Nội Dung Chính
Bài Học Từ Câu Chuyện
Bài học rút ra từ câu chuyện trên là sự cam kết vững chắc của đức Vua Sutasoma đối với lời hứa danh dự của ngài. Ngài đã khéo léo để được đi nghe bài pháp của người Bà-la-môn như đã hứa. Sau khi nghe xong bài pháp, ngài trở lại với Porisāda, và như vậy đã liều mạng để giữ lấy lời hứa. Những hành động này của đức vua thật xứng đáng để chúng ta noi theo.
Do đó chúng ta hãy xác quyết rằng dù những người khác có thể nói dối, chúng ta sẽ tránh nói dối. Chúng ta sẽ thực hành pháp không nói dối này để làm giảm các phiền não; chúng ta sẽ trau dồi những ý nghĩ về sự không nói dối (pháp môn khởi tâm). Chúng ta sẽ luôn luôn tỏ ra là người đáng tin cậy và tránh nói dối để nâng cao địa vị tinh thần của chúng ta lên (pháp môn hướng thượng).
Pisunavācā có nghĩa là nói lời chia rẽ hay ly gián ngữ (離 間 語). Chúng ta sẽ phạm vào tội này khi chúng ta nói xấu về một người nào đó để gây mối bất hoà, căm ghét và thù nghịch giữa những người đang sống trong sự hoà hợp, thiện chí và thân thiết. Từ Pisunavācā trong Pāḷi có nghĩa là một lời nói có tính cách phá hoại tình cảm giữa hai người. Chê bai một người sau lưng anh ta cũng là Pisunavācā vì nó có khuynh hướng làm cho anh ta mất uy tín trong con mắt của người nghe.
Sự mô tả của Đức Phật về người nói ly gián là người tạo ra sự bất hoà giữa hai người hay hai nhóm bằng những chuyện ngồi lê đôi mách. Những chuyện ngồi lê đôi mách của người ấy có khuynh hướng huỷ hoại tình đoàn kết và kích động những người đã bất hoà với nhau khiến cho họ càng thù ghét nhau hơn. Người ấy muốn thấy những người khác chia rẽ và lấy làm vui thích với sự chia rẽ của họ. Do đó, những lời nói của người ấy dẫn đến sự bất hoà và chia rẽ.
Có nhiều người rất thoả mãn trong việc nói xấu sau lưng người khác như vậy. Họ thích ngồi lê đôi mách, thích nghe những chuyện tầm phào hay phát tán những chuyện tầm phào mà họ đã nghe. Chủ đề của những câu chuyện tầm phào hấp dẫn sự chú ý của họ như những câu chuyện thời sự đặc biệt vậy. Vì thế, những người yêu thích trí tuệ nên tránh nói lời chia rẽ.
