ABHIDHAMMATTHASANGAHA
THẮNG PHÁP TẬP YẾU LUẬN
Tỳ kheo Thích Minh Châu (dịch và giải)
Viện Đại Học Vạn Hạnh 1973

oooOooo

PHỤ LỤC: NGỮ VỰNG PÀLI – VIỆT; VIỆT – PÀLI

Phụ lục này không có mục đích làm quyển tự điển, vì đó phải là một công trình khác. Ở đây, chúng tôi chỉ ghi chép những danh từ chuyên môn để giáo sư, sinh viên và học giả có thể tham cứu mau chóng và tiện lợi. Danh từ chuyên môn trong tập này rấtphong phú, nhiều chữ mới lạ và được dịch lần đầu tiên. Những ai giỏi Pàli, khi gặp chữ Việt có thể tìm ngay chữ Pàli rất dễ dàng, trong bản Việt – Pàli. Còn những người còn xa lạ quá với chữ Pàli, thì rất dễ tìm chữ Việt tương đương trong bảng Pàli – Việt. Có nhiều danh từ không có chữ tương đương trong chữ Hán, hoặc có mà chúng tôi chưa được biết, nên phải dựa theo ý mà dịch, do vậy có thể thiếu sót, mong độc giả giúp ý kiến cho được hoàn hảo.

THÍCH MINH CHÂU

Pali-Việt 

Abbocchinnam Không bị gián đoạn
Abhidhamma Thắng pháp, vô tỷ pháp
Abhidhammatthā Các pháp thuộc Abhidhamma
Abhijjhā Tham
Abyākata Vô ký
Adhimokkha Thắng giải
Adhipati Tăng thượng
Adhipatipaccaya Tặng thượng duyên
Adinnā dā na Thâu đạo
Adosa Vô sân
Adukkhamasukha Vô khổ vô lạc thọ
Advārarūpam Phi môn sắc
Agocaraggāhikarūpam Bất thủ cảnh sắc
Ahetuka Vô nhân
Ahetukam Vô nhân
Ahirika Vô tàm
Ahosikamma Vô hiệu nghiệp
Ajjhattika Nội sắc
Akanitthā Sắc cứu kính thiên
Akusala Bất thiện
Akusalasādhārana Bất thiện biến hành tâm sở
Akusalavipākāketukacitta Bất thiện dị thục vô nhân tâm
Alobha Vô tham
Amoha Vô si
Anāgāmimaggacitta Bất lai đạo tâm
Anannamannapaccaya Hổ tương duyên
Anannātannassāmitindriyam Vị tri đương tri căn
Anantarapaccaya Vô gián duyên
Anatta Vô ngã
Anicca Vô thường
Aniccānupassana Vô thường tùy quán
Aniccatā Tánh vô thường
Anidassana rūpam Phi hữu kiến sắc
Animittam Vô tướng
Anindriya rūpam Phi căn sắc
Anipphanna Bất hoàn sắc hay phi sở tạo sắc
Annasamāna Đồng bất đồng tâm sở
Annātāvindriyam Cụ tri căn
Annindriyam Dĩ tri căn
Anottappa Vô quý
Antarakappa Trung kiếp
Anuloma Thuận thứ
Anulomanānam Thuận thứ trí
Anupādisesa nibbānadhātu Vô dư y Niết Bàn giới
Anusaya Tùy miên
Apacāyana Cung kính
Aparāpariyavedanīya kamma Hậu báo nghiệp
Apāyabhūmi Ác thú địa
Apāyapatisandhi Ác thú kiết sanh thức
Appamānābhā Vô lượng quang thiên
Appamānasubhā Vô lượng tịnh thiên
Appamannāyo Vô lượng tâm sở
Appanā An chỉ
Appanā bhāvanā An chỉ tu tập
Appanā javana An chỉ tốc hành tâm
Appanā javanam An chỉ tốc hành tâm
Appanihitam Vô nguyện
Appatigha rūpam Phi hữu đối sắc
Apphātabbam Phi sở đoạn
Arahattamaggacitta A-la-hán đạo tâm
Arūparāga Vô sắc ái
Arūpāvacara Vô sắc giới
Arūpāvacarabhūmi Vô sắc giới địa
Arūpavipāka Vô sắc dị thục
Asankhārika Không cần nhắc bảo
Asankheyyakappa Vô số kiếp
Asannasatta Vô tưởng chúng sanh
Asekha Vô học
Asubhā Bất tịnh
Asūrakāya A-tu-la
