Nội Dung Chính
Yếu Pháp Tu Tập Tuệ Giải Thoát. Bài 5/6 – Anatta – Vô Ngã
1. Sắc, này các Tỷ-kheo, là vô ngã.
Này các Tỷ-kheo, nếu sắc là ngã, thời sắc không thể đi đến bệnh hoạn và có thể được các sắc như sau: “Mong rằng sắc của tôi là như thế này! Mong rằng sắc của tôi chẳng phải như thế này!”
Và này các Tỷ-kheo, vì sắc là vô ngã, do vậy sắc đi đến bệnh hoạn, và không thể có được các sắc: “Mong rằng sắc của tôi như thế này! Mong rằng sắc của tôi chẳng phải như thế này!”
2. Thọ, này các Tỷ-kheo, là vô ngã.
Này các Tỷ-kheo, nếu thọ là ngã, thời thọ không thể đi đến bệnh hoạn, và có thể được các thọ như sau: “Mong rằng thọ của tôi như thế này! Mong rằng thọ của tôi chẳng phải như thế này!”
Và này các Tỷ-kheo, vì thọ là vô ngã, do vậy, thọ đi đến bệnh hoạn, và không thể có được các thọ: “Mong rằng thọ của tôi như thế này! Mong rằng thọ của tôi chẳng phải như thế này!”
3. Tưởng là vô ngã,
này các Tỷ-kheo, nếu tưởng là ngã, thời tưởng không thể đi đến bệnh hoạn, và có thể được các tưởng như sau: “Mong rằng tưởng của tôi như thế này! Mong rằng tưởng của tôi chẳng phải như thế này!”
Và này các Tỷ-kheo, vì tưởng là vô ngã, do vậy, tưởng đi đến bệnh hoạn, và không thể có được các thọ: “Mong rằng tưởng của tôi như thế này! Mong rằng tưởng của tôi chẳng phải như thế này!”
4.Các hành là vô ngã,
này các Tỷ-kheo, nếu các hành là ngã, thời các hành không thể đi đến bệnh hoạn và có thể được các hành như sau: “Mong rằng các hành của tôi như thế này! Mong rằng các hành của tôi chẳng phải như thế này!”
Và này các Tỷ-kheo, vì các hành là vô ngã, do vậy, các hành đi đến bệnh hoạn, và không thể có được các hành: “Mong rằng các hành của tôi như thế này! Mong rằng các hành của tôi không phải như thế này!”
5. Thức là vô ngã,
này các Tỷ-kheo, nếu thức là ngã, thời thức không thể đi đến bệnh hoạn, và có thể có được các thức như sau: “Mong rằng thức của tôi như thế này! Mong rằng thức của tôi chẳng phải như thế này!”
Và này các Tỷ-kheo, vì thức là vô ngã, do vậy, thức đi đến bệnh hoạn, và không có thể có được thức: “Mong rằng thức của tôi như thế này! Mong rằng thức của tôi chẳng phải như thế này!”
Này các Tỷ-kheo, các Ông nghĩ thế nào?
Sắc, Thọ, Tưởng, Hành, Thức là thường hay vô thường?
– Là vô thường, bạch Thế Tôn!
– Cái gì vô thường là khổ hay lạc?
– Là khổ, bạch Thế Tôn.
– Cái gì vô thường, khổ, chịu sự biến hoại, có hợp lý chăng khi quán cái ấy là: ” Cái này là của tôi, cái này là tôi, cái này là tự ngã của tôi”?
– Thưa không, bạch Thế Tôn.
– Do vậy, này các Tỷ-kheo, phàm Sắc, Thọ, Tưởng, Hành, Thức là gì?
(1) Quá khứ, (2) Vị lai, (3) Hiện tại, thuộc (4) Nội hay (5) Ngoại, (6)Thô hay (7) Tế, (8) Liệt hay (9) Thắng, 10. Xa hay 11. Gần
Tất cả cần phải như thật quán với chánh trí tuệ như sau:
1. Cái này không phải CỦA TÔI,
2. Cái này không phải LÀ TÔI,
3. Cái này không phải TỰ NGÃ CỦA TÔI.
Thấy vậy, này các Tỷ-kheo, bậc Ða văn Thánh đệ tử yếm ly đối với sắc, yếm ly đối với thọ, yếm ly đối với tưởng, yếm y đối với các hành, yếm ly đối với thức.
Do yếm ly, vị ấy ly tham.
Do ly tham, vị ấy giải thoát.
Trong sự giải thoát, trí khởi lên: “Ta đã được giải thoát”.
Vị ấy biết rõ: “Sanh đã tận, Phạm hạnh đã thành, những việc nên làm đã làm, không còn trở lui trạng thái này nữa”.
Thế Tôn thuyết như vậy. Nhóm năm vị Tỷ-kheo hoan hỷ, tín thọ lời Thế Tôn dạy. Trong khi lời dạy này được nói lên, tâm của nhóm năm vị Tỷ-kheo được giải thoát khỏi các lậu hoặc, không có chấp thủ.
Sau khi hoan hỉ tín thọ lời Phật dạy tất cả năm vị đều trở thành Arahant, khi đó cùng với Đức Phật họ là sáu vị Arahant đầu tiên trên thế gian này.
