Chú Giải Kinh Pháp Cú Quyển IV
Phẩm Bà La Môn: Tích Ngài Uggasena
“Sabbasaṃyojanaṃ chetvā,
Yo ve na paritassati,
Saṅgātigaṃ visaṃyuttaṃ,
Tamahaṃ brūmi brāhmaṇaṃ”
“Đoạn kết các kiết sử,
Không còn gì lo sợ,
Không đắm trước buộc ràng,
Ta gọi Bà-la-môn”.
Đức Thế Tôn khi ngự tại Veḷuvana. Ngài đề cập đến con trai Trưởng giả Uggasena, tuyên thuyết lên pháp thoại nầy. (Câu chuyện nầy được giảng rộng trong bài kệ Kuñca pūre muñca pacchato…(PC.348).
Bấy giờ chư Tỳ khưu ngồi lại Giảng đường, bàn luận với nhau về Ngài
Uggasena, nói rằng:
– Nầy Hiền giả Uggasena, khi Hiền giả từ trên cao phóng xuống, Hiền giả có sự sợ hãi chăng?
– Nầy chư Hiền, tôi không có sợ hãi.
Chư Tỳ khưu đã trình lên Đức Thế Tôn về chuyện ấy:
– Bạch Thế Tôn! Hiền giả Uggasena hay nói rằng: “Ta không có sợ hãi”. Chắc vị ấy khoe pháp Thượng nhân với lời phi chân.
– Nầy chư Tỳ khưu! Con của Như Lai đã cắt đứt mọi triền phược, không còn sợ hãi nữa.
Rồi Ngài tuyên thuyết lên kệ ngôn rằng: “Đoạn kết các kiết sử. Không còn gì lo sợ. Không đắm trước buộc ràng. Ta gọi Bà-la-môn”.
CHÚ GIẢI:
Sabbasaṃyojanaṃ: tức là thập triền (10 sợi dây trói buộc).
Na paritassati: là hằng không sợ hãi do ái.
Tamahaṃ: phân tích thành Taṃ + shaṃ nghĩa là ta gọi người đã vượt qua mọi ràng buộc, do đã vượt qua mọi buộc ràng như tham ái… đã thoát khỏi vì không còn Tứ Kết, người ấy là Bà la môn.
Dứt Pháp thoại, nhiều người chứng Thánh Quả.
Dịch Giả Cẩn Đề
Công tử nghỉ nghề hát, xuất gia,
Bỗng nhiên y bát tự sanh ra,
Chư Tăng đón hỏi: Khi nhào lộn,
Trên ngọn tre cao chẳng sợ ai,
Tỳ khưu mới đáp: Chẳng bao giờ,
Tôi thấy kinh hoảng, sợ vẩn vơ,
Nghe vậy chư Tăng vào mách Phật,
Để Ngài khiển trách vị Sư khờ,
Phật dạy: Con ta đã tự mình,
Đoạn trừ kiết sử, đắc Vô sanh,
Không còn sợ hãi, không sầu muộn,
Đáng gọi Bà la môn chính danh.
DỨT TÍCH NGÀI UGGASENA