Atimahanta Rất lớn
Atiparitta Rất nhỏ
Atītabhavanga Quá khứ hữu phần
Atthangikamagga Bát chánh đạo
Atthapannatti Nghĩa khái niệm
Atthikam Hài cốt tướng
Atthipaccaya Hữu duyên
Avatthuka Không có trú căn
Avibhūta Không rõ ràng
Avigatapaccaya Bất ly khứ duyên
Avihā Vô phiền thiên
Avijjā Vô minh
Avinibbhoga rūpam Bất giản biệt sắc
Aviparīta Không thay đổi
Ābhassara Quang âm thiên
Ābhinnā Thắng trí, thần thông trí
Ācinnakamma Tập quán nghiệp
Ādīnavanāna Hiểm nguy trí
Ādīnavanānam Quá hoạn trí
Āhāra rūpam Thực sắc
Āhārapaccaya Thực duyên
Ājīvapārisuddhisīlam Mạng thanh tịnh giới
Ākāsadhātu Hư không giới
Ākāsānancāyatana Không vô biên xứ
Ākāsānancāyatanabhūmi Không vô biên xứ thiên
Ākincannāyatana Vô sở hữu xứ
Ākincānnāyatanabhūmi Vô sở hữu xứ thiên
Ālambana Đối tượng
Āpodhātu Thủy giới
Ārammanapaccaya Sở duyên duyên
Āsannakamma Cận tử nghiệp
Āsevanapaccaya Tập hành duyên
Ātappa Vô nhiệt thiên
Āvajjana Hướng tâm
Āyatana Xứ
Āyukkhaya Thọ mạng diệt
Bahira Ngoại sắc
Bhanga Diệt
Bhanganāna Đoạn trí, Hoại trí
Bhāva rūpam Bản tánh sắc
Bhāvanā Thiền định
Bhavanasota Giòng hữu phần
Bhavanga Hữu phần
Bhavangacalana Hữu phần rung động
Bhavangupaccheda Hữu phần ngưng trệ
Bhayanāna Kinh hãi trí, Bố úy trí
Bhūta rūpam Đại chủng sắc
Brahmapārisajjā Phạm chúng thiên
Brahmapurohitā Phạm phụ thiên
Buddhicarita Giác hành giả
Cakkhu Mắt
Cakkhudvāra Nhãn môn
Cakkhuvinnāna Nhãn thức
Cattāri mahābhūtāni Bốn đại chủng
Cātummahārājikā Tứ thiên vương thiên
Catunnam mahābhūtānam upādāya rūpam Tứ Đại chủng sở tạo sắc
Catusankhepā Tứ lược, tứ trùng
Cetanā
Cetasika Tâm sở
Chadvārikacitta Lục môn tâm
Chanda Dục
Citta Tâm
Cittasamutthāna rūpam Sắc pháp do tâm sanh
Cittasantāna Sự diễn tiến của tâm
Cuticitta Tử tâm
Dāna Bố thí
Dassana Sự thấy
Dhammachanda Pháp dục
Dhammadesanā Thuyết pháp
Dhammasavana Thính pháp
Dibbacakkhu Thiên nhãn thông
Dibbasotam Thiên nhĩ
Ditthadhammavedanīya kamma Hiện báo nghiệp
Ditthigata Tà kiến
Ditthijjukamma Khiến tà kiến thành chơn chánh
Domanassa Ưu
Dosa Sân
Dosacarita Sân hành giả
Dosamūlāni Sân căn
Duggati Ác thú
Duhetuka Nhị nhân tâm
Dukkhasahagata Câu hữu với khổ
Dūre rūpam Viễn sắc
Dutiyajjhānacitta Đệ nhị thiền tâm
Dvā asangāni 12 chi
Dvāra rūpam Môn sắc
Dvāravimutti Không khởi qua môn nào
Dvipancavinnāna Mười thức
Ekacittakkhanika Nhứt tâm sát na
Ekadvārikacitta Nhứt môn tâm
Ekaggatā Nhứt tâm
Ekūnasattati Sáu mươi chín
Gana Chúng
Gandha Hương
Garukakamma Cực trọng nghiệp
Gatinimitta Thủ tướng
Ghānadvāra Tỷ môn
Ghānam Mũi
Ghānavinnāna Tỷ thức
Ghāyana Sự ngửi
Gocara Đối tượng, trần
Gocara rūpam Hành cảnh sắc
Gocaraggāhika rūpam Thủ cảnh sắc
Gotrabhū Chuyển tánh
Hadaya rūpam Tâm sắc, Tâm sở y
Hadayavatthu Đoàn tâm, Tâm căn, Tâm cơ, Cứ điểm của tâm thức
Hasituppādacitta Tiếu sanh tâm
Hata vikkhittakam Chiết đoạn tán loạn tướng.
