HƯỚNG DẪN HÀNH HƯƠNG VỀ XỨ PHẬT
PHẦN IV: NHỮNG THÁP TƯỞNG NIỆM ĐÁNG GHI NHỚ TRÊN ĐƯỜNG HÀNH HƯƠNG
5. Kosambi, Di Tích Nơi Diễn Ra Cuộc Tranh Biện & Phân Ly Trong Tăng Đoàn (24)
5.1 Cách Để Đi Đến Nơi
Kosambi cách Allahabad 60 km và có thể đi đến bằng đường bộ.
5.2 Ý Nghĩa Tôn Giáo
Kosambi, kinh đô của Vương Quốc Vamsa, là một trong 6 thành phố quan trọng của miền bắc Ấn Độ vào thời Đức Phật. Người cai trị vương quốc là Vua Udena, người ban đầu rất hà khắc với những tôn giáo mới, nhưng sau này rất thân thiện với Phật giáo, nhờ lời khuyên của người vợ của ông là Hoàng hậu Samavati, một Phật tử đã chứng thánh quả Nhập Lưu (sotapanna) sau khi nghe bài thuyết giảng bởi một người hầu nữ của mình là Khujjuttara. Bà đã gặp phải thảm kịch do sự ghen ghét của một Hoàng hậu đối địch là Magandiya, bà này đã nhốt bà trong cung và phóng hỏa giết chết. Khi nhà vua biết được âm mưu của bà Magandiya, ông đã dùng hình phạt thiêu sống bà cùng với những kẻ đồng lõa. Nhân thảm kịch này xảy ra, Đức Phật đã thốt ra những câu Kệ, được ghi lại trong Kinh Pháp Cú, dòng 21 như sau:
Appamado amata padam
Tỉnh giác là con đường dẫn đến bất tử (Niết-Bàn).
Pamado maccuno padam
Phóng túng là con đường dẫn đến sự chết
Appamatta na miyanti
Người tỉnh giác không bao giờ chết.
Ye pamatta yatha mata
Người phóng túng thì như đã chết rồi.
Sau đó, vua Udena chuyển hóa theo đạo Phật sau khi nghe ngài Pindola Bharadvaja thuyết giảng về việc sống tỉnh giác, chế ngự các căn.
Nơi đây có 3 nhà tài phiệt là Ghosita (cha nuôi của Samavati), Kukkuta và Pavarika, đã từng kéo nhau đến tu viện Kỳ Viên để mời Đức Phật đến thành phố của họ. Đức Phật đã nhận lời và mọi người đều xây tu viện và chùa để đón Phật và Tăng đoàn. Vì vậy, nơi đây có Tu viện Ghosita (Ghositarama), Tu viện Kukkuta (Kukkutarama) và tịnh xá ở Vườn Xoài Pavarika (Pavarikambavana).
Đức Phật đã ở lại đây trong mùa An Cư Kiết Hạ lần thứ 9 tại tu viện Ghositarama và tại nơi này xảy ra vụ tranh biện và chia rẽ trong Tăng đoàn. Không thể giải quyết cuộc tranh chấp, Đức Phật đã bỏ đi vào rừng và trải qua kỳ Kiết Hạ lần thứ 10 trong Rừng Parileyyaka, nơi có những voi và khỉ cúng dường, phụng sự cho Đức Phật. Những Phật tử tại gia biết được lý do, nên cũng đã ngưng việc cúng dường thức ăn cho các Tỳ kheo tranh cãi đó. Việc này làm cho các Tỳ kheo thức tỉnh và hòa đồng lại với nhau. Tuy nhiên, họ phải đi đến gặp Đức Phật ở tu viện Kỳ Viên ở Savatthi (Xá-Vệ) để hòa giải trước mặt Đức Phật. Câu chuyện về sự tranh cãi chia rẽ trong tăng đoàn được ghi rõ trong Luận Giảng ‘Kinh Pháp Cú’.
Đức Phật đã thuyết giảng một số Kinh ở Kosambi và nhiều vị A-la-hán như ngài Ananda và ngài Xá-Lợi-Phất đã từng ngụ tại tu viện Ghositarama.
Theo ghi chép trong Luật Tạng, thì sau Khi Hội Đồng kết Tập Kinh điển lần Thứ Nhất, ngài Ananda đã đi đến tu viện Ghositarama này để thông báo cho ngài Channa về hình phạt bị tẩy chay ra khỏi Tăng Đoàn mà Đức Phật đã di huấn cho ngài Ananda và Tăng đoàn trước khi Đại Bát-Niết-Bàn (Mahaparinibbana).
5.3 Bối Cảnh Lịch sử
Hoàng Đế Asoka đã thăm viếng Kosambi vào thế kỷ 3 trước CN và đã dựng lên 2 trụ đá để tưởng niệm chuyến hành hương của Ngài. Theo Đại Sử Tích Lan (Mahavamsa), lúc đó có 30.000 Tỳ kheo, được dẫn đầu bởi Ngài Urudhammarakkhita của Tu Viện Ghositarama đã đến dự lễ dựng Đại Bảo Tháp ở Anuradhapura bởi nhà vua Dutthagamini (thế kỷ 1 trước CN). Tu viện Ghosita (Ghositarama) tiếp tục phát triển việc tu học cho đến những triều đại Kushan, Magha và Gupta.
Vào thời ngài Pháp Hiển viếng thăm (năm 399-414), tu viện này có nhiều Tỳ kheo tu hành, nhưng sau 200 năm đến thời ngài Huyền Trang chiêm bái, thì nó đã trở nên hoang tàn, mặc dù theo ngài Huyền Trang thì vẫn còn khoảng 300 Tỳ kheo ở đó. Kosambi chắc chắn cũng đã bị chung số phận với những trung tâm Phật giáo khác trong cuộc càn quét của đội quân Hồi giáo man rợ ở miền Bắc Ấn Độ vào thế kỷ 12, trước khi Phật giáo hoàn toàn bị suy vong ở Ấn Độ.
Ngài Sir Cunningham là người đầu tiên xác định được khu di tích Kausambi trong ngôi làng Kausam vào thế kỷ 19. Tọa lạc bờ tả ngạn của Sông Yamuna, nó bao gồm một tàn tích của một tu viện lớn bằng gạch, được nhận dạng trên cơ sở những bia đá khắc chữ vào thế kỷ 1, đó chính là Tu viện Ghositarama, một nền móng của một Đại Bảo Tháp và một số tháp tưởng niệm nhỏ. Những cổ vật được trưng bày tại Viện Bảo Tàng Allahabad Museum và viện bảo tàng Kausambi Museum. Phần tàn tích của Trụ Đá Asoka cũng được tìm thấy.
5.4 Viện Bảo Tàng Allahabad Museum
Viện Bảo Tàng Allahabad Museum nằm trên Đường Kamala Nehru bên trong công Viên Chandra Shekhar Azad Park, có 18 khu trưng bày nhiều tượng điêu khắc bằng đá. Những tượng điêu khắc bao gồm những tác phẩm cổ vật của thế kỷ 2 trước CN từ Bharhut và Kausambi, thế kỷ 1 sau CN từ triều đại Kushan ở Mathura, thế kỷ 4-6 triều đại Gupta và những điêu khắc thế kỷ 11 từ Khajuraho. Viện bảo tàng mở cửa hàng ngày từ 10:30 sáng đến 4:30 chiều trừ thứ Hai.
