Đức-vua-trời Sakka tạo phước-thiện bố-thí

Đức-vua-trời Sakka trị vì cõi trời Tam-thập-tam-thiên mà tiền-kiếp của Đức-vua-trời đã từng làm những phước-thiện trong thời-kỳ không có Đức-Phật Chánh-Đẳng-Giác xuất hiện trên thế gian, nên Đức-vua-trời Sakka cảm thấy tủi phận nghèo của mình, mỗi khi gặp những vị thiên-nam mà tiền-kiếp đã tạo phước-thiện trong thời-kỳ Đức-Phật Gotama xuất hiện trên thế gian, những vị thiên-nam ấy có hào-quang sáng chói làm lấn át hào quang của Đức-vua-trời Sakka, cho nên, Đức-vua-trời Sakka tìm cơ hội tốt tạo phước-thiện đến bậc Thánh-nhân trong Phật-giáo.

Đức-vua-trời Sakka suy xét biết rõ Ngài Đại-Trưởng-lão Mahākassapa chỉ tế độ những người nghèo khổ mà thôi, nên Đức-vua-trời Sakka và Chánh-cung Hoàng-hậu Sujā từ cõi trời Tam-thập-tam-thiên hiện xuống cõi người, hoá ra thành 2 ông bà già nghèo khổ đáng thương chờ đợi tạo phước-thiện bố-thí, cúng dường vật thực đến Ngi Đại-Trưởng-lão Mahākassapa sau khi xả diệt-thọ-tưởng (nirodhasamāpatti), đi khất thực tế độ người nghèo khổ để có được nhiều quả-báu cao quý ngay trong kiếp hiện-tại và vô số kiếp vị-lai.

* Tích Mahākassapattherapiṇḍapātadinnavatthu (1) được tóm lược như sau:

Một thuở nọ Đức-Thế-Tôn ngự tại ngôi chùa Veḷuvana đề cập sự cúng dường vật thực đến Ngài Đại-Trưởng-lão Mahākassapa có giới-đức trong sạch và có pháp cao thượng.

Ngài Đại-Trưởng-lão Mahākassapa nhập diệt-thọ-tưởng suốt 7 ngày đêm xong, sáng hôm ấy, Ngài Đại-trưởng-lão đi khất thực chỉ tế độ người nghèo khổ mà thôi.

Đức-vua Trời Sakka theo dõi biết Ngài Đại-Trưởng-lão Mahākassapa đã xả diệt-thọ-tưởng, buổi sáng hôm ấy, Ngài đại-trưởng-lão đi khất thực trên đường đi vào xóm nhà.

Đức-vua-trời Sakka gọi Chánh-cung Hoàng-hậu Sujā từ cõi trời Tam-thập-tam-thiên hiện xuống cõi người, Đức-vua-trời Sakka hoá ra thành ông già và Chánh-cung Hoàng-hậu Sujā hoá ra thành bà già, như 2 ông bà già nghèo khổ thật là đáng thương làm nghề thợ dệt sống trong một căn chòi lá bên đường mà Ngài Đại-Trưởng-lão Mahākassapa sẽ đi khất thực ngang qua.

Hai ông bà già đã chuẩn bị vật thực sẵn sàng, ông già (Đức-vua-trời) đang trông chờ Ngài Đại-Trưởng-lão đi ngang qua.

Ngài Đại-Trưởng-lão vừa đi đến căn chòi lá, nhìn thấy 2 ông bà già, nên nghĩ rằng:

“Hai ông bà già yếu này là người có tuổi cao mà còn phải làm việc, thật là đáng thương quá! Bần tăng nên tế độ 2 ông bà già này” nên Ngài Đại-Trưởng-lão đứng trước chòi lá.

Khi nhìn thấy Ngài Đại-Trưởng-lão Mahākassapa, ông già liền đến đảnh lễ dưới đôi bàn chân của Ngài Đại-Trưởng-lão, rồi bạch rằng:

– Kính bạch Ngài Đại-Trưởng-lão, kính xin Ngài có tâm bi tế độ hai vợ chồng già chúng con.

Ông già kính xin nhận cái bát của Ngài Đại-Trưởng- lão Mahākassapa.

Ngài Đại-Trưởng-lão nghĩ rằng:

“Lão Tăng nên tế độ hai vợ chồng già đáng thương này” Ngài Đại-Trưởng-lão trao cái bát cho ông già.