Hetupaccaya Nhân duyên
Hiri Tàm
Indriya rūpam Căn sắc
Indriyasamvarasīlam Căn luật nghi giới
Iriyāpatham Uy nghi, cử chỉ
Issā Tật
Itthattam Nữ tánh
Janakakamma Sanh nghiệp
Jaratā Già, tàn lụn, lão
Javanacitta Tốc hành tâm
Jhāna Thiền, Thiền na
Jivhā Lưỡi
Jivhādvāra Thiệt môn
Jivhāvinnāna Thiệt thức
Jīvita rūpam Mạng sắc
Jīvitanavaka Mạng căn cửu phần
Jīvitindriya Mạng căn
Kā masugatibhūmi Dục giới thiện thú địa
Kabalinkāro āhāro Đoàn thực
Kalapa Các tổng hợp
Kāmacchanda Dục cái
Kāmākusalacitta Dục giới thiện tâm
Kāmārāga Dục ái
Kāmasugatipatisandhi Dục giới thiện thú kiết sanh thức
Kāmāvacara Dục giới
Kāmāvacaram Thuộc Dục giới
Kāmesumicchācāra Tà dâm
Kamma Nghiệp
Kammajam Nghiệp sanh
Kammakkhaya Nghiệp diệt
Kammanimittam Nghiệp tướng
Kammannatā Thích ứng, Kham nhẫn
Kammatthāna Nghiệp xứ, hành xứ, công án
Kankhāvitaranavisuddhi Đoạn nghi tịnh
Kankhāvitaranavisuddhi Đoạn nghi thanh tịnh giới
Kappa Kiếp
Karunā Bi
Kasina Biến xứ
Katattā kamma Tích lũy nghiệp
Kattukamyatā chanda Dục tác
Kāya Thân
Kāya vinnatti Thân biểu
Kāyadvāra Thân môn
Kāyakamma Thân nghiệp
Kāyavinnāna Thân thức
Kāyavinnatti Thân biểu
Khandha Uẩn
Khanikapīti Sát na hỷ
Khīnāsava Lậu tận
Khuddakapīti Tiểu hý
Kiriyā, Kriyā Duy tác
Kriyā javana Duy tác tốc hành tâm
Kukkucca Hối tiếc
Kusala Thiện
Lahutā Khinh an, Khinh khoái, Lanh lẹ
Lakkhuna rūpam Tướng sắc
Lobha Tham
Lobhamūlāni Những tham căn
Lobhasahagata Câu hữu với tham
Lohitakam Huyết đồ tướng
Lokiya Thuộc thế tục
Lokuttara Siêu thế
Lokuttarajavana Siêu thế tốc hành tâm
Macchariyam Xan
Maggā magganāna visuddhi Đạo phi đạo tri kiến thanh tịnh
Maggāmagganānadassana visuddhi Đạo phi đạo tri kiến tịnh
Mahābrahmā Đại phạm thiên
Mahaggatacitta Đại hành tâm
Mahākappa Đại kiếp
Mahanta Lớn
Mahāvipāka Đại Dị thục
Māna Mạn
Manasikāra Tác ý
Manodhātuttika Ba ý giới tâm
Manodvāram Ý môn
Manodvāravīthi Ý môn lộ trình hay lộ trình qua ý môn
Manodvārikacittam Ý môn tâm
Manokamma Ý nghiệp
Manussa Nhân (loài người)
Maranuppatti Nguyên nhân của chết
Maranuppatti Nhân của chết
Micchāditthi Tà kiến
Moha Si
Mohacarita Si hành giả
Mohamū lā ni Những si căn
Momūhacitta Si tâm
Muditā Hỷ
Mudutā Nhu nhuyến
Mudutā Nhu nhuyến
Muncitukammyatānānam Dục thoát trí
Muncitukamyatānāna Dục giải thoát trí
Musāvāda Vọng ngữ
Nāma Danh
Nāma-jivitindriya Danh mạng căn
Nāmapannatti Danh khái niệm
Nānasampayutta Tương ưng với trí
Nānavippayutta Không tương ưng với trí
Natthikinci Không có vật gì tất cả
Natthipaccaya Vô hữu duyên
Nevasannā nasannā yatana Phi tưởng phi phi tưởng xứ
Nevasannā nāsannā yatana bhūmi Phi tưởng phi phi tưởng xứ thiên
Nibbāna Niết bàn
Nibbattita Trừu tượng
Nibbidānānam Yếm ly trí
Nimmānarati Hóa lạc thiên
Nipphanna rūpam Sở tạo sắc
Niraya Địa ngục
Nirodhasamāpatti Diệt tận định
Nissandaphala Đẳng lưu quả
Nissayapaccaya Y chỉ duyên
Nīvarana Triền cái
Ojā Thực tố
Okkantikapīti Hải triều hỷ
Okkantikkhane Nhập thai sát na
Olārika rūpam Thô sắc
Opapātikānam Đối với hàng hóa sanh
Ottappa Quý
Paccayasannissitasīlam Tư cụ y chỉ giới
Pacchājātapaccaya Hậu sanh duyên
Pāgunnatā Tinh luyện
Pākāruppa Vô sắc dị thục
Pākinnaka Biệt cảnh tâm sở
Pānātipāta Sát sanh
Pancadvārāvajjanacitta Ngũ môn hướng tâm
Pancadvārikacittam Ngũ môn tâm
Pancamajjhānacitta Đệ ngũ thiền tâm
