Sự Thật được Dạy bởi Tất Cả Chư Phật

Sắc Giới Tính

Một loại sắc không giống nhau đối với mọi người là sắc giới tính (sắc-tính), hay bhāva rūpa. Nó khác nhau đối với mỗi người bởi vì, mặc dù tất cả đều có sắc giới tính, nhưng đàn ông có sắc giới tính nam và phụ nữ có sắc giới tính nữ. Bhāva rūpa là sắc-nghiệp-sanh; dù một người sanh ra là đàn ông hay phụ nữ đều là do nghiệp của người đó. Nam tính là do sự hiện diện của bhāva rūpa sắc-tính-nam-do-nghiệp- sanh, và nữ tính là do sự hiện diện của bhāva rūpa sắc-tính-nữ -do-nghiệp-sanh. Sắc giới tính làm cho có sự khác biệt giữa nam và nữ – sự khác biệt về đặc điểm khuôn mặt, giọng nói, kích thước và sức mạnh thể chất, hình dạng của tứ chi, cách nói năng, di chuyển và cách đi đứng tương ứng của họ, v.v. Khi thấy ai đó đi đến gần, từ xa chúng ta đã có thể biết người đó là đàn ông hay phụ nữ ngay cả khi chúng ta chưa biết người đó là ai. Bhāva rūpa sắc-tính xác định một người là nam hay nữ.

Và cuối cùng, giống như sắc thân -thanh-triệt, thì bhāva rūpa sắc-tính hiện diện xuyên suốt toàn bộ cơ thể. Sắc giới tính nam có thể được tìm thấy trên khắp cơ thể người nam, và sắc giới tính nữ có thể được tìm thấy trên khắp cơ thể người nữ. Do đó, sắc nhãn-thanh-triệt, thân-thanh-triệt và sắc-tính bhāva rūpa có trong con mắt; sắc nhĩ-thanh- triệt, thân- thanh- triệt và sắc-tính bhāva rūpa được tìm thấy trong lỗ tai. Tương tự như vậy với mũi và lưỡi. Các sắc giới tính trong các giác quan tất nhiên là nam trong trường hợp người nam, và là nữ trong trường hợp người nữ. Bhāva rūpa sắc-tính tương ứng cũng có mặt trong tất cả các bộ phận khác của cơ thể. Chẳng hạn, bhāva rūpa sắc-tính hiện diện trong con mắt là lý do cho sự khác biệt mà người ta nhận thấy khi nhìn vào mắt người nam so với nhìn vào mắt người nữ. Chúng khác biệt nhau. Điều này là do sự hiện diện của sắc giới tính nam hay nữ trong con mắt.

Sắc Hư Không

Sắc hư không hay hư không giới (ākāsadhātu) thuộc về loại sắc giao giới ( paricchedarūpa) trong bảng phân loại hai mươi tám sắc pháp. Nó có chức năng như một loại biên giới; đó là khoảng không giữa các bọn sắc (rūpa kalāpa). Nếu đặt một số quả trứng vào cái bát hay cái giỏ, thì chúng ta sẽ thấy khoảng không giữa các quả trứng này; tương tự như vậy, cũng có khoảng không giữa các bọn sắc. Khi nhìn thấy khoảng không này, thì cũng sẽ thấy được những hạt rất nhỏ – rūpa kalāpa. Do đó, Đức Phật (Buddha) đã dạy sắc hư không để giúp cho các thiền sinh nhận ra các bọn sắc (rūpa kalāpa). Điều này sẽ được nghiên cứu chi tiết hơn khi chúng ta thảo luận về thiền tứ đại sau này. Sắc hư không là sắc phi thành tựu, và không phải là cảnh hay đề mục của thiền minh sát (vipassanā).

Sắc Biểu Tri

Ngoài sắc hư không giới, một loại sắc khác trong hai mươi tám sắc pháp là sắc biểu tri (viññattirūpa). Có hai loại, thân biểu tri và khẩu biểu tri. Thân biểu tri có thể được coi là một phương tiện vật chất để giao tiếp, như cử động con mắt hay cử chỉ của tay hoặc một cái gật đầu. Nó cũng là sắc phi thành tựu, và như vậy không phải là cảnh hay đối tượng của thiền minh sát (vipassanā). Một người không thể quán sát được sự vô thường, khổ và vô- ngã bằng cách chú ý đến thân biểu tri của mình. Loại thứ hai là khẩu biểu tri, sự chuyển động của miệng tạo ra lời nói để người khác hiểu ý định của mình. Do đó, hai loại sắc biểu tri là những hành vi đặc biệt của thân và khẩu mà một người sử dụng để truyền đạt suy nghĩ hay ý định của mình đến người khác hoặc bằng cách mà họ có thể hiểu được ý định của mình.

