Câu hỏi của thiền sinh: Theo như ý hiểu của con về lời Phật dạy, chúng ta phải từ bỏ những ham muốn, tham, sân, si, có nghĩa là mình phải từ bỏ mọi mục tiêu và khát vọng của mình. Nếu chúng ta từ bỏ những khát vọng của chúng ta thì chúng ta có đang đi ngược lại xu thế phát triển của thế giới hay không?
Chúng ta cần xả ly khỏi mọi thứ nhằm mục đích buông bỏ mọi thứ chứ không phải là chối bỏ chúng. Những ham muốn hay là động cơ hay là xã hội, chính trị cũng cần thiết là để xả ly chứ không phải là để chối bỏ.
Sự thực hành chánh niệm và xả ly là để thực hành cho tâm ổn định và thanh tịnh chứ không phải là để cho ai đó hay là cho con người. Cái tâm tạo ra con người hay chúng sinh hữu tình.
Nếu chúng ta nhìn vào sự thật thì cái tâm mới chính là cái quan trọng nhất. Nếu chúng ta nhìn vào từ phía của chúng sinh, con người hay không phải chúng sinh, con người, động vật; thì con người, chúng sinh hay động vật khi đó trở nên quan trọng.
Sự thật của thân thì nó như là tòa nhà, con người tạo ra hoặc dựng lên các tòa nhà hay công trình rồi ở trong các tòa nhà hay công trình đó. Cái tâm của con người cũng tạo ra cái thân hay là ngôi nhà của con người, của động vật hay của các loài mà có thể chúng ta không thể nhìn thấy. Chính vì vậy mà chúng ta cần phải xả ly khỏi cái nhìn ở góc độ chúng sinh hay không phải chúng sinh.
Nếu chúng ta không thể xả ly, chúng ta sẽ luôn luôn nhìn dưới góc độ là chúng sinh hay không phải là chúng sinh. Nếu chúng ta có thể xả ly, thì chúng ta không cần thiết nghĩ về chúng sinh hay không phải chúng sinh nữa. Nếu chúng ta có thể xả ly khỏi giới tính nam hay nữ thì chúng ta cũng không còn cần thiết nghĩ về nam hay nữ nữa.
Vô minh, tham ái khiến cho cái tâm trở nên không được ổn định, ốm yếu, không có được thanh tịnh, không có được bình an. Bởi thế, sự thực hành chánh niệm và xả ly là phương thuốc của tâm. Sự thực hành chánh niệm và xả ly trong mọi thời luôn là cái phương thuốc cho sự bình an và khỏe mạnh.