Pannatti Khái niệm
Pannindriya Huệ căn
Paracittavijā nanā Tha tâm thông
Paramattha Đệ nhứt nghĩa
Paramatthasacca Đệ nhứt nghĩa đế
Paranimmitavasavattī Tha hóa tự tại thiên
Pariccheda rūpam Hạn giới sắc
Parikamma Chuẩn bị
Parikammabhāvanā Dự bị, chuẩn bị tu tập
Parikammanimitta Sơ tướng
Paritta Nhỏ
Parittā bhā Thiểu quang thiên
Parittasubhā Thiểu tịnh thiên
Pasāda rūpam Tịnh sắc
Pasādarūpa Tịnh sắc căn
Passaddhi Thư thái
Pathamajjhānacitta Sơ thiền tâm
Pathavī dhātu Địa giới
Patībhāganimitta Tợ tướng, Quang tướng
Paticcasamuppāda Duyên khởi
Patigha Hận
Pātimokkhasamvarasīlam Biệt giải thoát luật nghi giới
Patipadā nānadassana visuddhi Hành đạo tri kiến thanh tịnh
Patipadānānadassana visuddhi Đạo tri kiến tịnh
Patisandhi Kiết sanh thức
Patisankhānāna Suy tư trí
Patisankhānānam Giản trạch trí
Pattānumodana Tùy hỷ công đức
Pattidāna Bố thí phước, hồi hướng công đức
Pettivisaya Ngạ quỷ
Phalacitta Quả tâm
Pharanapī ti Sung mãn hỷ
Pharusavācā Ác khẩu
Phassa Xúc
Photthabbam Xúc
Phusana Sự xúc
Pisunavācā Lưỡng thiệt, nói hai lưỡi
Pīti Hỷ
Pubbenivāsānussati Túc mạng thông
Puluvakam Trùng tự tướng
Pumbhavadasakam Nam tính thập pháp
Punnāpākāni Thiện và Dị thục
Punnāpunnāni Các thiện, bất thiện (tâm)
Purejātapaccaya Tiền sanh duyên
Purisattam Nam tính
Rāgacarita Tham hành giả
Rasa Vị, tác dụng
Rūpa Sắc pháp
Rūpa rūpam Sắc sắc
Rūpā yatanam Sắc nhập
Rūpajīvitindriya Sắc mạng căn
Rūpam Sắc
Rūparāga Sắc ái
Rūpāvacara Sắc giới
Rūpāvacarabhūmi Sắc giới địa
Sabbacittasādhārana Biến hành tâm sở
Sabhāva rūpam Tự tánh sắc
Sadda Tiếng
Saddhā Tín
Saddhā carita Tín hành giả
Saddhamma Diệu pháp
Sahajātapaccaya Câu sanh duyên
Sahetuka Hữu nhân
Sahetukakāmāvacarakriyā Hữu nhân Dục giới Duy tác tâm
Sakadāgāmimaggacittam Nhứt lai đạo tâm
Sakāyaditthi Thân kiến
Salakkhana rūpam Tự tướng sắc
Samanantarapaccaya Đẳng vô gián duyên
Samatha Chỉ
Sammā ājīva Chánh mạng
Sammā kammanta Chánh nghiệp
Sammappadhāna Chánh cần
Sammā sambuddha Chánh đẳng giác
Sammasana nānam Tư duy trí
Sammasana rūpam Tư duy sắc
Sammā sankappa Chánh tư duy
Samm āvācā Chánh ngữ
Sammā vāyāmo Chánh tinh tấn
Sammutisacca Tục đế
Sampaticchanacitta Tiếp thọ tâm
Sampayuttapaccaya Tương ưng duyên
Samphappalāpa Ỷ ngữ
Samsedajānam Đối với hàng thấp sanh
Samuddesā Tổng kê
Samyojanam Kiết sử
Sanidassana rūpam Hữu kiến sắc
Sankhāra Hành
Sankhārupekkhā nānam Hành xả trí
Sankhatadhammā Các pháp hữu vi
Sankhatam Hữu vi
Sannā Tưởng
Santati Trú
Santike rūpam Cận sắc
Santīranacitta Suy đạc tâm
Sappaccayam Hữu duyên
Sappatigha rūpam Hữu đối sắc
Sasankhārika Cần được nhắc bảo
Sāsavam Hữu lậu
Sati Niệm
Sattabojjhanga Thất giác chi
Saupādisesa Hữu dư y Niết Bàn giới
Savana Sự nghe
Savatthuka Có trú căn
Sāyana Sự nếm
Sekha Hữu học
Sīla Giới
Sīlabbataparāmāsa Giới cấm thủ
Sobhanacitta Tịnh quang tâm
Sobhanasādhāranā Biến hành tịnh quang tâm sở
Somanassa Hỷ
Sotadvāram Nhĩ môn
Sotam Tai
Sotāpattimaggacittam Dự lưu đạo tâm
Sotavinnāna Nhĩ thức
Subhakinhā Biến tịnh thiên
Sudassā Thiện kiến thiên
Sudassī Thiện hiện thiên
Suddhavāsā Phước sanh thiên
Sugati Thiện thú
Sukhasahagata Câu hữu với lạc
Sukhuma rūpam Tế sắc
Sunnato vimokkho Không tánh giải thoát
Tadālambana Đồng sở duyên
Tatiyajjhānacitta Đệ tam thiền tâm
Tatramajjhattatā Trung tánh
Tāvatimsā Tam thập tam thiên