Sắc Kỳ Dị

Loại tiếp theo là sắc kỳ dị (vikārarūpa). Loại rūpa này cũng là sắc phi thành tựu. Chúng có ba: sắc nhẹ (sắc khinh) rūpassa lahutā là sự nhẹ nhàng về vật lý hoặc sự nhẹ nhàng của sắc; sắc mềm (sắc nhu) rūpassa mudutā là sự mềm dẻo của sắc; và sắc thích sự rūpassa kammaññatā là sự nhu nhuyến của sắc, hoặc khả năng thích ứng vật lý của sắc. Một người có thể di chuyển bàn tay do sự nhẹ nhàng của nó; khi bàn tay được di chuyển, nó ở trong trạng thái mà sự nhẹ nhàng của sắc đang hoạt động. Chúng ta cũng có thể nói rằng như vậy là có một sự nhẹ nhàng của sắc trong cơ thể. Khi chúng ta khỏe mạnh, chúng ta có thể di chuyển theo ý muốn. Vào lúc đó, cả ba sắc kỳ dị này đều có mặt: Có sự nhẹ nhàng của sắc, sự mềm mại của sắc và sự thích sự của sắc. Ngược lại, khi chúng ta bị bệnh, chúng ta thậm chí không thể nhấc nổi bàn tay. Nó rất nặng nề. Những yếu tố này do đó bị vắng mặt; không có sự nhẹ nhàng hay mềm mại lẫn nhu nhuyến. Ba yếu tố này được phân loại như sắc kỳ dị là sắc phi thành tựu. Chúng xuất hiện dựa trên sắc thành tựu.

Sắc Trạng Thái

Bốn sắc phi thành tựu còn lại và chúng được phân loại là sắc trạng thái hay sắc tứ tướng (lakkhaṇarūpa). Trong số này, cả hai upacaya rūpa (sắc sinh hay sắc tích trữ) và santati rūpa (sắc tiến hay sắc thừa kế) là sự hình thành, sinh khởi hay sự sanh ra (jāti) của vật chất. Chúng khác nhau do sắc sinh (sắc tích trữ) là sự sinh khởi đầu tiên của một lộ sắc hay tiến trình sắc hoặc sự khởi đầu hay thiết lập đầu tiên của tiến trình sắc đó. Sắc tiến (sắc thừa kế) là sự hình thành lặp đi lặp lại hoặc tiếp tục của sắc pháp trong cùng lộ sắc. Ví dụ, sự sinh khởi lần đầu tiên của bọn thân mười pháp (kāya dasaka kalāpa), bọn giới tính mười pháp (bhāva dasaka kalāpa) và bọn sắc-ý-vật mười pháp hadaya dasaka kalāpa khi thụ thai là sắc sinh hay sắc tích trữ, trong khi sự sinh lên tiếp theo của cùng các bọn sắc đó trong suốt cuộc đời là sắc tiến hay sắc thừa kế. Thứ ba, sắc dị (sắc lão mại) jaratā rūpa, là sự hao mòn hoặc lão hóa của sắc (rūpa). Sắc cuối cùng, sắc diệt (sắc vô thường) aniccatā rūpa, biểu thị thời điểm hoại diệt của m ọi sắc pháp (rūpa). Sau khi mỗi sắc được sinh ra nó sẽ diệt đi. Sự diệt đó là anicca, hay là vô thường. Aniccatā rūpa sắc diệt (sắc vô thường) là bản chất của sự phân hủy hoặc mất đi.

Từ những điều trên, chúng ta có thể thấy rằng có ba giai đoạn của sắc pháp – sinh, trụ và diệt. Sắc sinh (sắc tích trữ) upacaya rūpa và sắc tiến (sắc thừa kế) santati rūpa đều đề cập đến giai đoạn sinh, sắc dị (sắc lão mại) jaratā rūpa đề cập đến giai đoạn trụ , và sắc diệt (sắc vô thường) aniccatā rūpa đề cập đến giai đoạn diệt.

Các bài viết trong sách

Trả lời

Từ điển
Youtube
Live Stream
Tải app