Nội Dung Chính
1. Thế Nào Là Niệm Xứ?
2. Thế Nào Là Tu Tập Bốn Niệm Xứ?
3. Thế Nào Là Đạo Lộ Đưa Đến Tu Tập Bốn Niệm Xứ?
1. Và này các Tỷ-kheo, thế nào là NIỆM XỨ?
Ở đây, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo
1. trú, quán thân trên thân, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời;
2. trú, quán thọ trên các cảm thọ, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời;
3. trú, quán tâm trên tâm, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời;
4. trú, quán pháp trên các pháp, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
2. trú, quán thọ trên các cảm thọ, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời;
3. trú, quán tâm trên tâm, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời;
4. trú, quán pháp trên các pháp, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Này các Tỷ-kheo, đây gọi là NIỆM XỨ.
2. Và này các Tỷ-kheo, thế nào là TU TẬP bốn niệm xứ?
Ở đây, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo
1. trú, quán tánh tập khởi trên thân;
2. trú, quán tánh đoạn diệt trên thân;
3. trú, quán tánh tập khởi và tánh đoạn diệt trên thân, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
2. trú, quán tánh đoạn diệt trên thân;
3. trú, quán tánh tập khởi và tánh đoạn diệt trên thân, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Vị ấy
1. trú, quán tánh tập khởi trên các cảm thọ;
2. trú, quán tánh đoạn diệt trên các cảm thọ;
3. trú, quán tánh tập khởi và tánh đoạn diệt trên các cảm thọ, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
2. trú, quán tánh đoạn diệt trên các cảm thọ;
3. trú, quán tánh tập khởi và tánh đoạn diệt trên các cảm thọ, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Vị ấy
1. trú, quán tánh tập khởi trên tâm;
2. trú, quán tánh đoạn diệt trên tâm;
3. trú, quán tánh tập khởi và tánh đoạn diệt trên tâm, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
2. trú, quán tánh đoạn diệt trên tâm;
3. trú, quán tánh tập khởi và tánh đoạn diệt trên tâm, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Vị ấy
1. trú, quán tánh tập khởi trên các pháp;
2. trú, quán tánh đoạn diệt trên các pháp;
3. trú, quán tánh tập khởi và tánh đoạn diệt trên các pháp, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
2. trú, quán tánh đoạn diệt trên các pháp;
3. trú, quán tánh tập khởi và tánh đoạn diệt trên các pháp, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Như vậy, này các Tỷ-kheo, là sự TU TẬP bốn niệm xứ.
3. Và này các Tỷ-kheo, thế nào là ĐẠO LỘ đưa đến sự tu tập bốn niệm xứ?
Ðây là con đường Thánh đạo Tám ngành, tức là 1. chánh tri kiến, 2. chánh tư duy, 3. chánh ngữ, 4. chánh nghiệp, 5. chánh mạng, 6. chánh tinh tấn, 7. chánh niệm, 8. chánh định. Này các Tỷ-kheo, đây gọi là ĐẠO LỘ đưa đến tu tập bốn niệm xứ.
Nguồn trích dẫn: Tương Ưng Bộ – Samyutta Nikaya, Tập V – Thiên Ðại Phẩm [47] Chương III – Tương Ưng Niệm Xứ, 40. X. Phân Biệt (S.v,183)