Ông già (Đức-vua Trời Sakka) vô cùng hoan-hỷ nhận cái bát của Ngài Đại-Trưởng-lão, rồi cung-kính thỉnh vào chòi lá, ông già và bà già (Chánh-cung Hoàng-hậu Sujā) cùng nhau để các món ăn ngon vào trong bát, rồi đậy kín nắp lại, hai ông bà già cung-kính cúng dường lên Ngài Đại-Trưởng-lão.

Khi Ngài Đại-Trưởng-lão vừa nhận cái bát, mùi hương thơm của các món ăn toả ra khắp kinh-thành Rājagaha.

Ngài Đại-trưởng-lão Mahākassapa biết ngay hai ông bà già này chính là Đức-vua-trời Sakka và Chánh-cung Hoàng-hậu Sujā, nên Ngài Đại-Trưởng-lão quở trách:

– Này Vua-Trời Sakka! Vua-trời đã giành phước-thiện bố-thí của người nghèo khổ rồi!

Đức-vua-trời Sakka bạch sự thật

– Kính bạch Ngài Đại-Trưởng-lão, chúng con cũng là người nghèo. Bạch Ngài.

– Này Vua-Trời Sakka! Vua-trời là Vị cao cả trên cõi trời Tam-thập-tam-thiên, hưởng mọi an-lạc cao quý trên cõi trời. Vậy, do nguyên-nhân nào mà tự xưng mình là người nghèo?

– Kính bạch Ngài Đại-Trưởng-lão, sự thật con là Vua-trời Sakka cao cả trên cõi trời Tam-thập-tam-thiên, do tiền-kiếp của con đã làm mọi phước-thiện trong thời-kỳ không có Đức-Phật Chánh-Đẳng-Giác xuất hiện trên thế gian, nên quả báu của phước-thiện của con nghèo nàn thấp hèn so với các vị thiên-nam mà tiền-kiếp của họ đã làm các phước-thiện trong thời-kỳ Đức-Phật Gotama xuất hiện trên thế gian.

Thật vậy, tiền-kiếp của các vị thiên-nam ấy đã làm các phước-thiện trong thời-kỳ Đức-Phật Gotama xuất hiện trên thế gian, sau khi họ chết, đại-thiện-nghiệp ấy cho quả tái-sinh kiếp sau hoá-sinh làm vị thiên-nam trên cõi trời Tam-thập-tam-thiên, có hào quang sáng chói làm lấn át hào quang của con, có oai lực nhiều hơn con.

Vậy, con cũng là người nghèo nàn thấp hèn hơn các vị thiên-nam ấy. Bạch Ngài.

– Này Vua-Trời Sakka! Mặc dù có như vậy, kể từ nay về sau, Vua-trời cũng không nên lừa tạo phước-thiện bố-thí cúng dường đến lão tăng nữa!

– Kính bạch Ngài Đại-Trưởng-lão, nếu con lừa tạo phước-thiện bố-thí cúng dường đến Ngài Đại-Trưởng-lão, thì con có được phước-thiện bố-thí cúng dường hay không? Bạch Ngài.

– Này Vua-Trời Sakka! Dĩ nhiên là có phước-thiện bố-thí cúng dường đối với Vua-trời.

– Kính bạch Ngài Đại-Trưởng-lão, nếu như vậy thì việc tạo phước-thiện bố-thí cúng dường cũng nên đối với chúng con. Bạch Ngài.

Sau khi bạch như vậy, Đức-vua-trời Sakka cung-kín đảnh lễ dưới đôi bàn chân của Ngài Đại-Trưởng-lão Mahākassapa, rồi dẫn Chánh-cung Hoàng-hậu Sujā bay lên hư không, với đại-thiện-tâm vô cùng hoan-hỷ tán dương ca tụng 3 lần rằng:

“Aho dānaṃ paramadānaṃ Kassape suppatiṭṭhitaṃ!

Aho dānaṃ paramadānaṃ Kassape suppatiṭṭhitaṃ!

Aho dānaṃ paramadānaṃ Kassape suppatiṭṭhitaṃ!

“Ô! Phước-thiện bố-thí cúng dường là sự cúng dường cao thượng nhất mà ta đã tạo vững chắc nơi Ngài Đại-Trưởng-lão Mahākassapa.”

