Nội Dung Chính
Tạng Vi-diệu-pháp Pāḷi tại cõi người
Đức-Phật Gotama sau khi biểu diễn phép thần-thông yamakapāṭihāriya xong tại cõi người, Đức-Phật ngự lên nhập hạ thứ 7 tại cung trời Tam-thập-tam-thiên, thuyết giảng Abhidhammapiṭakapāḷi: Tạng Vi-diệu-pháp Pāḷi gồm có 7 bộ lớn để tế độ Phật-mẫu (kiếp hiện-tại là vị thiên-nam Santussita tại cõi trời Tusita (Đâu-suất-đà-thiên) hiện xuống nghe Tạng Vi-diệu-pháp Pāḷi) suốt 3 tháng mùa mưa(1).
Đức-Phật Gotama thuyết giảng Abhidhammapiṭaka-pāḷi: Tạng Vi-diệu-pháp Pāḷi. Mỗi ngày đến giờ khất thực, Đức-Phật hoá ra Nimmitabuddha tiếp tục thuyết giảng, Đức-Phật thật ngự đi khất thực ở Bắc-cưu-lưu-châu, đem vật thực ngự trở về đến rừng trầm gần hồ nước Anotatta ven rừng Himavanta, ngồi độ vật thực.
Mỗi ngày, Ngài Đại-Trưởng-lão Sāriputta đến hầu phục vụ Đức-Phật. Sau khi thọ thực xong, Đức-Phật thuyết giảng lại cho Ngài Đại-Trưởng-lão Sāriputta theo cách saṅkhepa (cách tóm tắt) các vi-diệu-pháp mà Đức-Phật đã thuyết giảng ngày hôm ấy tại cõi trời Tam-thập-tam-thiên.
Đức-Phật truyền dạy Ngài Đại-Trưởng-lão Sāriputta trở về dạy lại nhóm 500 tỳ-khưu đệ-tử, bằng cách khai triển đầy đủ các vi-diệu-pháp ấy.
Còn Đức-Phật trở lại cung trời Tam-thập-tam-thiên, thay thế Đức-Phật Nimmitabuddha tiếp tục thuyết giảng.
Vâng theo lời dạy của Đức-Phật, mỗi ngày sau khi trở về, Ngài Đại-Trưởng-lão Sāriputta dạy lại cho nhóm 500 tỳ-khưu đệ-tử các vi-diệu-pháp ấy, bằng cách khai triển đầy đủ.
Cho nên, mãn mùa hạ suốt 3 tháng mùa mưa ấy, nhóm 500 đệ-tử của Ngài Đại-Trưởng-lão Sāriputta thông thuộc thấu suốt Abhidhammapiṭakapāḷi: Tạng Vi-diệu-pháp Pāḷi gồm có 7 bộ lớn là Dhammasaṅganīpāḷi, Vibhaṅga-pāḷi, Dhātukathāpāḷi, Puggalapaññattipāḷi, Kathāvatthu-pāḷi, Yamakapāḷi, Paṭṭhānapāḷi trước mọi tỳ-khưu trong giáo-pháp của Đức-Phật Gotama tại cõi người.
Đến ngày rằm tháng 9 (âm-lịch), Đức-Phật ngự từ cõi trời Tam-thập-tam-thiên có các đoàn chư-thiên, chư phạm-thiên tiễn đưa, Đức-Phật dừng lại tại cửa kinh-thành Saṅkassa.
Khi ấy, Đức-Thế-Tôn thuyết-pháp tế độ tứ chúng thanh-văn đệ-tử. Sau khi lắng nghe Đức-Thế-Tôn thuyết-pháp, chư tỳ-khưu, chư tỳ-khưu-ni, các cận-sự-nam, các cận-sự-nữ phát sinh đức-tin vô cùng hoan-hỷ theo lời giáo huấn của Đức-Thế-Tôn.
