Nội Dung Chính
Buổi 13 – Lớp Giáo Lý Căn Bản – Tìm Hiểu Về Sắc Pháp và Những Yếu Tố Hợp Thành – Sư Giác Nguyên Giảng (Toại Khanh) 13/02/2024
…
4 điều kiện tạo sanh Sắc pháp
1. Tiền Nghiệp (kamma): Có 25 loại nghiệp có thể tạo ra Sắc pháp là 12 nghiệp bất thiện, 8 nghiệp thiện Dục giới và 5 nghiệp thiện Sắc giới. Các Sắc do tiền nghiệp tạo gọi là Sắc Nghiệp. Nghiệp Vô sắc giới không thể tạo ra Sắc pháp.
2. Tâm thức (citta): Có tất cả 75 tâm có thể tạo ra Sắc Tâm, ngoại trừ Ngũ song thức và 4 Quả Vô sắc. Tất cả tâm tái tục và tâm mệnh chung của vị A-la-hán cũng không tạo được Sắc pháp.
Bắt đầu từ Hữu Phần đầu tiên của kiếp sống cho đến khi mệnh chung, 75 tâm kể trên liên tục tạo ra Sắc Nghiệp trong từng khoảnh khắc. Trong 75 tâm đó, 26 Đổng lực Kiên cố không chỉ tạo ra Sắc Tâm mà còn có thể hỗ trợ Tứ Oai Nghi (đi, đứng, nằm, ngồi).
Sau đây là từng trường hợp chi tiết:
* Khai ý môn, 29 Đổng lực Dục giới và 2 tâm Thông ngoài việc tạo Sắc Tâm, hỗ trợ Tứ Oai Nghi, còn tạo ra 2 Biểu Tri để Thân, Khẩu làm việc.
* Cũng trong 32 tâm này, 13 tâm Đổng lực thọ hỷ còn tạo ra các cách cười trong khi 2 Đổng lực thọ ưu thì tạo ra các kiểu than khóc.
* Tâm Sinh Tiếu và 4 tâm Đại tố hỷ thọ tạo ra nụ cười cho các vị A-la-hán.
* 2 tâm tham thọ hỷ ly tà và 4 tâm Đại thiện thọ hỷ còn tạo ra nụ cười cho các bậc thánh Hữu Học.
* Tất cả phàm phu có thể cười bằng cả 4 tâm tham thọ hỷ và 4 Đại thiện thọ hỷ.
* 3 Ý giới, 11 Na Cảnh và 5 Quả Sắc giới (tổng cộng 19) chỉ có thể tạo ra Sắc tâm thông thường, tức những co duỗi hay nhúc nhích của thân, nói rõ hơn là những động tác vô danh.
3. Nhiệt lượng (utu): Sắc do nhiệt lượng tạo ra gòi là Sắc Nhiệt lượng hay là Sắc Quý Tiết. Ở đây là Hỏa Đại trong và ngoài thân xác chúng sinh. Sự cao thấp, ít nhiều của nhiệt độ trong cùng một môi trường nào đó cũng có thể tác động cho Sắc pháp sanh diệt.
4. Dưỡng tố (āhāra): Ở đây chỉ cho tất cả những thành phần hoá chất có tác dụng nuôi lớn các thứ vật chất trong và ngoài cơ thể chúng sinh. Có những thứ Sắc pháp không thể được sinh ra bằng sự tác động của Nghiệp, Tâm hay nhiệt lượng, mà phải cần đến sự trợ giúp của các thứ Dưỡng tố. Trong A-tỳ-đàm gọi chúng là Sắc Dưỡng Tố, cách gọi xưa giờ ở Việt Nam là Sắc Vật thực.
Xem videos bài giảng:
