HÃY GIỮ CHO CÁNH CỬA MỞ
Do lẽ đó, tôi luôn dạy mọi người hãy quán và ghi nhận “đi” trong khi đi, v.v… Theo pháp quán thân (kāyānupassanā), mọi hoạt động của thân phải được quán giống nhau. Đối với quán tâm, quán thọ và quán pháp cũng áp dụng cùng một phương pháp như vậy, và điều này được giải thích theo tinh thần bài kinh Niệm Xứ (Satipatthāna) trong Pāḷi. Đây là cách làm thế nào để mở cây then cửa và đi ra khỏi Luân Hồi. Trong số quý vị có thể có người nguyện hoặc có thể có người không nguyện giải thoát khỏi những trói buộc của vòng Luân Hồi này nhưng nếu quý vị ước muốn tìm một con đường để thoát khỏi tình trạng hỗn độn của thế gian, có lẽ quý vị không thể tìm đâu được một lối thoát nếu có kẻ đê tiện nào đó đã cố gắng cài cây then cửa lại. Quý vị cần phải đặc biệt quan tâm tới vấn đề này.
Trong thời Đức Phật, một biến cố như vậy đã xảy ra bất chấp sự kiện là Đức Phật đã giữ cho then cửa mở. Hành động đóng cửa này được thực hiện bởi Ác Ma (Mara). Có lần khi các vị thánh A-la-hán ni đang hành thiền trong khu rừng Āndha, Ác Ma xuất hiện và nói, “Này, các vị đang làm gì ở đây thế? Không có cái gọi là Niết Bàn để quý vị có thể thoát khỏi đại dương luân hồi đâu đấy, thiền làm gì vô ích.”
… Đây là một cố gắng thâm độc của Ác Ma để cài then đóng cửa lại.
Có lần, Mara xuất hiện trước một vị Tỳ-kheo ni có tên là Soma và dụ dỗ:
“Yam tam esīti pattabbam, thanam dhurabhisambhavum. Na tam dvimgula paññāya, sakkā pappotu mitthiyā.”
Câu trên có nghĩa rằng: Niết Bàn là pháp chỉ có thể được thành tựu bởi các bậc Trưởng Lão cao quý nhất và kiệt xuất nhất chứ không phải bởi những nữ nhân với trí tuệ kém cỏi. Có thể nói nôm na như thế này “Làm thế nào nữ nhân như các người — với trí tuệ chật hẹp hay trí tuệ nghèo nàn — lại có thể đắc Niết Bàn được chứ? Các người không thể đắc được đâu.” Điều này có nghĩa là Ma Vương đang đóng cửa lại. Tuy nhiên may mắn là Ma Vương không thể cài then được vì các vị Tỳ-kheo ni ấy đã đắc A-la-hán. Do đó, hãy thận trọng cảnh giác và luôn giữ cho mình được tỉnh táo, nếu không, quý vị có thể gặp rắc rối. Đến đây tôi xin nhắc lại.
“Then Cửa có ý nghĩa gì?” Nó có nghĩa là không hiểu biết về phương pháp quán và ghi nhận với chánh niệm . Chú giải nói: “Do có học phương pháp thiền và hỏi những câu hỏi liên quan đến những điểm tối nghĩa, ‘vô minh’ (avijjā) được xua tan. Như vậy, vô minh là nhân khiến môt người không hiểu biết về phương pháp thiền. Ở đây chúng tôi đang dạy cách loại trừ vô minh hay không hiểu biết về cái then cửa.