Những Lời Dạy Cuối Cùng Cho Con Trai Rahula, Đưa Đến Đoạn Tận Các Lậu Hoặc – Chứng Ngộ Niết Bàn – Hoàn Toàn Giải Thoát.
Một thời Thế Tôn ở trú ở Sàvatthi, tại Jetavana, vườn ông Anàthapindika.
Rồi Thế Tôn trong khi độc cư Thiền tịnh, các tư niệm sau đây được khởi lên: “Ðã thuần thục là các pháp đưa đến giải thoát được chín muồi cho Ràhula. Vậy Ta hãy giảng dạy cho Ràhula những lời dạy cuối cùng đưa đến đoạn tận các lậu hoặc”.
Rồi Thế Tôn, vào buổi sáng, đắp y, cầm y bát đi vào Sàvatthi để khất thực, khất thực xong, sau buổi ăn, trên con đường đi khất thực trở về, gọi Tôn giả Ràhula:
– Này Ràhula, hãy cầm tọa cụ đi đến rừng Andha để nghỉ trưa.
– Thưa vâng, bạch Thế Tôn.
Tôn giả Ràhula vâng đáp Thế Tôn, cầm lấy tọa cụ, và đi sau lưng Thế Tôn.
Lúc bấy giờ, rất nhiều ngàn Thiên nhân đi theo Thế Tôn và nghĩ rằng: “Hôm nay, Thế Tôn sẽ giảng dạy cho Ràhula những lời dạy cuối cùng đưa đến đoạn tận các lậu hoặc”.
Rồi Thế Tôn đi sâu vào rừng Andha và ngồi xuống trên chỗ ngồi đã soạn sẵn dưới gốc cây. Rồi Tôn giả Ràhula, sau khi đảnh lễ Thế Tôn liền ngồi xuống một bên. Thế Tôn nói với Tôn giả Ràhula đang ngồi xuống một bên:
Ông nghĩ thế nào, này Ràhula:
SẮC là thường hay vô thường?
NHÃN THỨC là thường hay vô thường?
NHÃN XÚC là thường hay vô thường?
– Là vô thường, bạch Thế Tôn.
– Cái gì vô thường là khổ hay lạc?
– Là khổ, bạch Thế Tôn.
– Cái gì vô thường, khổ, chịu sự biến hoại, có hợp lý chăng nếu chánh quán cái ấy: ” Cái này là của tôi. Cái này là tôi. Cái này là tự ngã của tôi”?
– Thưa không, bạch Thế Tôn.
ÂM THANH là thường hay vô thường?
NHĨ THỨC là thường hay vô thường?
NHĨ XÚC là thường hay vô thường?
Do duyên nhĩ xúc khởi lên cảm thọ gì, lạc, khổ hay bất khổ bất lạc thọ; CẢM THỌ ấy là thường hay vô thường?
HƯƠNG là thường hay vô thường?
TỶ THỨC là thường hay vô thường?
TỶ XÚC là thường hay vô thường?
Do duyên tỷ xúc khởi lên cảm thọ gì, lạc, khổ hay bất khổ bất lạc thọ; CẢM THỌ ấy là thường hay vô thường?
VỊ là thường hay vô thường?
THIỆT THỨC là thường hay vô thường?
THIỆT XÚC là thường hay vô thường?
Do duyên thiệt xúc khởi lên cảm thọ gì, lạc, khổ hay bất khổ bất lạc thọ; CẢM THỌ ấy là thường hay vô thường?
XÚC CHẠM là thường hay vô thường?
THÂN THỨC là thường hay vô thường?
THÂN XÚC là thường hay vô thường?
Do duyên thân xúc khởi lên cảm thọ gì, lạc, khổ hay bất khổ bất lạc thọ; CẢM THỌ ấy là thường hay vô thường?
CÁC PHÁP là thường hay vô thường?
Ý THỨC là thường hay vô thường?
Ý XÚC là thường hay vô thường?
Do duyên Ý xúc khởi lên cảm thọ gì, lạc, khổ hay bất khổ bất lạc thọ; CẢM THỌ ấy là thường hay vô thường?
– Cái gì vô thường là khổ hay lạc?
– Là khổ, bạch Thế Tôn.
– Cái gì vô thường, khổ, chịu sự biến hoại; có hợp lý chăng nếu quán cái ấy là: “Cái này là của tôi. Cái này là tôi. Cái này là tự ngã của tôi”?
– Thưa không, bạch Thế Tôn.Thấy vậy, này Ràhula, vị Ða văn Thánh đệ tử
(2) Nhàm chán đối với sắc,
(3) Nhàm chán đối với nhãn thức
(4) Nhàm chán đối với nhãn xúc
(5) Phàm duyên nhãn xúc này khởi lên cảm thọ gì, tưởng gì, hành gì, thức gì; nhàm chán đối với pháp ấy;
(2) Nhàm chán đối với mũi…
(3) Nhàm chán đối với lưỡi…
(4) Nhàm chán đối với thân… (1) Nhàm chán đối với ý,
(2) Nhàm chán đối với pháp,
(3) Nhàm chán đối với ý thức,
(4) Nhàm chán đối với ý xúc.
(5) Do duyên ý xúc này khởi lên cảm thọ gì, tưởng gì, hành gì, thức gì, nhàm chán đối với pháp ấy.
Do nhàm chán, vị ấy ly tham.
Do ly tham, vị ấy được giải thoát.
Trong sự giải thoát, khởi lên trí hiểu biết: “Ta đã được giải thoát”.
Vị ấy biết rõ: “Sanh đã tận, Phạm hạnh đã thành, những việc nên làm đã làm, không còn trở lui trạng thái này nữa”.
Thế Tôn thuyết như vậy. Tôn giả Ràhula hoan hỷ, tín thọ lời Thế Tôn dạy. Trong khi lời thuyết giảng này được nói lên, tâm Tôn giả Ràhula được giải thoát khỏi các lậu hoặc, không có chấp thủ. Và hàng nhiều ngàn chư Thiên khởi lên pháp nhãn ly trần vô cấu: “Phàm các pháp gì được sanh khởi, tất cả đều bị đoạn diệt”.
Mỗi Một Phút Đã Như Lý Tác Ý Được Bao Nhiêu Lần?
Mỗi Một Phút Đã Nhiệt Tâm – Tỉnh Giác – Chánh Niệm Ghi Nhận Thân, Thọ, Tâm, Pháp Được Bao Nhiêu Lần?
Xin Hãy Đừng Phí Phạm Dù Chỉ Mỗi Một Giây
121. VIII. Ràhula (S.iv, 105)
