Chú Giải Kinh Pháp Cú Quyển IV
Phẩm Tạp Lục: Tích Thiếu Nữ Ăn Trứng Gà
“Paradukkhūpadānena
Attano sukhaṃ icchati
Verasaṃsaggasaṃseṭṭho
Verā so na parimuccati”.
“Gieo khổ đau cho người,
Mong cầu lạc cho mình,
Bị hận thù buộc ràng
Không sao thoát hận thù”.
Pháp Cú nầy được Đức Thế Tôn thuyết ra khi Ngài ngự tại Tịnh xá Jetavana, đề cập đến thiếu nữ ăn trứng gà.
Tương truyền rằng: Ở làng Paṇḍura gần thành Sāvatthī có một ngư dân. Trên đường đến thành Sāvatthī, ông nhặt được trứng rùa ở gần bờ sông Aciravatī, ông cho con gái một trứng ăn, còn mình ăn một trứng. Từ đó nàng con gái ấy chỉ thích ăn trứng rùa..
Một hôm mẹ nàng nhặt được trứng gà, cho nàng. Bấy giờ nàng chỉ thích ăn trứng gà do hợp với khẩu dục của mình. Cứ mỗi lần gà đẻ là nàng đến lấy trứng, gà mẹ bị nàng bức hiếp lấy trứng nên cột oan trái: “Nếu sau khi chết ta sanh làm Dạ xoa thì ta sẽ ăn thịt con nó”.
Gà mẹ chết đi sanh làm con mèo ở trong nhà ấy. Cả thiếu nữ cũng mệnh chung và sanh làm con gà mái trong nhà đó. Gà mái đẻ ba lần đều bị mèo cái ăn hết. Gà mái nguyện: “Nó ăn trứng của ta ba lần, lần nầy định ăn luôn ta, ta chết đi sẽ ăn thịt con nó”.
Gà mái chết sanh làm con cọp cái. Mèo chết sanh làm nai cái, khi nai đẻ con ra bao nhiêu đều bị cọp ăn hết. Hai con thú nầy oan trái lẫn nhau, sanh khổ suốt 500 kiếp. Cuối cùng một người sinh làm nữ dạ xoa, người kia sanh làm con gái Trưởng giả trong thành Sāvatthī. Phần nầy đã có ghi trong bài kệ: “Na hi verena verāni – Hận thù được chấm dứt nhờ không hận thù”.
Rồi Ngài thuyết lên kệ ngôn:
“Paradukkhūpadānena
Attano sukhaṃ icchati
Verasaṃsaggasaṃseṭṭho
Verā so na parimuccati”.
“Gieo khổ đau cho người,
Mong cầu lạc cho mình,
Bị hận thù buộc ràng
Không sao thoát hận thù”.
291. Người gây đau thương cho kẻ khác để mưu cầu hạnh phúc cho mình không thoát khỏi hận thù. Vì sẽ vương vấn vào guồng máy phức tạp của các hận thù.
CHÚ GIẢI:
Paradukkhūpadhānena: Gây đau khổ cho kẻ khác.
Varasaṃsaggasaṃsaṭṭho: Là người ấy uất ức, oan trái làm hại lẫn nhau như lăng mạ, đánh đập…
Vera so na parimuccati: Là đưa đến đau khổ triền miên vì sự hận thù.
Dứt thời Pháp, nữ Dạ xoa quy y Tam Bảo, thọ trì ngũ giới, tâm an lạc. Còn thiếu nữ cũng chứng Quả Dự Lưu. Pháp thoại mang lại lợi ích cho hội chúng.
Dịch Giả Cẩn Đề
Ăn lắm trứng gà lại làm gà,
Nhân nào quả nấy chẳng sai ngoa,
Giết sau, giết trước năm trăm kiếp,
Thù mới, thù xưa, một cửa nhà!
Tội khổ bắt đầu từ khẩu vị,
Trái oan kết cuộc đến Dạ xoa…
Phi nhân có giới cùng cô thánh,
Sơ quả, nay chung sống hiệp hòa.
DỨT TÍCH THIẾU NỮ ĂN TRỨNG GÀ