“Ô! Phước-thiện bố-thí cúng dường là sự cúng dường cao thượng nhất mà ta đã tạo vững chắc nơi Ngài Đại-Trưởng-lão Mahākassapa.”

“Ô! Phước-thiện bố-thí cúng dường là sự cúng dường cao thượng nhất mà ta đã tạo vững chắc nơi Ngài Đại-Trưởng-lão Mahākassapa.”

Đức-vua-trời Sakka hồi cung trở về cõi trời Tam-thập-tam-thiên có hào quang sáng chói toả khắp, có oai lực phi thường trong cõi trời Tam-thập-tam-thiên.

Chư-thiên thấy 5 hiện-tượng báo trước sự chết

Tất cả chư-thiên trong cõi trời dục-giới, vị thiên-nam nào hoặc vị thiên-nữ nào mỗi khi thấy 5 hiện-tượng báo trước (pañcapubbanimitta)(1) sắp hết tuổi thọ tại cõi trời dục-giới ấy, phải chuyển kiếp (cuti) (chết), rồi phải tái-sinh kiếp sau trong cõi-giới khác, tuỳ theo nghiệp và quả của nghiệp của vị thiên-nam ấy, vị thiên-nữ ấy.

Pañcapubbanimitta: 5 hiện-tượng báo trước:

1- Mālā milāyanti: Các vòng hoa bị héo xàu.

2- Vatthāni kilissanti: Các bộ y phục bị dơ bẩn.

3- Kacchehi sedā muccanti: Mồ hôi toát ra hai bên nách.

4- Kāye dubbaṇṇiyaṃ okkamati: Sắc thân trở nên xấu.

5- Sake devo devāsane nābhiramati: Chư-thiên không hài lòng với cõi trời của mình nữa.

Sau khi thấy 5 hiện-tượng báo trước như vậy:

* Nếu vị thiên-nam hoặc vị thiên-nữ nào biết mình có nhiều phước-thiện, có đại-thiện-nghiệp sẽ cho quả tái-sinh kiếp sau hoá-sinh trở lại cõi trời ấy hoặc cõi trời cao hơn thì vị thiên-nam hoặc vị thiên-nữ ấy vẫn có vẻ tự nhiên, không có chút sợ hãi nào cả.

* Nếu vị thiên-nam hoặc vị thiên-nữ nào biết mình có ít phước-thiện, ác-nghiệp sẽ cho quả tái-sinh kiếp sau trong cõi ác-giới (địa-ngục, a-su-ra, ngạ-quỷ, súc-sinh), thì cảm thấy kinh sợ nhiều.

Đức-vua-trời Sakka thấy 5 hiện-tượng báo trước

Đức-vua-trời Sakka được an hưởng mọi sự an-lạc đặc biệt trên cõi trời Tam-thập-tam-thiên, không còn thua kém vị thiên-nam nào, nên cảm thấy rất hài lòng với ngôi vị Đức-vua-trời của mình.

Về sau, Đức-vua-trời Sakka thấy 5 hiện-tượng báo trước (pañcapubbanimitta) sắp hết tuổi thọ tại cõi trời Tam-thập-tam-thiên. Khi ấy, Đức-vua-trời Sakka xem xét về sự nghiệp của mình như là:

– Cung điện 10.000 do-tuần.

– Lâu-đài cao 1.000 do-tuần.

– Hội-trường Sudhammasabhā rộng 100 do-tuần.

– Cây Mahāparicchatta cao 100 do-tuần.

– Tảng đá Paṇḍukambala rộng 60 do-tuần.

– Vũ-nữ có 250 triệu cô.

– Chư-thiên thuộc hạ gồm có 2 cõi trời.

– Khu vườn Nandana, Cittalatā, Missaka, Pārusaka,…

Đức-vua-trời Sakka phát sinh nỗi khổ tâm cùng cực, sầu não, bởi vì không còn sở hữu những sự nghiệp đế vương này được nữa.(1)

Đức-vua-trời Sakka suy xét chỉ có Đức-Phật Gotama có tâm đại bi tế độ chắc chắn sẽ dập tắt được nỗi khổ tâm cùng cực này mà thôi.

