Nội Dung Chính
Oán Hận (Upanāha,怨恨)
Một số người không chỉ trút cơn phẫn nộ của họ ra mà còn ôm ấp sự thù hận đối với người hay vật đã xúc phạm họ. Nói cách khác, họ quyết tâm trả thù khi có cơ hội để trả thù. Một số oán giận không chỉ đối với những vật hữu tình mà còn cả với những vật vô tri như gốc cây hay cột trụ nữa. Họ sẵn sàng đập nát một gốc cây khi vô tình vấp phải nó. Khi va vào một cây trụ cũng vậy, trong cơn tức tối họ sẽ cố tình đập đầu họ nhiều lần vào đó (cho hả giận). Nếu một thứ gì đó đổ xuống, hay lăn đi, họ sẽ đập nát hay quăng bỏ nó liền trong cơn giận. Một người nóng tính cư xử giống như một người điên như vậy sẽ trở thành trò cười và một con vật đáng thương trong con mắt của kẻ khác.
Nguyên Nhân Của Sự Thù Hận
Có chín lý do tại sao chúng ta ôm lòng thù hận đối với một người nào đó: (1) vì y đã làm điều gì tổn hại đến những lợi ích của chúng ta hay (2) vì y đang làm tổn hại đến chúng ta hay (3) vì y sẽ làm tổn hại đến chúng ta trong tương lai hay (4) vì y đã làm tổn hại đến người thân của chúng ta hay (5) vì y đang làm tổn hại đến người thân của chúng ta hay (6) vì y sẽ làm tổn hại đến người thân của chúng ta trong tương lai. Ở ba trường hợp sau chúng ta oán giận một người không phải vì để bảo vệ tự ngã của mình mà vì người mà chúng ta yêu thương, …, có thể đó là một người trong gia đình, một người bà con, một người bạn, một người thầy, hay một người học trò. Chúng ta nuôi dưỡng oán thù khi con trai chúng ta bị ngược đãi hay khi con gái của chúng ta bị gạ gẫm.
Lại nữa chúng ta còn ôm lòng thù hận đối với một người (7) vì y đã làm lợi ích cho người mà chúng ta ghét hay (8) vì y đang làm lợi ích cho người chúng ta ghét hay (9) vì trong tương lai y sẽ làm lợi ích cho người chúng ta ghét.
Đây là những nguyên nhân của oán thù. Chúng ta không nên nuôi dưỡng lòng thù oán bởi vì oán thù không chỉ làm hại chúng ta trong kiếp hiện tại mà còn cả sau khi chết nữa. Nếu A, ôm lòng thù hận và làm điều gì đó tổn hại đến B, hậu duệ của B sẽ tìm cách để trả mối thù xưa và rồi hậu duệ của A tất nhiên cũng sẽ cố gắng để đòi lại sự công bằng với họ. Mối oán thù này sẽ tiếp tục mãi không ngừng và như vậy hậu quả tàn hại của sự oán thù là điều hiển nhiên ngay trong kiếp hiện tại này.
Nuôi dưỡng ác ý lẫn nhau cũng có khuynh hướng dẫn đến tình trạng thù địch và thảm hoạ suốt kiếp luân hồi, bằng chứng là câu chuyện của Kālīyakkhini trong chú giải Pháp Cú sau.