Nhóm 500 tỳ-khưu đệ-tử của Ngài Đại-Trưởng-lão Sāriputta, đều chứng ngộ chân lý tứ Thánh-đế, chứng đắc 4 Thánh-đạo, 4 Thánh-quả, Niết-bàn, diệt tận được mọi tham-ái, mọi phiền-não không còn dư sót, trở thành bậc Thánh A-ra-hán, cùng với 300 triệu chúng-sinh khác cũng chứng ngộ chân-lý tứ Thánh-đế, chứng đắc Thánh-đạo, Thánh-quả, Niết-bàn, trở thành bậc Thánh-nhân thấp hoặc cao tuỳ theo năng lực của các pháp-hạnh ba-la-mật và 5 pháp-chủ: tín-pháp-chủ, tấn-pháp-chủ, niệm-pháp-chủ, định-pháp-chủ, tuệ-pháp-chủ của mỗi chúng-sinh.
Qua tích Maṇḍūkadevaputta và tích 500 con dơi lắng nghe âm thanh Pāḷi, con ếch và 500 con dơi thuộc về loài súc-sinh, con ếch nghe âm thanh Pāḷi của Đức-Phật thuyết-pháp, và 500 con dơi lắng nghe âm thanh Pāḷi của Ngài Trưởng-lão tụng đọc ôn tạng Vi-Diệu-Pháp Pāḷi (Abhidhammapiṭaka) nên phát sinh đại-thiện-tâm có đức-tin trong sạch nơi âm thanh Pāḷi, mà có quả báu lớn lao vô lượng như vậy.
Pháp trở thành bậc Thánh Nhập-lưu
Những hạng phàm nhân thuộc về người tam-nhân có đầy đủ các pháp-hạnh ba-la-mật, có khả năng trở thành bậc Thánh-nhân trong kiếp hiện-tại, hạng người tam-nhân ấy cần phải hội đủ 4 nhân-duyên thiết yếu.
Trong bài kinh Sotāpattiphalasutta:(1) Kinh Nhập-Lưu Thánh-quả, Đức-Phật thuyết dạy rằng:
– Này chư tỳ-khưu! Có 4 pháp mà hành-giả thực-hành để chứng đắc Nhập-lưu Thánh-quả. 4 pháp này là:
1- Sappurisasaṃseva: Gần gũi thân cận với bậc thiện-trí.
2- Saddhammassavana: Nghe chánh-pháp của bậc thiện-trí.
3- Yonisomanasikāra: Hiểu biết rõ trong tâm đúng theo thật-tánh của các pháp.
4- Dhammānudhammappaṭipatti: Thực-hành theo pháp-hành thiền-tuệ dẫn đến chứng ngộ chân-lý tứ Thánh-đế, chứng đắc Nhập-lưu Thánh-đạo, Nhập-lưu Thánh-quả và Niết-bàn.
– Này chư tỳ-khưu! Đó là 4 pháp mà hành-giả thực- hành để chứng đắc Nhập-lưu Thánh-quả.
Đối với chư vị Bồ-tát Thanh-văn-giác mong trở thành bậc Thánh Thanh-văn-giác đều cần phải lắng nghe chánh-pháp của Đức-Phật Chánh-Đẳng-Giác.
Cho nên, dhammassavanakusala: phước-thiện nghe chánh-pháp là phước-thiện tối ư thiết yếu đối với tất cả mọi chúng-sinh, nếu người nào có đủ nhân-duyên thì người ấy có cơ hội thực-hành pháp-hành thiền-tuệ dẫn đến chứng ngộ chân-lý tứ Thánh-đế, chứng đắc Thánh-đạo, Thánh-quả và Niết-bàn, trở thành bậc Thánh-nhân, nếu người nào chưa có đủ nhân-duyên thì người ấy có được cơ hội tốt rất hy hữu, để bồi bổ thêm các pháp-hạnh ba-la-mật, để mong trở thành bậc Thánh-nhân trong thời vị-lai.
Quả báu của sự nghe-pháp
Người nghe chánh-pháp có được 5 quả báu, như trong kinh Dhammassavanasutta(1) Kinh nghe chánh-pháp được tóm lược như sau:
– Này chư tỳ-khưu! Người nghe chánh-pháp có được 5 quả báu là:
– Nghe chánh-pháp mà chưa từng nghe.
– Làm cho hiểu biết rõ chánh-pháp đã từng nghe.
– Thoát ra khỏi sự hoài-nghi trong chánh-pháp.
– Làm cho hiểu biết đúng đắn trong chánh-pháp.
– Người nghe phát sinh đại-thiện-tâm có đức-tin trong sạch trong chánh-pháp.
– Này chư tỳ-khưu! Đó là 5 quả báu của sự nghe chánh-pháp.