2. Dutiyo paricchedo
Khandhattayasaṅkhepo
73.
Vedanānubhavo tedhā, sukhadukkhamupekkhayā;
Iṭṭhāniṭṭhānubhavanamajjhānubhavalakkhaṇā.
74.
Kāyikaṃ mānasaṃ dukkhaṃ, sukhopekkhā ca vedanā;
Ekaṃ mānasameveti, pañcadhindriyabhedato.
75.
Yathā tathā vā saññāṇaṃ, saññā satinibandhanaṃ;
Chadhā chadvārasambhūtaphassajānaṃ vasena sā.
76.
Saṅkhārā cetanā phasso,
Manakkārāyu saṇṭhiti;
Takko cāro ca vāyāmo,
Pīti chandodhimokkhako.
77.
Saddhā sati hirottappaṃ, cāgo mettā mati puna;
Majjhattatā ca passaddhī, kāyacittavasā duve.
78.
Lahutā mudukammaññapāguññamujutā tathā;
Dayā mudā micchāvācā, kammantājīvasaṃvaro.
79.
Lobho doso ca moho ca, diṭṭhi uddhaccameva ca;
Ahirīkaṃ anottappaṃ, vicikicchitameva ca.
80.
Māno issā ca maccheraṃ, kukkuccaṃ thinamiddhakaṃ;
Iti eteva paññāsa, saṅkhārakkhandhasaññitā.
81.
Byāpāro cetanā phasso, phusanaṃ saraṇaṃ tahiṃ;
Manakkāro pālanāyu, samādhi avisāratā.
82.
Āropanānumajjaṭṭhā, takkacārā panīhanā;
Vīriyaṃ pīnanā pīti, chando tu kattukāmatā.
83.
Adhimokkho nicchayo saddhā,
Pasādo saraṇaṃ sati;
Hirī pāpajigucchā hi,
Ottappaṃ tassa bhīrutā.
84.
Alaggo ca acaṇḍikkaṃ, cāgo mettā mati pana;
Yāthāvabodho majjhattaṃ, samavāhitalakkhaṇaṃ.
85.
Cha yugāni kāyacittadaragāravathaddhatā-
Akammaññattagelaññakuṭilānaṃ vinodanā.
86.
Tānuddhatādithinādidiṭṭhādīnaṃ yathākkamaṃ;
Sesakādiasaddhādimāyādīnaṃ vipakkhino.
87.
Dukkhāpanayanakāmā, dayā modā pamodanā;
Vacīduccaritādīnaṃ, virāmo viratittayaṃ.
88.
Lobho doso ca moho ca,
Gedhacaṇḍamanandhanā;
Kamena diṭṭhi duggāho,
Uddhaccaṃ bhantataṃ mataṃ.
89.
Ahirīkamalajjattaṃ, anottappamatāsatā;
Saṃsayo vicikicchā hi, māno unnatilakkhaṇo.
90.
Parassakasampattīnaṃ ,
Usūyā ca nigūhanā;
Issāmaccherakā tāpo,
Katākatassa socanā.
91.
Thinaṃ cittassa saṅkoco, akammaññattatā pana;
Middhamiccevametesaṃ, lakkhaṇañca naye budho.
92.
Vedanādisamādhantā, satta sabbagasaññitā;
Takkādiadhimokkhantā, cha pakiṇṇakanāmakā.
93.
Saddhādayo viramantā, araṇā pañcavīsati;
Lobhādimiddhakantāni, saraṇāni catuddasa.
94.
Issāmaccherakukkuccadosā kāme dayā mudā;
Kāme rūpe ca sesā cha-cattālīsa tidhātujā.
95.
Chandanicchayamajjhattamanakkārā sauddhavā;
Dayādī pañca mānādī, cha yevāpana soḷasa.
96.
Chandādī pañca niyatā, tatthekādasa netarā;
Ahirīkamanottappaṃ, lokanāsanakaṃ dvayaṃ.
97.
Ete dve mohuddhaccāti, cattāro pāpasabbagā;
Lokapāladukaṃ vuttaṃ, hiriottappanāmakaṃ.
98.
Ārammaṇūpanijjhānā, jhānaṅgā takkacārakā;
Pīti ekaggatā ceti, satta vittittayena ve.
99.
Saddhā sati matekagga-dhiti lokavināsakā;
Pālakā nava cetāni, balāni avikampato.
100.
Ettha saddhādipañcāyu, katvātra catudhā matiṃ;
Vedanāhi dvisattete, indriyānādhipaccato.
101.
Manarūpindriyehete , sabbe indriyanāmakā;
Bāvīsati bhavantāyudvayaṃ katvekasaṅgahaṃ.
102.
Diṭṭhīhekaggatātakkasatīviratiyo pathā;
Aṭṭha niyyānato ādicaturo bhitvāna dvādasa.
103.
Phasso ca cetanā ceva,
Dvevetthāhāraṇattato;
Āhārā manavojāhi,
Bhavanti caturothavā.
104.
Hetu mūlaṭṭhato pāpe,
Lobhādittayamīritaṃ;
Kusalābyākate cāpi,
Alobhādittayaṃ tathā.
105.
Diṭṭhilobhadusā kammapathāpāyassa maggato;
Tabbipakkhā sugatiyā, tayoti cha pathīritā.
106.
Passaddhādiyugāni cha, vaggattā yugaḷāni tu;
Upakārā sati dhī ca, bahūpakārabhāvato.
107.
Oghāharaṇato yogā,
Yojanenābhavaggato;
Savanenāsavā diṭṭhi-
Mohejettha dudhā lubho.
108.
Daḷhaggāhena diṭṭhejā, upādānaṃ tidhā tahiṃ;
Diṭṭhi dosena te ganthā, ganthato diṭṭhiha dvidhā.
109.
Pañcāvaraṇato kāma-kaṅkhādosuddhavaṃ tapo;
Thinamiddhañca mohena, cha vā nīvaraṇānitha.
110.
Katvā tāpuddhavaṃ ekaṃ, thinamiddhañca vuccati;
Kiccassāhārato ceva, vipakkhassa ca lesato.
111.
Diṭṭhejuddhavadosandha-
Kaṅkhāthinuṇṇatī dasa;
Lokanāsayugenete,
Kilesā cittaklesato.
112.
Lobhadosamūhamāna-diṭṭhikaṅkhissamaccharā;
Saṃyojanāni diṭṭhejā, bhitvā bandhanato dudhā.
113.
Tāni mohuddhavaṃmānakaṅkhādosejadiṭṭhiyo;
Dudhādiṭṭhi tidhā lobhaṃ, bhitvā sutte dasīritā.
114.
Diṭṭhilobhamūhamānadosakaṅkhā tahiṃ dudhā;
Katvā lobhamime sattānusayā samudīritā.
115.
Diṭṭhi eva parāmāso, ñeyyo evaṃ samāsato;
Attho saṅkhārakkhandhassa, vutto vuttānusārato.
Iti saccasaṅkhepe khandhattayasaṅkhepo nāma
Dutiyo paricchedo.
