Câu hỏi của thiền sinh: Có sự khác biệt nào giữa câu “chúng ta nên dựa vào hiểu biết đúng?” và “chúng ta nên dựa vào chánh niệm – xả ly?”
Chúng ta nên chánh niệm trên sự hiểu biết đúng và trên cả những hành động đúng. Chúng ta cần phải dựa vào các hành động hiện tại của việc chánh niệm trên hiểu biết đúng và các hành động đúng mà không dựa vào bản thân mình hay tài sản hoặc những thứ thuộc về mình.
Chính vì vậy mà tôi hướng dẫn là dựa vào chánh niệm và xả ly để chúng ta không dựa vào bản thân mình, tài sản hay những thứ thuộc về mình.
Để xả ly khỏi sự hiểu biết sai lầm hay là tà kiến, chúng ta cần phải nhớ về sự hiểu biết đúng. Mọi người trong xã hội có sự dính mắc và mọi người hành thiền – các thiền sinh, đều có sự dính mắc.
Thì cả hai đều dựa trên sự vô minh, chưa được tự do khỏi dính mắc hay là tham ái. Các thiền sinh có thể dính mắc vào Phật – Pháp – Tăng, hay là dính mắc vào việc làm thiện pháp và dính mắc vào sự thật.
Còn mọi người trong xã hội sẽ dính mắc vào bản thân mình, gia đình mình hay là tài sản, những thứ thuộc về mình, hay là công việc. Hoặc là họ không giữ giới, không nghe pháp và không hành thiền.
Cả hiểu biết đúng, chánh niệm và xả ly đều cùng về 1 phía. Và có sự liên hệ với nhau. Việc bố thí, cho đi hay là chỉ làm những việc tình nguyện, thiện nguyện hay là giữ giới và hành thiền, thì đều là những hành động tốt, có sự liên kết với nhau.
Chính vì vậy mà chúng ta nên dựa vào tất cả mọi loại thiện pháp mà chúng ta không nên dính mắc. Nếu như chúng ta dính mắc, chúng ta nên cố gắng xả ly.
