CON CÓC PHÌNH TO MỖI LẦN BỊ CHẠM VÀO
Câu hỏi kế tiếp: “Con cóc trông có vẻ phình to mỗi khi bị chạm vào ý muốn nói tới điều gì?” Đức Phật trả lời câu hỏi này như sau:
“Uddhumāyikāti kho bhikkhu kodupāyāsasetam adhivacanam”
Đoạn văn kinh Pāḷī trên muốn nói: “Này Tỳ- kheo Kassapa! ‘uddhumāyikā’ có nghĩa là trương phồng lên mỗi khi bị chạm tới, điều này chỉ ra sự nóng giận hay sân hận. Sau khi loại bỏ cái then cửa, và tiếp tục đào gò mối, con cóc được tìm thấy.” Sự nóng giận rất giống như cách phản ứng của con cóc. Mỗi lần một cảm giác sân hận hay căm ghét phát sanh, mức độ nóng giận tăng cao. Cũng vậy, những cảnh sắc không vừa ý hay những âm thanh khó chịu có thể khiến cho sự giận dữ phát sanh. Cảm giác tức tối này cũng có thể khởi lên từ sự tiếp xúc khó chịu hay từ ý những nghĩ không hài lòng. Nói chung, một cảm giác như vậy thường khởi lên cùng với sự xúc chạm hay khi nghe một điều gì đó. Hãy tưởng tượng trường hợp một người thình lình nổi giận ngay lúc nghe những lời nói khó chịu hay lỗ mãng xem. Mới đầu thì chỉ sự biểu lộ khó chịu trên khuôn mặt là rõ nét, nhưng sớm muộn gì sự tức giận cũng có thể lan tỏa khắp toàn thân khi phải nghe đi nghe lại nhiều lần, sự việc khiến cho họ không kềm chế được lời nói của mình, và cuối cùng là bằng hành động của thân. Tất nhiên, điều này có thể dẫn tới sự công kích hay đả thương người khác. Vì lý do vừa nói, sự so sánh giữa cách trương phồng của con cóc và cơn giận vốn có khuynh hướng càng lúc càng trở nên mãnh liệt hơn quả thực là một sự so sánh rất thích hợp.