Tejodhātu Hỏa giới
Thānappatto Khi đạt đến trú vị
Thīnamiddha Hôn trầm, thụy miên
Thiti Trú
Tihetuka Ba nhân tâm (Tam nhân tâm)
Tīnivattāni Ba luân chuyển
Tiracchānayoni Súc sanh
Tisandhi Ba liên kết
Tissoviratiyo Ba tiết chế tâm sở
Tusitā Đâu suất đà thiên
Ubbegapīti Thượng thăng hỷ
Ubhayakkhaya Lưỡng diệt (thọ và nghiệp đều diệt)
Udayabbayanānam Sanh diệt trí
Udayanāna Sanh trí
Uddhacca Trạo cử
Uddhumātakam Bành trướng tướng
Uggahanimitta Thô tướng, Thủ tướng
Ujjukata Chánh trực
Upacāra Cận hành
Upacārabhāvanā Cận hành tu tập
Upacaya Sanh
Upacchedakakamma Sát nghiệp
Upādā rūpā Sở tạo sắc
Upādāya rūpāni Tứ Đại sở tạo sắc
Upādinna rūpam Hữu chấp thọ sắc
Upaghātakakamma Đoạn nghiệp
Upanissayapaccaya Thân y duyên
Upapajjavedanīyakamma Sanh báo nghiệp
Upapīlakakamma Chướng nghiệp
Upasamānussati Tịch tịnh tùy niệm
Upatthambhakakamma Trì nghiệp
Upekkhā Xả
Upekkhānāna Xả trí
Uppāda Sinh
Utusamutthāna rūpam Các sắc pháp do thời tiếtsanh
Vacikamma Khẩu nghiệp
Vacīvinnatti Khẩu biểu
Vacīvinnatti Ngữ biểu
Vanna Hiển sắc
Vatthu Trú căn
Vayanāna Diệt trí
Vāyo dhā tu Phong giới
Vāyokasina Phong biến xứ
Vedanā Thọ
Vehapphala Quảng quả thiên
Veyyāvacca Phục vụ
Vī thimutta Thoát ly lộ trình
Vibhāgā Các phân loại
Vibhūta Rõ ràng
Vicāra Tứ
Vicchiddakam Đoạn hoại tướng
Vicikicchā Nghi
Vigatapaccaya Ly khứ duyên
Vikāra rūpam Biến hóa sắc
Vikkhāyitakam Thực hám tướng
Vikkhittakam Tán hoại tướng
Vinibbhoga rūpam Giản biệt sắc
Vinīlakam Thanh ứ tướng
Vinipātikāsurā

Những A-lu-la bị đọa lạc

Vinnāna Thức
Vinnānancāyatana Thức vô biên xứ
Vinnānancāyatanabhūmi Thức vô biên xứ thiện
Vinnatti rūpam Biểu sắc
Vinnāttidvayam Hai biểu sắc
Vinnattirūpa Biểu sắc
Vipāka Dị thục
Vipallāsanimittam Điên đảo tướng
Vipassanā Quán
Vipassanā Quán
Vipubbakam Nồng lạn tướng
Virati Tiết chế tâm sở
Viriya Tinh tấn
Vīsatākārā 20 Hành tướng
Vitakka Tầm
Vitakkacarita Tầm hành giả
Vitarāga Diệt tham
Votthapana Quyết định tâm
Votthapanacitta Xác định tâm
Vyāpāda Sân
Yāmā Dạ ma thiên

 

Việt-Pali:

 

Ác khẩu Pharusāvācā
Ác thú địa Apāyabhūmi
Ác thú kiết sanh thức Apāyapatisandhi
A-la-hán đạo tâm Arahattamaggacittam
An chỉ Appanā
An chỉ tốc hành tâm Appanā javanam
An chỉ tốc hành tâm Appanājavana
An chỉ tu tập Appanā bhāvanā 
A-tu-la Asūrakāya
Ba liên kết Tisandhi
Ba luân chuyển Tīnivattāni
Ba tiết chế tâm sở Tissoviratiyo
Ba ý giới tâm Manodhātuttika
Bản tánh sắc Bhāva rūpam
Bành trướng tướng Uddhumātakam
Bát chánh đạo Atthangikamagga
Bất giản biệt sắc Avinibbhoga rūpam
Bất hoàn sắc Anipphanan
Bất lai đạo tâm Anāgāmimaggacittam
Bất ly khứ duyên Avigatapaccaya
Bất thiện Akusala
Bất thiện biến hành tâm sở Sabbākusalasādhāranā cetasikā
Bất thủ cảnh sắc Agocaraggāhika rūpam
Bất tịnh Asubhā 
Bi Karunā
Biến hành tâm sở Sabbacittasādhārana
Biến hành tịnh quang tâm sở Sobhanasādhāranā
Biến hóa sắc Vikāra rūpam
Biến tịnh thiên Subhakinhā
Biến xứ Kasina
Biệt giải thoát luật nghi giới Pātimokkhasamvarasīlam
Biểu sắc Vinnatti rūpam
Bố thí Dāna
Bố thí phước, hồi hướng công đức Pattidāna
Bố úy trí Bhayanānam
Bốn đại chủng Cattāri mahābhūtāni
Bốn loại, bốn phần Catudhā
Các phân loại Vibhāgā 
Các pháp hữu vi Sankhatadhammā 
Các sắc pháp do thời tiết sanh Utusamutthāna rūpam
Các tổng hợp Kalāpa
Cần được nhắc bảo Sasankhārika
