷhe ca kāresi, pāsādaṃ pariveṇake.
Mahāsenassa buddhassa, gāmaṃ datvāna rakkhake;
Dāsi sobbhavihāre ca, kāresi paṭimāgharaṃ.
Bodhisatte ca vaḍḍhesi, pāsāde maṇimekhale;
Sīlāmayamunindassa, jiṇṇagehampi kārayi.
Rāja taṃ bodhisattañca, sagharaṃ tattha sannahi;
Ālavālaṃ dumindassa, gandhitvā kā mahāmahaṃ.
Likhitvā hemapaṭṭamhi, sabbaratanasuttakaṃ;
Mahāpūjamakā tassa, abhidhammaṃ kathāpayi.
Ānandapaṭimaṃ netvā, puraṃ katvā padakkhiṇaṃ;
Parittaṃ bhikkhusaṅghena, bhaṇāpetvā yathāvidhiṃ.
Parittodakasekena, janaṃ katvā nirāturaṃ;
Rājā rogabhayaṃ pevaṃ, nīharittha sadesato.
Abhisekaṃ gahetvāna, hemavāluka cetiye;
Anusaṃvaccharaṃ kātuṃ, taṃ cārittaṃ likhāpayi.
Adā māsassa catūsu, uposathadinesu so;
Catunnañca sahassānaṃ, vatthadānaṃ sabhattakaṃ.
Vesākhakīḷaṃ kīḷittha, saddhiṃ duggatakehi so;
Annaṃ pānañca vatthañca, tesaṃ datvā yathāruciṃ.
Bhikkhusaṅghassa dīpamhi, niccadānaṃ pavattayi;
Santappesi ca dānena, kapaṇaddhikavaṇibbake.
Tassa rañño mahesī ca, saṅghanāmā akārayi;
Pabbataṃ saṅghasenavhaṃ, sabhogamabhayuttare.
Nīlacūḷāmaṇiñcākā, silāmaya mahesino;
Pūjaṃ sabbopahārehi, kāsi satthussa sabbadā.
Tassa senāpaticā’kā, senasenāpativhayaṃ;
Pariveṇaṃ mahābhogaṃ, sūro tuṭṭhakanāmako.
Evaṃ sapariso katvā, sapuññāni mahāyaso;
Pañcatiṃsatime vasse, devalokamupāgami.
Tato tassā’nujo āsi, udayo nāma khattiyo;
Rājā sabbappayogehi, hitesī dīpavāsīnaṃ.
Hutvā so sayaṃ rājā, kaṇiṭṭhaṃ sakabhātaraṃ;
Mahādīpādaṭhānamhi, ṭhapi kassapanāmakaṃ.
Rājā cintiya ñātīnaṃ, kātabbo saṅgaho iti;
Evaṃ kassapanāmassa, bhātuputtassa dhītaraṃ.
Yuvarājassa tassā’kā, bhariyaṃ senanāmikaṃ;
Dhāresica sayaṃ rājā, aparaṃ tissasavhayaṃ.
Mahindassuparājassa, rājadhītāya kittiyā;
Putto kittaggabodhīti, ādipādo vibuddhiko.
Coro hutvā mahārañño, nikkhamitvāna rattiyaṃ;
Eko aññātavesena, samupāgammarohaṇaṃ.
Janaṃ hattagataṃ katvā, desaṃ sabbaṃ vināsiya;
Ghātāpayittha tatraṭṭhaṃ, so taṃ mātulamattano.
Taṃ sutvā dharaṇīpālo, tasmiṃ’tīva pakuppiya;
Ānetuṃ tamupāyaṃ so, gavesanto tathā tathā.
Bhātuputtaṃ tamāhuya, yuvarājaṃ sakassapaṃ;
Āmantesi mahāpuñña, sahāyo hoti me iti.
Kiṃ me kattabba’miccāha, paccāha dharaṇīpati;
Putto tava mahindo so, vuddhippatto mahābalo.
Lābhī rohaṇadesassa, mātito pitito’pi ca;
Sūro sabbasaho vīro, kusalo katūpāsano.
Saṅgāmayoggo matimā, nipuṇo nayakovido;
Taṃ pesetvā nayissāma, pāpaṃ mātulaghātakaṃ.
Taṃ sutvā vacanaṃ rañño, kassapo bhāsi sādaro;
Deva devena vutto’haṃ, gaccheyyaṃ kintu me suto.
Vaṃso me pālito hoti, pasādo ca tavādhipa;
Tasmā kālamahāpetvā, yaṃ icchasi tathā kuru.
Sutvā atīvasantuṭṭho, narindo tassa taṃ vaco;
Mahanthaṃ balakāyaṃ so, sabbaso paṭiyādiya.
Mahatā parihārena, mahindaṃ rājapotakaṃ;
Rakkhituṃ taṃ niyojetvā, vajiraggañca nāyakaṃ.
Tucchaṃ viya puraṃ katvā, sabbañca balavāhanaṃ;
Sabbopakaraṇañceva, anūnaṃ tassa dāpiya.
