Nói Lời Phù Phiếm (Samphapalāpa)

Chúng ta cũng phải tránh nói những chuyện phù phiếm. Samphapalāpa là lời phù phiếm hay thêu dệt (綺語 Khỉ Ngữ hay Ỷ Ngữ, lời nói thêu dệt). Có thể hiểu nói lời phù phiếm ở đây là nói những gì không liên quan đến sự thực (chân lý) hay không liên quan đến phúc lợi của một người, hay nói những gì không liên quan đến pháp (dhamma), tức những lời dạy của Đức Phật. Nó là một lời nói không đáng để nhớ. Tóm lại, lời phù phiếm có thể hiểu giống như cách mô tả của tiểu thuyết về những sự thực. Nhưng rốt cục thì người ta lại thích tiểu thuyết hơn. Với sự tưởng tượng khéo léo của họ, các nhà văn đã tạo ra những chuyện tiểu thuyết được mọi người yêu mến bán hết trong vòng một tháng. Những cuốn sách của họ nhận được một sự đòi hỏi rất lớn ở phía quần chúng. Ngược lại, những cuốn sách tôn giáo chỉ có một số ít người đọc vì chúng không có sức cuốn hút quần chúng như những tác phẩm tiểu thuyết. Lối viết phù phiếm thoả mãn được những thèm muốn của con người và chuyển mọi hoàn cảnh sướng khổ của đời người thành tiểu thuyết với những sự trau chuốt khác nhau. Theo Pháp Đoạn Giảm (Sallekha Dhamma) chúng ta phải cam kết tránh nói, viết hay truyền bá bất kỳ những gì được xem là phù phiếm.

Một người hành pháp đoạn giảm này sẽ chỉ nói về những gì đúng theo sự thực (chân lý) hay về những gì đem lại lợi ích cho bản thân cũng như mọi người, hay về Pháp (Dhamma), về lời dạy của Đức Phật, về những gì xứng đáng để ghi nhớ. Ngay cả khi chúng ta nói đúng pháp, chúng ta cũng còn phải biết nói đúng lúc. Với lại, chúng ta không nên nói quá nhiều. Cho dù nói về pháp chúng ta cũng phải để ý tới căn cơ và hoàn cảnh của người nghe. Nếu chúng ta lúc nào cũng nói pháp cho một người không có khuynh hướng tâm linh, coi chừng, họ sẽ sợ phải nghe pháp; và nếu chúng ta lúc nào cũng thúc giục họ thực hành pháp, họ sẽ xa lánh chúng ta sớm. Vì thế chúng ta phải thận trọng, dạy họ từ từ và dạy đúng lúc. Tuy nhiên, trong trường hợp của một người bạn rất thân thiết, chúng ta phải ghi nhớ câu chuyện của Ghatikāra và kiên trì thúc giục họ quan tâm đến Pháp.

 

 

Các bài viết trong sách

Trả lời

Từ điển
Youtube
Live Stream
Tải app