Cận hành Upacāra
Cận hành tu tập Upacārabhāvanā 
Căn luật nghi giới Indriyasamvarasīlam
Căn sắc Indriya rūpam
Cận sắc Santike rūpam
Cận tử nghiệp Āsannakamma
Câu hữu Sahagata
Câu hữu với lạc Sukhasahagata
Câu hữu với tham Lobhasahagata
Câu sanh duyên Sahajātapaccaya
Chánh cần Sammappadhāna
Chánh đẳng giác Sammā sambuddha
Chánh mạng Sammā ājīva
Chánh nghiệp Sammā kammanta
Chánh ngữ Sammā vācā
Chánh tinh tấn Sammā vāyāma
Chánh trực Ujjukatā
Chánh tư duy Sammā sankappa
Chỉ Samatha
Chi (12) Dvādasangāni
Chiết đoạn tán loạn tướng Hata vikkhittam
Chuẩn bị Parikamma
Chuẩn bị tu tập Parikamma bhāvanā 
Chúng Gana
Chướng nghiệp Upapīlakakamma
Chuyển tánh Gotrabhū
Có trú căn Savatthuka
Cử chỉ Iriyāpatham
Cụ tri căn Annātāvindriyam
Cực trọng nghiệp Garukakamma
Cung kính Apacāyana
Dạ ma thiên Yāmā
Đại chủng sắc Bhūta rūpam
Đại dị thục Mahā vipāka
Đại hành tâm Mahaggatacitta
Đại kiếp Mahākappa
Đại phạm thiên Mahā brahmā
Đẳng lưu quả Nissandaphala
Đẳng vô gián duyên Samanantarapaccaya
Danh Nāma
Danh khái niệm Nāmapannatti
Đạo phi đạo tri kiến thanh tịnh Maggā magganāna visuddhi
Đạo phi đạo tri kiến tịnh Maggā magganāna dassanavisuddhi
Đạo tri kiến tịnh Patipadā nāna dassanavisuddhi
Đâu suất đà thiên Tusitā
Đệ ngũ thiền tâm Pancamajjhāna citta
Đệ nhị thiền tâm Dutiyajjhāna citta
Đệ nhứt nghĩa đế Paramatthasacca
Đệ tam thiền tâm Tatiyajjhāna citta
Dị thục Vipāka
Dĩ tri căn Annindriyam
Địa giới Pathavī dhātu
Địa ngục Niraya
Điên đảo tướng Vipallāsanimittam
Diệt Bhanga
Diệt tận định Nirodhasamāpatti
Diệt tham Vītarāga
Diệt trí Vayanāna
Diệu pháp Saddhamma
Đoạn hoại tướng Vicchiddakam
Đoạn nghi thanh tịnh giới Kankhā vitarana visuddhi
Đoạn nghi tịnh Kankhā vitarana visuddhi
Đoạn nghiệp Upaghātakakamma
Đoàn tâm hay tâm căn Hadayavatthu
Đoàn thực Kabalinkāro āhāro
Đoạn trí Bhanganāna
Đối tượng Ālambana
Đối tượng Gocara
Đối với hàng hóa sanh Opapātikānam
Đối với hàng thấp sanh Samsedajānam
Đồng bất đồng tâm sở Annasamānā
Dòng hữu phần Bhavangasota
Đồng sở duyên Tadālambana
Dự bị tu tập Parikamma bhāvanā 
Dự lưu đạo tâm Sotāpattimaggacitam
Dục Chanda
Dục ái Kāmārāga
Dục cái Kāmacchanda
Dục giải thoát trí Muncitukamyatā nāna
Dục giới Kāmāvacara
Dục giới thiện thú địa Kāmasugatibhūmi
Dục giới thiện thú kiết sanh thức Kāmasugatipatisandhi
Dục giới tốc hành tâm Kāmajavanam
Dục tác Kattukamyatāchanda
Dục thoát tri Muncitukammyatā nānam
Duy tác Kiriyā, Kriyā
Duy tác tốc hành tâm Kriyā javana
Duyên khởi Paticcasamuppāda
Già Jaratā 
Giác hành giả Buddhicarita
Giác hành giả Buddhicarita
Giản biệt sắc Vinibbhoga rūpam
Giản trạch trí Patisankhānānam
Giới Sīla
Giới cấm thủ Sīlabbataparāmāsa
Hai biểu sắc Vinnattidvayam
Hài cốt tướng Atthikam
Hải triều hỷ Okkantikapīti
Hận Patigha
Hạn giới sắc Pariccheda rūpam
Hành Sankhārā
Hành cảnh sắc Gocara rūpam
Hành đạo tri kiến thanh tịnh Patipadā nānadassana visuddhi
Hành xả trí Sankhārupekkhā nānam
Hậu báo nghiệp Aparāpariyavedanīyakamma
Hậu sanh duyên Pacchājātapaccaya
Hiểm nguy trí Ādīnavanāna
Hiện báo nghiệp Ditthadhammavedanīyakamma
Hiển sắc Vanna
Hổ tương duyên Annamannapaccaya
Hỏa giới Tejo dhātu
Hóa lạc thiên Nimmānarati
Hoại trí Bhanganānam
Hối quá Kukkucca
Hôn trầm, thụy miên Thīna-middha
Hư không giới Ākāsa dhātu
Huệ căn Pannindriya
Hương Gandha
