ĐẠI ĐỆ TỬ PHẬT
CHƯƠNG VIII: AṄGULIMĀLA – ƯƠNG QUẬT MA
THI KÊ
Không có tài liệu nào ghi lại về khoảng đời sau của ngài Aṅgulimāla ngoài những vần kệ do chính ngài thốt ra trong tập Trưởng Lão Tăng Kệ. Qua đó ta biết rằng ngài sống ẩn cư trong rừng núi hoang vu, hang đá vắng vẻ, và rằng nhờ cuối cùng đã có một chọn lựa đúng để bước vào con đường Chánh Pháp mà ngài được cuộc sống an lạc. Dưới đây là các bài kệ trong Theragāthā và đồng thời trong Kinh Pháp Cú.
Sau khi xuất gia tu hành và chứng đắc, Aṅgulimāla nói về những quả lành đã thành tựu của mình:
Ai trước sống buông lung
Sau sống không phóng dật,
Chói sáng rực đời này
Như trăng thoát mây che.
(Thag. 871/Dhp.172)
Ai dùng các hạnh lành
Ngăn chận các nghiệp ác,
Chói sáng rực đời này
Như trăng thoát mây che.
(Thag. 872/Dhp. 173)
Tỳ khưu tuổi đạo nhỏ
Siêng tu Giáo Pháp Phật,
Soi sáng thế gian này
Như trăng thoát mây che.
(Thag. 873/Dhp. 382)
Khi vào thành khất thực, Aṅgulimāla bị người ném đá và dùng gậy gộc đánh vào đầu ngài. Ngài về tịnh xá với bình bát bị bể và ngoại y rách nát. Ðức Phật khuyên ngài: “Con đang gặt hái, trải nghiệm ngay trong hiện tại quả báo của ác nghiệp mà đáng lẽ con phải chịu đựng, đày đọa ở địa ngục nhiều năm, nhiều trăm năm, nhiều ngàn năm.” Rồi Aṅgulimāla phát tâm từ bi đối với tất cả chúng sanh mà khuyến tu:
Mong kẻ thù nghịch ta
Được nghe lời Chánh Pháp,
Mong kẻ thù nghịch ta
Thực hành lời Phật dạy,
Mong kẻ thù nghịch ta
Thân cận bậc thiện trí
Dẫn người đến Đạo Pháp.
Mong kẻ thù nghịch ta
Có lúc được thính Pháp,
Bậc thiện trí thuyết giảng
Về các hạnh nhẫn nhục
Cùng các hạnh từ bi,
Và hành theo Chánh Pháp.
Rồi chắc chắn vị ấy
Sẽ không muốn hại tôi
Cùng các chúng sanh khác,
Sẽ bảo vệ hộ trì,
Chúng sanh mạnh hay yếu,
Nguyện vị ấy chứng đạt
Quả cao thượng an lành.
(Thag. 874 – 876)
Người trị thủy dẫn nước,
Kẻ làm tên nắn tên,
Người thợ mộc uốn gỗ,
Bậc trí nhiếp tự thân.
(Thag. 877/Dhp. 80)
Có người được rèn luyện
Bằng gậy, roi, móc sắt;
Ta được Bậc Đạo Sư
Điều phục không vũ lực,
Không đòn roi, khí giới.
“Vô hại’ vốn tên ta
Quá khứ gây tổn hại.
Nay tên này là thật
Ta không hại một ai.
Một thời là tướng cướp
Tên “đeo tràng ngón tay”
Cuốn theo dòng trầm luân,
Cho đến khi quy Phật.
Một thời tay lấm máu,
Tên “đeo tràng ngón tay”
Hãy nhìn, nơi quy ngưỡng:
Đã tận diệt tái sanh.
Ta phạm nhiều ác nghiệp
Đáng sanh vào khổ cảnh,
Đến nay nghiệp dị thục
Nên thoát được ác quả.
(Thag. 878-882)
Kẻ si mê, thiểu trí
Chuyên sống đời phóng dật;
Người trí không phóng dật
Như giữ tài sản quý.
(Thag. 883/Dhp. 26)
Chớ buông lung phóng dật
Chớ mê say dục lạc,
Hãy chuyên cần thiền định
Đạt an lạc tối thượng.
(Thag. 884/Dhp. 27)
Vậy xin hãy đón chào
Pháp lành ta đã chọn;
Trong các pháp trên đời,
Chánh Pháp ta đã chọn.
Vậy xin hãy đón chào
Pháp lành ta đã chọn;
Ta đã đạt tam minh
Lời Phật dạy làm xong.
(Thag. 885-86)
Khi đối diện với ký ức đầy ác pháp, tâm ý Aṅgulimāla bị dao động bất an vì hối hận dày vò nên không thể nào hành thiền viên mãn. Bổn Sư dạy Aṅgulimāla về việc được sanh vào đời phạm hạnh, thánh thiện như là một phước báu kỳ diệu, thôi thúc vị đệ tử tăng trưởng tuệ giác và thành tựu quả vị giải thoát. Aṅgulimāla bày tỏ lòng tri ân Bổn Sư và các chứng đắc cao quý:
Trong rừng, dưới gốc cây,
Hay trong hang trên núi,
Dù ta trú nơi nào
Tâm đã luôn chao động.
Giờ ngủ, thức bình yên,
Và sống trong an lạc.
Đã thoát lưới Ma vương
Nhờ Bổn Sư bi mẫn!
Trước sanh bà-la-môn,
Nội ngoại dòng quý tộc.
Nay ta con Đức Phật,
Bổn Sư, Đấng Pháp Vương.
Đoạn ái, ly chấp thủ,
Luôn thu thúc lục căn,
Nhổ tận gốc phiền não,
Tận diệt mọi cấu uế.
Ta phụng sự Bổn Sư,
Lời Phật dạy làm xong,
Gánh nặng đã đặt xuống,
Gốc sanh hữu nhổ sạch.
(Thag. 887-891)
