Chú Giải Kinh Pháp Cú Quyển IV
Phẩm Chánh Đạo: Tích Quán Phi Ngã
“Sabbe saṅkhārā anattāti
Yadā paññāya passati
Atha nibbindati dukkhe
Esa maggo visuddhiyā”.
“Các Pháp là vô ngã
Nhờ trí quán xét vậy
Sẽ nhàm chán thống khổ
Chính là đạo thanh tịnh”.
Bài kệ thứ ba nầy cũng đồng một sự tích và cùng ý nghĩa, chỉ khác chút ít là: Ở đây Đức Thế Tôn biết chư Tăng đã từng quen niệm đề mục Phi ngã tướng, nên dạy rằng:
– Này các Tỳ khưu, tất cả ngũ uẩn đều là Phi ngã, do ý nghĩa ta không thể điều hành gì được nơi chúng cả.
Rồi Ngài thuyết lên kệ ngôn rằng:
“Sabbe saṅkhārā anattāti
Yadā paññāya passati
Atha nibbindati dukkhe
Esa maggo visuddhiyā”.
“Các Pháp là vô ngã
Nhờ trí quán xét vậy
Sẽ nhàm chán thống khổ
Chính là đạo thanh tịnh”.
CHÚ GIẢI:
Sabbe dhammā: Đây là ngũ uẩn mà giải rộng như vậy.
Anattā: Phi ngã, không phải là ta, không phải của ta. Do cái lý ra lệnh, bảo nó: Đừng sống nữa, đừng sống nữa. Mà bắt nó phải làm theo ý ta, không ai có thể làm chủ, sai khiến được nó cả. Mấy câu kia cũng giống như trước.
Dịch Giả Cẩn Đề
Phi ngã là không phải của mình,
Không quyền bảo nó: Hãy đừng sinh,
Thân ta chớ tưởng là ta nhé,
Chính “NGÔ là “không”, chẳng tướng hình,
Đừng nghĩ không, là không có chi,
“Không” là dẹp trống nộ, dâm, si,
Không còn ngã chấp hay duy kỷ,
Giới, định kiện toàn, tuệ đủ y.