Hướng tâm Āvajjana
Hữu chấp thọ sắc Upādinna rūpam
Hữu đối sắc Sappatigha rūpam
Hữu dư y Niết Bàn giới Upādisesa nibbānadhā tu
Hữu duyên Sappaccayam, Atthipaccaya
Hữu học Sekha
Hữu kiến sắc Sanidassana rūpam
Hữu lậu Sāsavam
Hữu phần Bhavanga
Hữu phần ngưng trệ Bhavangupaccheda
Hữu phần rung động Bhavangacalana
Hữu vi Sankhatam
Huyết đồ tướng Lohitakam
Hỷ Somanassa, Pīti, Muditā
Khái niệm Pannatti
Kham nhẫn Kammannatā 
Khẩu biểu Vavīvinnatti
Khi đạt đến trú vị Thānappatto
Khiến tà kiến thành chơn chánh Ditthijjukamma
Khinh an Lahutā
Khinh khoái Lahutā 
Không bị gián đoạn Abbocchinnam
Không cần nhắc bảo Asankhārika
Không có trú căn Avatthuka
Không có vật gì tất cả Natthikinci
Không khởi qua môn nào Dvāravimutti
Không rõ ràng Avibhūta
Không tánh giải thoát Sunnato vimokkho
Không tương ưng Vippayutta
Không tương ưng với trí Nānavippayutta
Không vô biên xứ Ākāsānancāyatana
Không vô biên xứ thiên Ākāsānancāyatanabhū mi
Kiếp Kappa
Kiết sanh thức Patisandhi
Kiết sử Samyojanam
Kinh hãi trí Bhayanāna
Lão Jaratā 
Lậu tận Khīnāsavā
Lộ trình qua ý môn Manodvāravīthi
Lớn Mahanta
Lục môn tâm Chadvārikacittā
Lưỡi Jivhā 
Lưỡng diệt (thọ và nghiệp đều diệt) Ubhayakkhaya
Lưỡng thiệt, nói hai lưỡi Pisunavācā
Ly khứ duyên Vigatapaccaya
Mạn Māna
Mạng căn Jīvitindriyam
Mạng căn Jīvitindriya
Mạng căn cửu phần Jīvitanavaka
Mạng sắc Jīvita rūpam
Mạng thanh tịnh giới Ajīvapārisuddhisīlam
Mắt Cakkhu
Môn sắc Dvāra rūpam
Mũi Ghānam
Mười thức Dvipancavinnāna
Nam tánh Purisattam
Nam tánh thập pháp Pumbhāvadasakam
Ngạ quỷ Pettivisaya
Nghi Vicikicchā
Nghĩa khái niệm Atthapannatti
Nghiệp Kammakkhaya
Nghiệp diệt Kamma
Nghiệp sanh Kammajam
Nghiệp tướng Kammanimitta
Nghiệp xứ Kammatthāna
Ngoại sắc Bāhirā 
Ngữ biểu Vacīvinnatti
Ngữ biểu Vacīvinnatti
Ngũ môn hướng tâm Pancadvārāvajjana
Ngũ môn tâm Pancadvārikacittam
Người có trí Vicakkhanā
Nguyên nhân của chết Maranuppatti
Nhân (loài người) Manussa
Nhân của chết Maranuppatti
Nhân duyên Hetupaccaya
Nhãn môn Cakkhudvāram
Nhãn thức Cakkhuvinnāna
Nhập thai sát na Okkantikkhane
Nhĩ môn Sotadvāram
Nhị nhân tâm Duhetuka
Nhĩ thức Sotavinnāna
Nhỏ Paritta
Nhu nhuyến Mudutā 
Nhu nhuyến Mudutā
Những A-tu-la bị đọa lạc Vinipātikāsurā
Nhứt lai đạo tâm Sakadā gāmimaggacittam
Nhứt môn tâm Ekadvārikacitta
Nhứt tâm Ekaggatā
Nhứt tâm sát na Ekacittakkhanika
Niệm Sati
Niết bàn Nibbāna
Nội sắc Ajjhattika
Nồng lạn tướng Vipubbakam
Nữ tánh Itthattam
Phạm chúng thiên Brahmapārisajjā
Phạm phụ thiên Brahmapurohitā
Pháp dục Dhammachanda
Phi căn sắc Anindriya rūpam
Phi hữu đối sắc Appatigha rūpam
Phi hữu kiến sắc Anidassana rūpam
Phi môn sắc Advāra rūpam
Phi sở đoạn Appahātabbam
Phi sở duyên Anārammanam
Phi tưởng phi phi tưởng xứ Nevasannā nāsannā yatana
Phi tưởng phi phi tưởng xứ thiên Nevasannā nāsannā yatana bhūmi
Phong biến xứ Vayokasina
Phong giới Vāyo dhātu
Phục vụ Veyyāvacca
Phước sanh thiên Suddhavāsā
Quá hoạn trí Ādīnavanānam
Quá khứ hữu phần Atītabhavanga
Quả tâm Phalacitta
Quán Vipassanā 
Quán Vipassanā
Quan âm thiên Abhassarā
Quảng quả thiên Vehapphala
Quang tướng Pātibhāganimitta
Quý Ottappa
Quyết định tâm Votthapana
Rất lớn Atimahanta
Rất nhỏ Atiparitta
Rõ ràng Vibhūta
Sắc Rūpam
Sắc ái Rūparāga
Sắc cứu kính thiên Akanitthā
Sắc giới Rūpāvacara
Sắc giới địa Rūpāvacarabhūmi