Khi ấy, Đức-Thế-Tôn hiện đang ngự tại động Indasāla nằm ở khoảng giữa núi Vediyaka với phía bắc của xóm nhà bà-la-môn tên Ambasaṇḍa, thuộc về hướng Đông kinh-thành Rājagaha, của đất nước Magadha.

* Đức-vua-trời Sakka cho truyền gọi vị thiên-nam Pañcasikha cùng với nhóm chư-thiên đông đảo xuất hiện xuống núi Vediyaka, ngự đến động Indasāla, đảnh lễ Đức-Thế-Tôn, rồi bạch hỏi 14 câu hỏi.

Đức-vua-trời Sakka bạch hỏi 14 câu hỏi

Trong Sakkapañhasutta(1) là bài kinh dài trong Trường-bộ-kinh, trong quyển sách này chỉ đề cập đến tích Đức-vua-trời Sakka tạo phước-thiện bố-thí và phước-thiện nghe-pháp mà thôi.

Đức-vua-trời Sakka có được cơ hội đến hầu cung-kính đảnh lễ Đức-Thế-Tôn, rồi xin phép kính bạch hỏi 14 câu hỏi có tiêu đề như sau:

1- Issāmacchariya: tính ganh tỵ và tính keo kiệt.

2- Piyāpiya: đối-tượng làm cho ưa thích, không thích.

3- Chanda: hài lòng.

4- Vitakka: hướng tâm.

5- Papañcadhamma: pháp trì hoãn.

6- Somanassa: thọ hỷ.

7- Domanassa: thọ khổ.

8- Upekkhā: thọ xả.

9- Kāyasamācāra: thân hành động.

10- Vacīsamācāra: khẩu nói năng.

11- Pariyesanā: sự tìm kiếm.

12- Indriyasaṃvara: giữ gìn 6 xứ trong và 6 xứ ngoài.

13- Anekadhātu: vô số tự-tánh.

14- Accantaniṭṭhā: Niết-bàn.

Nghe Đức-Thế-Tôn giải đáp đến câu hỏi thứ 5 Papañcadhamma: pháp-trì-hoãn đó là taṇhā: tham-ái, māna: ngã-mạn, diṭṭhi: tà-kiến. Khi ấy, Đức-vua-trời Sakka chứng ngộ chân-lý tứ Thánh-đế, chứng đắc Nhập-lưu Thánh-đạo, Nhập-lưu Thánh-quả, Niết-bàn, diệt tận được 2 loại phiền-não là tà-kiến (diṭṭhi) và hoài-nghi (vicikicchā) trở thành bậc Thánh Nhập-lưu (Sotāpanna). Ngay khi ấy, Đức-vua-trời Sakka chuyển kiếp (cuti) (chết), rồi đại-thiện-nghiệp trong đại-thiện-tâm hợp với trí-tuệ cho quả trong thời-kỳ tái-sinh kiếp sau (paṭi-sandhikāla) có đại-quả-tâm hợp với trí-tuệ gọi là tái-sinh-tâm (paṭisandhicitta) làm phận sự tái-sinh kiếp sau hoá-sinh làm Đức-vua-trời Sakka trở lại tại nơi ấy, chỉ có Đức-vua-trời Sakka và Đức-Thế-Tôn biết mà thôi. Còn tất cả chư-thiên khác đều không có vị nào biết cả.

Đức-vua-trời Sakka tiếp tục bạch hỏi những câu hỏi còn lại, Đức-Thế-Tôn giải đáp đầy đủ 14 câu hỏi của Đức-vua-trời Sakka.

Cho nên, bài kinh này gọi là Sakkapañhasutta: Kinh câu hỏi của Đức-vua-trời Sakka.

Đức-vua-trời Sakka và các hậu kiếp

Đức-vua-trời Sakka mới là bậc Thánh Nhập-lưu hồi cung ngự trở về cung trời Tam-thập-tam-thiên cho đến hết tuổi thọ tại cõi trời ấy, chuyển kiếp (chết), đại-thiện-nghiệp cho quả tái-sinh kiếp sau đầu thai làm người trong lòng Bà Chánh-cung Hoàng-hậu.

Khi sinh ra đời, lúc trưởng thành là Thái-tử rồi trở thành Đức-vua trong cõi người. Khi hết tuổi thọ ở cõi người (chết), rồi đại-thiện-nghiệp cho quả tái-sinh kiếp sau hoá-sinh làm Đức-vua-trời Sakka trên cõi trời Tam-thập-tam-thiên.

