Sattarasamo paricchedo
17. Diṭṭhisaṅgahakathā
593.
Yevāpanakanāmena , dhammā chandādayo tathā;
Khandhādayo ca koṭṭhāsā, uddiṭṭhā hi yathārahaṃ.
594.
Tattha chandādayo dhammā, vibhattāva yathārahaṃ;
Khandhādirāsayo vāpi, viññeyyā dāni sambhavā.
595.
Vedanā vedanākkhandho, cakkhusamphassajādikā;
Saññā ca saññākkhandhoti, chabbidhāpi pakāsitā.
596.
Saṅkhārakkhandhanāmena, sesā cetasikā matā;
Vuttā viññāṇakāyā cha, viññāṇakkhandhanāmato.
597.
Rūpakkhandho punekova, sampayuttāviyogino;
Arūpino ca cattāro, pañcakkhandhā pavuccare.
598.
Manāyatananāmaṃ tu, cittameva tathāparā;
Cakkhuviññāṇadhātādisattaviññāṇadhātuyo.
599.
Sabbe cetasikā dhammā, dhammāyatanasaṅgahā;
Dhammadhātūti ca vuttā, dvipaññāsāpi sabbathā.
600.
Sukhumāni ca rūpāni, nibbānañcettha gayhare;
Oḷārikāni rūpāni, dasāyatanadhātuyo.
601.
Cakkhusotaghānajivhā-kāyāyatananāmakā;
Rūpasaddagandharasa-phoṭṭhabbāyatanāni ca.
602.
Dvādasāyatanā sabbe, hontaṭṭhārasadhātuyo;
Khandhā ṭhapetvā nibbānaṃ, natthi paṇṇatti tīsupi.
603.
Āhārādi ca koṭṭhāsā, pubbe vuttanayāva te;
Iti missakasaṅkhepo, viññātabbo vibhāvinā.
604.
Dvādasākusalesveva, cuddasāpi vavatthitā;
Ye sāvajjāva tesampi, saṅgaho dāni niyyate.
605.
Kāmāsavo bhavāsavo, diṭṭhāvijjāsavāti ca;
Cattāro āsavā vuttā, tayo dhammā sarūpato.
606.
Āsavā āsavaṭṭhena,
Oghā vuyhanato tathā;
Yojentīti ca yogāti,
Te cattāro ca desitā.
607.
Kāmabbhavo ca paṭigho, māno diṭṭhi ca saṃsayo;
Sīlabbataparāmāso, bhavarāgo tathāparo.
608.
Issā macchariyāvijjā, iti saṃyojanā dasa;
Aṭṭha dhammā sarūpena, abhidhamme pakāsitā.
609.
Issāmacchariyaṃ hitvā, katvā mānuddhavaṃ tahiṃ;
Bhinditvā bhavarāgañca, rūpārūpavasā dvidhā.
610.
Pañcorambhāgiyā ceva, pañcuddhambhāgiyāti ca;
Dasa saṃyojanā vuttā, sutte satta sarūpato.
611.
Ganthā dhammā ca cattāro, tayo dhammā sarūpato;
Abhijjhākāyagantho ca, byāpādo ca pavuccati.
612.
Sīlabbataparāmāso, kāyagantho tathāparo;
Idaṃsaccābhiniveso, iti diṭṭhi vibhedito.
613.
Kāmacchando ca byāpādo, thinamiddhamathāparaṃ;
Tathā uddhaccakukkuccaṃ, kaṅkhāvijjāti aṭṭhime.
614.
Dhammā nivaraṇā nāma, chadhā ca pana desitā;
Micchādiṭṭhi panekāva, parāmāsoti vuccati.
615.
Upādānāni cattāri, kāmupādādināmakā;
Diṭṭhisīlabbataṃ atta-vādupādānameva ca.
616.
Lobhadiṭṭhivasā dveva, tividhā diṭṭhi desitā;
Diṭṭhi sīlabbatamatta-vādo ceti mahesinā.
617.
Lobho doso ca moho ca,
Māno diṭṭhi ca saṃsayo;
Thinamuddhaccamevātha,
Lokanāsayugaṃ tathā.
618.
Itthaṃ kilesavatthūni, kilesāti pakāsitā;
Dasete tu samānāva, parato ca sarūpato.
619.
Kāmarāgo ca paṭigho, māno diṭṭhi ca saṃsayo;
Bhavarāgo avijjāti, cha sattānusayā matā.
620.Gāhā ca palibodhā ca, papañcā ceva maññanā.
Taṇhā māno ca diṭṭhi ca, diṭṭhi taṇhā ca nissayā.
621.
Parāmāsekako dveva, nissayā maññanā tayo;
Āsavoghayogaganthā, upādānā ca dubbidhā.
622.
Aṭṭha nīvaraṇā vuttā, sattadhānusayā kathā;
Saṃyojanā kilesā ca, daseva parato ṭhitā.
623.