Sayaṃ tamanugacchanto, padasā’va narissaro;
Uyyojesi mahāpuñña, gaccha rukkhāti mediniṃ.
Mahindo so mahindo’va, devasenā purakkhato;
Gacchanto suvīrocittha, devāsuramahāhavaṃ.
Tato gantvā na cirena, guttasālamupāgami;
Tato jānapadā sabbe, maṇḍalikā ca raṭṭhiyā.
Tena mātulaghātena, pāpakena upaddutā;
Gantvā taṃ parivāresuṃ, laddho no sāmiko iti.
Patanto sopi kho coro, ṭhitova girimaṇḍale;
Sabbaṃ hatthagataṃ katvā, rājabhaṇḍaṃ mahagghiyaṃ.
Hatthī asseca ādāya, gantvā malayamāruhi;
Mahindasenā ghātentī, tassa senaṃ tahiṃ tahiṃ.
Padānupadamasse’va, gacchanti hatthiassake;
Disvā malayapādamhi, gahetvā ettha so iti.
Tattha pāvisimaddantī, sabbaṃ malayakānanaṃ;
Nadīyo pallale ceva, karonti maggasādise.
Bālakova janaṃ disvā, sabbaṃ ratanamattano;
Kodhābhibhūto chaḍḍesi, nadī sobbhataṭādīsu.
Ekakova nilīyittha, vane pabbatakandare;
Gavesanto jano disvā, tamaggahi narādhammaṃ.
Tamādāya’ti tuṭṭho so, jano āgamma sajjukaṃ;
Mahindamupadassesi, nisinnaṃ guttasālake.
So taṃ disvā hasitvāna,
Bhutto kiṃ rohaṇo’’iti;
Nāyakassa niyyātetvā,
Vajiraggassa rājino.
Sayaṃ senaṃ samādāya, mahāgāmamupāgato;
Rohaṇā dhipati hutvā, karonto lokasaṅgahaṃ.
Janaṃ pākatikaṃ katvā, bālakena vibādhitaṃ;
Sāsanañca yathāṭhāne, ṭhapetvā tena nāsitaṃ.
Pupphārāme phalārāme, kārayitvā tahiṃ tahiṃ;
Vāpiyo’pi ca gaṇhitvā, bandhāpetvā mahānadiṃ.
Sabbattha sulabhaṃ katvā, saṅghassa catupaccayaṃ;
Duṭṭhe ca paṭibāhetvā, maṇḍalīke ca raṭṭhiye.
Core ca parisodhetvā, katvā vigatakaṇṭakaṃ;
Tosayanto’khilaṃ lokaṃ, cāgabhogasamappito.
Upāsaniyo viññūhi, sevanīyo dhanatthīhi;
Kapparukkhūpamo sabba-yācakānaṃ hitāvaho.
Hitvā dubbinayaṃ dese, pubbakehi pavattitaṃ;
Samācaranto dhammañca, vāsaṃ tattheva kappayi.
Ādipādaṃ gahetvāna, vajiraggo vināyako;
Anurādhamupāgamma, rājānamabhidassayi.
Rājāpi disvā taṃ kuddho, khippaṃ pakkhippa cārake;
Rakkhāvaraṇamassādā, viheṭhesi ca sabbāso.
Adāsi ca tulābhāraṃ, tikkhattuṃ so mahāyaso;
Thūpārāmamhi thūpañca, hemapaṭṭena chādayi.
Katvā tattheva pāsādaṃ, bhikkhusaṅghaṃ nivāsiya;
Vihāre nagare ceva, paṭisaṅkhāsi jiṇṇakaṃ.
Kadambanadīyā’kāsi, nijjharaṃ thirabandhanaṃ;
Mariyādaṃ pavaḍḍhesi, vāpiyaṃ so mayettiyaṃ.
Tattha niddhamanaṃcā’kā, anuvassampi bhūmipo;
Cīvaratthaṃ suvatthāni, susaṇhāni ca dāpayi.
Dubbhikkhe dānasālāyo, kāretvā sabbapāṇinaṃ;
Mahādānaṃ pavattesi, mahāpāḷiñca vaḍḍhayi.
Dadhibhattañca dāpesi, nikāyattayavāsinaṃ;
Niccaṃ duggatabhattañca, yāguñceva sakhajjakaṃ.
Evamādīni puññāni, katvā sovaggiyāni so;
Ekādasahi vassehi, gato devasahabyataṃ.
Tassekādasavassesu, vissaṭṭhaṃ soṇṇameva tu;
Ahu satasahassānaṃ, tayo dasahi sammitaṃ.
Sudujjayaṃ paṇḍunarādhirāja,
Mekoparo rohaṇamuggaduggaṃ;
Katvā’pi ete savase narindā,
Sayaṃ vasaṃ maccumupāgamiṃsu.
Sujanappasāda saṃvegatthāya kate mahāvaṃse
Rājadvayadīpano nāma
Ekūnapaññāsatimo paricchedo.
TẢI MOBILE APP PHẬT GIÁO THERAVĀDA ĐỂ XEM THÊM NHIỀU THÔNG TIN HỮU ÍCH (ANDROID & IOS)