Như vậy, Đức-vua tử sinh luân-hồi trong cõi thiện-dục-giới là cõi người và cõi trời dục-giới suốt 7 kiếp.

Kiếp Đức-vua trở thành bậc Thánh Nhất-lai tại cõi người đến khi hết tuổi thọ cõi người (chết), đại-thiện-nghiệp cho quả tái-sinh kiếp sau hoá-sinh làm Đức-vua-trời Sakka trên cõi trời Tam-thập-tam-thiên, trở thành bậc Thánh Bất-lai, rồi chuyển kiếp (chết), đệ ngũ thiền sắc-giới thiện-nghiệp trong đệ ngũ thiền sắc-giới thiện-tâm cho quả trong thời-kỳ tái-sinh kiếp sau (paṭi-sandhikāla) có đệ ngũ thiền sắc-giới quả-tâm tương xứng gọi là sắc-giới tái-sinh-tâm (paṭisandhicitta) làm phận sự tái-sinh kiếp sau hoá-sinh làm vị phạm-thiên trên tầng trời sắc-giới phạm-thiên Suddhavāsa (Tịnh-cư-thiên) dành cho bậc Thánh Bất-lai có 5 tầng trời theo tuần tự như sau:

1- Avihā: tầng trời Vô-phiền-thiên có tuổi thọ 1.000 đại-kiếp trái đất.

2- Atappā: tầng trời Vô-nhiệt-thiên có tuổi thọ 2.000 đại-kiếp trái đất.

3- Sudassā: tầng trời Thiện-hiện-thiên có tuổi thọ 4.000 đại-kiếp trái đất.

4- Sudassī: tầng trời Thiện-kiến-thiên có tuổi thọ 8.000 đại-kiếp trái đất.

5- Akaniṭṭhā: tầng trời Sắc-cứu-cánh-thiên có tuổi thọ 16.000 đại-kiếp trái đất.

Như vậy, Đức-vua-trời Sakka đã phát nguyện hưởng an-lạc trong tầng trời Suddhavāsa (Tịnh-cư-thiên) có 5 tầng trời sắc-giới phạm-thiên theo tuần tự từ tầng trời Avihā: tầng trời Vô-phiền-thiên cho đến tầng trời Akaniṭṭhā: Sắc-cứu-cánh-thiên, suốt 5 tầng trời cõi trời sắc-giới phạm-thiên gồm có 31.000 đại-kiếp trái đất, rồi sẽ trở thành bậc Thánh A-ra-hán tại tầng trời Akaniṭṭhā: Sắc-cứu-cánh-thiên, mới tịch diệt Niết-bàn, giải thoát khổ tử sinh luân-hồi trong tam-giới.

Trong giáo-pháp của Đức-Phật Gotama có ba bậc Thánh Nhập-lưu là Đức-vua-trời Sakka, ông phú hộ Anāthapiṇḍika gahapati và bà Visākhā mahā-upāsikā đều phát nguyện giống nhau như vậy, nên gọi là vaṭṭā-bhiratasattā: bậc Thánh Nhập-lưu thích tử sinh luân-hồi hưởng sự an-lạc trong các tầng trời cõi trời sắc-giới phạm-thiên.

Bài viết trích từ cuốn Phước ThiệnTỳ Khưu Hộ Pháp biên soạn. Quý vị có thể tải sách bản PDF tại đây.

AUDIO TOÀN BỘ CUỐN SÁCH PHƯỚC THIỆN

Các bài viết trong sách

Dhamma Nanda

BQT trang Theravāda cố gắng sưu tầm thông tin tài liệu Dhamma trợ duyên quý độc giả tìm hiểu về Dhamma - Giáo Pháp Bậc Giác Ngộ thuyết giảng suốt 45 năm sau khi Ngài chứng đắc trở thành Đức Phật Chánh Đẳng Chánh Giác vào đêm Rằm tháng 4, tìm hiểu thêm phương pháp thực hành thiền Anapana, thiền Vipassana qua các tài liệu, bài giảng, pháp thoại từ các Thiền Sư, các Bậc Trưởng Lão, Bậc Thiện Trí.

Trả lời

Từ điển
Youtube
Live Stream
Tải app