HIỂU BIẾT ĐÚNG VÀ HÀNH ĐỘNG ĐÚNG
Hôm nay, ngày thứ 5 trong khóa thiền 9 ngày tại thiền viện Phước Sơn – Việt Nam; ngay tại đây, tất cả chúng ta đang hành thiện pháp cùng với nhau. Trong 9 ngày này, chúng ta chỉ nên chuyên chú vào thời khắc hiện tại của việc làm thiện pháp với chánh niệm. Chúng ta không nên phân biệt nơi chốn – thiền viện Phước Sơn, không nên lưu tâm về thời gian – từ ngày 7 đến ngày 15/01/2019, cũng không nên coi trọng về những vị thầy như ngài Sayadaw Ottamathara, ngài Sayadaw Obasa, Sayalay Kema Santhi..v..v. Thậm chí, chúng ta cũng không nên quá coi trọng lời dạy của những vị này, điều duy nhất chúng ta cần quan tâm đó là hành động chánh niệm của chính mình ở thời điểm hiện tại, hành động làm thiện pháp với chánh niệm và xả ly.
Thời gian, nơi chốn, con người, cơ sở vật chất, những tình huống xảy ra… tất cả những điều đó chỉ để sử dụng mà thôi với sự chánh niệm và xả ly. Vô minh và dính mắc thường nằm trong những hành động theo thói quen và truyền thống của chúng ta, giờ đây chúng ta cần thay đổi thói quen và truyền thống này, từ dính mắc và vô minh sang chánh niệm và xả ly. Sự thực hành chánh niệm và xả ly hiện tại đang là cuộc sống và nó cũng tồn tại thường chỉ trong những khóa thiền. Bây giờ, chúng ta cần phải thực hành để sự thực hành chánh niệm và xả ly không chỉ ở trong các khóa thiền mà còn ở bất kì nơi đâu, bất kì việc gì chúng ta làm trong cuộc sống hằng ngày. Bất kì nơi đâu có sự thực hành chánh niệm và xả ly thì nơi đó sẽ không có dính mắc và vô minh, không hiểu biết. Đó là lý do tại sao nếu có sự thực hành chánh niệm và xả ly hiện diện ở bất kì thời gian nào, bất kì nơi đâu, địa điểm nào, nơi đó sẽ càng ít tình huống, nơi chốn và thời gian có sự hiện diện của vô minh và dính mắc. Lời dạy này là về sự thật, về pháp thực sự của Phật pháp, thấu suốt và thực hành như vậy là hiểu biết đúng và hành động đúng.
Nếu chúng ta đang không coi trọng sự thực hành chánh niệm và xả ly về sự thật, chắc chắn chúng ta sẽ coi trọng về những người khác, về nơi chốn này hay nơi chốn kia, về lời dạy của vị thầy này ở đây hay lời dạy của vị thầy ở những nơi khác. Như thế, chúng ta sẽ bị bối rối nhầm lẫn bởi sự khác nhau giữa những vị thầy, những lời dạy khác nhau, những trung tâm khác nhau. Bởi do sự dính mắc của chúng ta vào vô minh và sự dính mắc của chính mình, đó chính là nguyên nhân gây ra những khó khăn trong cơ thể và tâm trí ở hiện tại. Sự không hiểu biết, vô minh và dính mắc của mỗi chúng ta đang lừa dối tâm, cho rằng thân thể và tâm như là cái gì đó hay ai đó mà chúng ta sở hữu. Sự thật của chúng sinh hữu tình và chúng sinh vô tình là không phải cái gì đó hay ai đó mà chỉ là bản chất vô thường luôn luôn đổi mới, chỉ có sự thực hành chánh niệm và xả ly một cách trong sáng mới có thể hiểu được sự thật gốc như nó đang là.
Chúng ta thường cho rằng ai đó, cái gì đó hay thời gian giới hạn, nơi chốn giới hạn là thật, là đúng, suy nghĩ này hoàn toàn sai; còn sự thật về bản chất vô thường luôn luôn đổi mới mà ở đó không có ai đó, không có cái gì đó, không có thời gian giới hạn, nơi chốn giới hạn, đây mới là thật, là đúng. Những quan niệm về tôi, bạn, của tôi, của bạn, ai đó hay cái gì đó chúng đã bén rễ rất sâu trong tâm trí, chính vì vậy mục tiêu của việc chấp nhận sự thật rằng không có tôi, không có bạn, không có của tôi, không có của bạn, không có ai đó, không có cái gì đó. Mục đích của việc chấp nhận sự thật này là để loại khỏi những ý tưởng về tôi, của tôi, bạn, của bạn, ai đó hay cái gì đó ra khỏi tâm trí. Chấp nhận quan kiến rằng không có ai đó, không có cái gì đó, không có chúng sinh hữu tình, không có chúng sinh vô tình, việc chấp nhận này là chánh kiến hay còn gọi hiểu biết đúng. Còn hành động đúng là sử dụng thực phẩm, tiền tài, trí thông minh, năng lực, nơi chốn cúng dường đến Phật – Pháp – Tăng. Theo cách như vậy, những thiện nghiệp giữ giới như: không giết hại, không trộm cắp, không phá hủy gia đình người khác, không nói dối, không sử dụng những chất gây nghiện… như thế này là hành động đúng và kiểm soát, thu thúc tâm cũng là hành động đúng.
Ba hành động đúng là: cúng dường tài sản đến Phật, Pháp, Tăng; giữ giới thanh lọc tâm, biết về sự thật. Đó là sự thực hành thật sự. Sự thật đầu tiên và thứ hai là hành động mà chúng ta làm trong chín ngày nay, đó là những hành động thực sự đúng đắn. Và việc thoát khỏi những hiểu biết và hành động thực sự sai lầm là sự thật thứ ba trong việc thực hành những hành động của Phật, Pháp. Biết được sự thực hành và tự do thoát khỏi những hiểu biết sai lầm, hành động sai lầm là ba hành động thực sự trong những hành động của Phật Pháp. Mặc dù con người không được dạy về sự thật hoặc không học hỏi, nghiên cứu về những lời dạy của đức Phật, có khi chúng ta không thể xuất gia trở thành nhà sư hay tu nữ; tuy nhiên, hầu hết chúng ta ai cũng có thể thực hành về hiểu biết đúng và hành động đúng. Ít nhất, chúng ta có thể thực hành theo cách như thế này ngay tại nơi đây thì sự thực hành về hiểu biết đúng và hành động đúng sẽ khiến cho tâm chúng ta thỏa mãn và dần dần chúng ta sẽ áp dụng sự thực hành về hiểu biết đúng và hành động đúng này vào cuộc sống.
Thiền sư Ottamathara
Tháng 05/2019, Thiền viện Phước Sơn, Việt Nam
Xin cảm ơn quý đạo hữu đã thực hiện bản dịch
Nguồn: Facebook Thiền sư Ottamathara