Ekadvitichasattaṭṭhadasakā tu yathārahaṃ;
Dhammā sarūpato honti, yathāvuttesu rāsisu.
624.
Kāmarāgabhavarāgā, kāmāsavabhavāsavā;
Rūparāgārūparāga, iti lobho vibhedito.
625.
Idaṃsaccābhiniveso , diṭṭhi sīlabbataṃ tathā;
Attavādo parāmāso, iti diṭṭhi pavuccati.
626.
Diṭṭhi pañcadasavidhā, lobhaṭṭhārasadhā tahiṃ;
Sesā sapararāsīhi, samānā dvādasaṭṭhitā.
627.
Ekādasasamuṭṭhāne, diṭṭhilobhā vavatthitā;
Avijjā sattasu vuttā, paṭigho pana pañcasu.
628.
Māno ca vicikicchā ca, catuṭṭhānesu uddhaṭo;
Tīsu dvīsu ca thīnanti, aṭṭhete savibhattikā.
629.
Issāmaccherakukkuccamiddhalokavināsakā;
Chāvibhattikadhammāti, asambhinnā catuddasa.
630.
Rūparāgārūparāga-kāmāsavabhavāsavā;
Honti diṭṭhiviyuttesu, pubbe vuttanayā pana.
631.
Iti sāvajjasaṅkhepaṃ, ñatvā puna vicakkhaṇo;
Bodhipakkhiyadhammānaṃ, saṅgahampi vibhāvaye.
632.
Yesu saññācittadiṭṭhi-vipallāsā yathākkamaṃ;
Subhaṃ sukhaṃ niccamattā, iti dvādasadhā ṭhitā.
633.
Tattha kāye vedanāsu, citte dhammesu cakkamā;
Asubhaṃ dukkhamaniccamanattāti upaṭṭhitā.
634.
Yathāvuttavipallāsapahānāya yathārahaṃ;
Bhinnā visayakiccānaṃ, vasena pana sambhavā.
635.
Cattāro satipaṭṭhānā, kāyānupassanādayo;
Iti vuttā panekāva, sammāsati mahesinā.
636.
Uppannānuppannapāpapahānānuppannāya ca;
Anuppannuppannehi vā, nibbatti abhivuddhiyā.
637.
Padahantassa vāyāmo, kiccābhogavibhāgato;
Sammappadhānā cattāro, iti vuttā mahesinā.
638.
Chando ca vīriyaṃ cittaṃ, vīmaṃsāti ca tādinā;
Cattāro iddhipādāti, vibhattā caturādhipā.
639.
Saddhindriyañca vīriyaṃ, sati ceva samādhi ca;
Paññindriyañca pañceva, bodhipakkhiyasaṅgahe.
640.
Indriyānindriyaṭṭhena, balaṭṭhena balāni ca;
Iti bhinnā vibhattā ca, duvidhāpi mahesinā.
641.
Satī ca dhammavicayo, tathā vīriyapītiyo;
Passaddhi ca samādhi ca, upekkhāti ca tādinā.
642.
Desitā satta bojjhaṅgā, bujjhantassa sabhāvato;
Kāyacittavasā bhinnaṃ, katvā passaddhimekakaṃ.
643.
Sammādiṭṭhi ca saṅkappo, vāyāmo viratittayaṃ;
Sammāsati samādhī ca, maggo aṭṭhaṅgiko mato.
644.
Iti satteva saṅkhepā, sattatiṃsa pabhedato;
Ekaṃ katvāna passaddhiṃ, asambhinnā catuddasa.
645.
Navadhā vīriyaṃ vuttaṃ, chasu rāsīsu pañcasu;
Aṭṭhadhā sati sesā tu, samānapadarāsikā.
646.
Pañcasveva tu paññā ca, samādhi caturāsiko;
Saddhā dvīsu vibhattāti, pañcete savibhattikā.
647.
Navā vibhattikā sesā, chando cittamathāparaṃ;
Pīti passaddhipekkhā ca, saṅkappo viratittayaṃ.
648.
Iti vuttanayā sabbe, bodhipakkhiyasaṅgahā;
Lokuttaresu sambhonti, sabbathāpi yathārahaṃ.
649.
Pubbabhāge yathāyogaṃ, lokiyesu ca labbhare;
Nibbedabhāvanākāle, chabbisuddhipavattiyaṃ.
650.
Iti missakasāvajjā, bodhipakkhiyasaṅgahā;
Yevāpanakarāsimhi, yathāsambhavato ṭhitā.
651.
Kammapathā tu sambhonti, puññāpuññesu sabbathā;
Apathā ca sucaritā, tathā duccaritāpi ca.
652.
Tattha kammapathaṭṭhāne, anabhijjhādayo pana;
Upacārena vuccanti, vipākesu kriyesu vāti.
Iti cetasikavibhāge diṭṭhisaṅgahakathā niṭṭhitā.
Sattarasamo paricchedo.
Niṭṭhito ca sabbathāpi cetasikavibhāgo.
