Vīsatimo paricchedo
20. Kalāpakathā
754.
Iti vuttappakārena, sabbaṃ rūpampi piṇḍitaṃ;
Sahavuttiniyāmena, ekavīsavidhaṃ kathaṃ.
755.
Kammaṃ cittotukāhārasamuṭṭhānā yathākkamaṃ;
Nava cha caturo dve ca, kalāpā ekavīsati.
756.
Jīvitañcāvinibbhoga-rūpāni ca yathākkamaṃ;
Cakkhādikehi yojetvā, dasakā aṭṭha dīpitā.
757.
Cakkhusotaghānajivhādasakā ca catubbidhā;
Kāyitthipumbhāvavatthudasakā ca tathāpare.
758.
Jīvitenāvinibbhogarūpāni navakanti ca;
Navete kammajā nāma, kalāpā samudīritā.
759.
Avinibbhogarūpāni, suddhaṭṭhakamathāparaṃ;
Kāyaviññattinavakaṃ, kāyaviññattiyā saha.
760.
Vacīviññattidasakaṃ, saddena sahavuttito;
Lahutādekādasakaṃ, tiṇṇannaṃ saha sambhavā.
761.
Kāyaviññattilahutādīhi dvādasakaṃ bhave;
Vacīviññattilahutādīhi terasakaṃ tathā.
762.
Iti cittasamuṭṭhānā, kalāpā cha pakāsitā;
Rūpākāravikārampi, saṅgahetvā yathārahaṃ.
763.
Suddhaṭṭhakaṃ tu paṭhamaṃ, saddena navakaṃ bhave;
Lahutādekādasakaṃ, lahutādīhi tīhipi.
764.
Saddena lahutādīhi, tathā dvādasakanti ca;
Kalāpā utusambhūtā, catudhāva pakittitā.
765.
Suddhaṭṭhakañca paṭhamaṃ, āhārajamathāparaṃ;
Lahutādekādasakaṃ, iti dve ojajā matā.
766.
Kalāpānaṃ paricchedalakkhaṇattā vicakkhaṇā;
Na kalāpaṅgamiccāhu, ākāsaṃ lakkhaṇāni ca.
767.
Tattha cekūnanavuti, tesaṭṭhi ca yathākkamaṃ;
Tālīsekūnavīsā ca, kalāpaṅgāni tāni ca.
768.
Lakkhaṇākāsarūpāni, kalāpesu tahiṃ tahiṃ;
Pañca pañceti rūpāni, tisataṃ soḷasādhikaṃ.
769.
Agahītaggahaṇena, aṭṭhavīsavidhānipi;
Rūpakoṭṭhāsanāmena, pañcavīsati bhāvaye.
770.
Bhūtattayaṃ tu phoṭṭhabbaṃ, katvāpacayasantatiṃ;
Jātimekañca katvā vā, vinātha hadayaṃ tahiṃ.
771.
Dhammasaṅgaṇiyaṃ hetaṃ, rūpakaṇḍe sarūpato;
Vatthurūpaṃ na niddiṭṭhaṃ, paṭṭhāne desitaṃ tu taṃ.
772.
Dve saddanavakā ceva,
Tayo suddhaṭṭhakāpi ca;
Dve dve cittotusambhūtā,
Eko āhārajoti ca.
773.
Tesamuṭṭhānikā pañca, kammajāni naveti ca;
Rūparūpavasenete, kalāpā cuddaseritā.
774.
Dasakesveva saṅgayha, jīvitanavakaṃ tahiṃ;
Bhāvaddasakamekaṃ vā, katvā vatthuṃ vinā tathā.
775.
Saddā cittotujā dveva, tesamuṭṭhānikā tayo;
Suddhaṭṭhakā ca satteva, kammajā dasakāni ca.
776.
Channavūtividhaṃ tattha, rūpaṃ bhāsanti paṇḍitā;
Agahītaggahaṇena, aṭṭhārasavidhaṃ bhave.
777.
Tesameva kalāpānaṃ, sattakacchakkapañcakā;
Catukkā ca tikadvikā, ekakā ca yathārahaṃ.
778.
Dve satta nava cha tayo, tayopi ca yathākkamaṃ;
Cattāroti catuttiṃsa, sahavuttikarāsayo.
779.
Cakkhusotaghānajivhā-kāyavatthuvasā siyuṃ;
Itthipumbhāvadasakasahitā sattakā dvidhā.
780.
Cakkhusotaghānahīnā, paccekaṃ dve sabhāvakā;
Abhāvato bhāvahīno, itthaṃ chakkāpi sattadhā.
781.
Cakkhusotavihīnā ca,
Cakkhughānavihīnakā;
Sotaghānavihīnā ca,
Sabhāvā dve tayo tayo.
782.
Cakkhādekekato hīnā,
Tividhāpi abhāvato;
Iccevaṃ pañcakā nāma,
Navakā rāsayo siyuṃ.
783.
Cakkhādittayahīnāva, ekato dve sabhāvakā;
Cakkhādittayato dvīhi, tayo hīnā abhāvakā.
784.
Rūpaloke cakkhusota-vatthujīvitanavakā;
Cattārova kalāpāti, catukkā cha yathārahaṃ.
785.
Jivhākāyavatthuvasā ,
Abhāvo dve sabhāvakā;
Kāyabhāvavatthuvasā,
Iti honti tayo tikā.
786.
Kāyavatthuvaseneko, dve ca cittotusambhavā;
Saddanavakaṭṭhakāti, dukā ca tividhā siyuṃ.
787.
Jīvitanavakañcekaṃ, tesamuṭṭhānikāni ca;
Suddhaṭṭhakāni tīṇīti, cattāro ekakā siyuṃ.
788.
Catuttiṃsa paniccete, sandhiyañca pavattiyaṃ;
Rūparūpakalāpānaṃ, rāsayo honti sambhavā.
789.
Sattati saṭṭhimiccevamādinā ca yathārahaṃ;
Kalāparāsirūpāni, tattha tattha vibhāvaye.
790.
Soḷasa pañcadasetiādibhedavasāpi ca;
Agahītaggahaṇena, tattha tattha viniddise.
791.
Catucattālīsasataṃ, kalāpā honti piṇḍitā;
Chabbīsa tattha rūpāni, sahassañca catussataṃ.
792.
Iccāpāyacatukke ca, kāme sugatisattake;
Rūpe ca pañcadasake, asaññāpāyabhūmiyaṃ.
793.
Catukoṭṭhāsikesveva, sattavīsavidhesupi;
Jātiṭṭhānesu sattānaṃ, sandhiyañca pavattiyaṃ.
794.
Indriyabaddhasantāne, tathānindriyakamhi ca;
Bahisaṅkhārasantāne, matakāye ca sambhavā.
795.
Labbhamānakalāpā ca, kalāpānañca rāsayo;
Tattha vitthārasaṅkhepā, rūpānaṃ gaṇanāpi ca.
796.
Ettha rūpā avuttā hi, yathāvuttānusārato;
Vitthāretvāna viññeyyā, sabbathāpi ca viññunāti.
Iti rūpavibhāge kalāpakathā niṭṭhitā.
Vīsatimo paricchedo.