Sắc mạng căn Rūpajīvitindriya
Sắc nhập Rūpā yatanam
Sắc pháp Rūpa
Sắc pháp do tâm sanh Cittasamutthāna rūpam
Sắc sắc Rūpa rupam
Sân Dosa
Sân hành giả Dosacarita
Sanh Upacaya
Sanh báo nghiệp Upapajjavedanīyakamma
Sanh diệt trí Udayabbayanānam
Sanh nghiệp Janakakamma
Sanh trí Udayanāna
Sát na hỷ Khanikapīti
Sát nghiệp Upacchedakakamma
Sát sanh Pānātipāta
Si Moha, Momūha
Si hành giả Mohacarita
Si tâm Momūha citta
Siêu thế Lokuttara
Siêu thế tốc hành tâm Lokuttarajavana citta
Sinh Uppāda
Sở duyên duyên Ārammanapaccaya
Sở tạo sắc Upāda rūpā , Nipphanna rūpam
Sơ thiền tâm Pathamajjhāna citta
Sơ tướng Parikammanimitta
Sự diễn tiến của tâm Cittasantāna
Sự nếm Sāyana
Sự nghe Savana
Sự ngửi Ghāyana
Sự thấy Dassana
Sự xúc Phusana
Súc sanh Tiracchānayoni
Sung mãn hỷ Pharanapīti
Suy đạc tâm Santīranacitta
Suy tư trí Patisankhānāna
Tà dâm Kāmesumicchācāra
Tà kiến Micchā ditthi
Tà kiến Ditthigata
Tác ý Manasikāra
Tai Sotam
Tàm Hiti
Tâm Citta
Tầm Vitakka
Tâm cơ Hadayavatthu
Tầm hành giả Vitakkacarita
Tam nhân tâm Tihetuka
Tâm sắc, Tâm sở y Hadaya rūpam
Tâm sở Cetasika
Tam thập tam thiên Tavatimsā
Tán loạn tướng Vikkhittakam
Tăng thượng Adhipati
Tặng thượng duyên Adhipatipaccaya
Tánh vô thường Aniccatā 
Tập hành duyên Āsevanapaccaya
Tập quán nghiệp Ācinnakamma
Tật Issā
Tế sắc Sukhuma rūpam
Tha hóa tự tại thiên Paranimmitavasavatti
Tha tâm thông Paracittavijānanā 
Tham Lobha
Tham Abhijjhā
Tham hành giả Rāgacarita
Thân Kāya
Thân biểu Kāya vinnatti
Thân biểu Kāyavinnatti
Thân kiến Sakāyaditthi
Thân môn Kāyadvāram
Thân nghiệp Kāyakamma
Thân thức Kāyavinnāna
Thân y duyên Upanissayapaccaya
Thắng giải Adhimokkha
Thắng pháp Abhidhamma
Thắng trí, Thần thông trí Ābhinnā 
Thanh ứ tướng Vinīlakam
Thất giác chi Sattabojjhanga
Thâu đạo Adinnādāna
Thích ứng Kammannatā
Thiền Jhāna
Thiện Kusala
Thiền định Bhāvanā
Thiện hiện thiên Sudassā
Thiện kiến thiên Sudassī
Thiên nhãn thông Dibbacakkhu
Thiên nhĩ Dibbasotam
Thiện thú Sugati
Thiệt môn Jivhādvāram
Thiểu quang thiên Parittābhā
Thiểu tịnh thiên Parittasubhā
Thính pháp Dhammasavana
Thọ Vedanā
Thọ diệt Āyukkhaya
Thô sắc Olārika rūpam
Thô tướng Uggahanimitta
Thoát ly lộ trình Vī thimutta
Thủ cảnh sắc Gocaraggāhika rūpam
Thư thái Passaddhi
Thú tướng Gatinimitta
Thủ tướng, Thô tướng Uggahanimittam
Thuận thứ Anuloma
Thuận thứ trí Anuloma nānam
Thức Vinnāna
Thực duyên Āhāra paccaya
Thực hám tướng Vikkhāyitakam
Thực sắc Āhāra rūpam
Thực tố Ojā 
Thức vô biên xứ Vinnānancāyatana
Thức vô biên xứ thiên Vinnānancāyatanabhūmi
Thuộc Dục giới Kāmāvacaram
Thượng thăng hỷ Ubbegapīti
Thủy giới Āpo dhātu
Thuyết pháp Dhammadesanā
Tích lũy nghiệp Katattākamma
Tịch tịnh tùy niệm Upasamānussati
Tiền sanh duyên Purejātapaccaya
Tiếng Sadda
Tiếp thọ tâm Sampaticchanacitta
Tiết chế tâm sở Virati
Tiểu hỷ Khuddakapīti
Tiếu sanh tâm Hasituppādacitta
Tín Saddhā
Tín hành giả Saddhācarita
Tinh luyện Pāgunnatā
Tịnh quang tâm Sobhanacitta
Tịnh sắc Pasāda rūpam
Tịnh sắc căn Pasādarūpa
Tinh tấn Viriya
Tợ tướng, Quang tướng Patī bhāganimitta
Tốc hành tâm Javanacitta
Tổng kê Samuddesā 
Trạo cử Uddhacca
Trì nghiệp Upatthambhakakamma
Triền cái Nīvarana
Trú Santati
Trú Thiti
Trú căn Vatthu
Trung kiếp Antarakappa
Trung tánh Tatramajjhattatā
Trùng tự tướng Puluvakam
Trừu tượng Nibbattita
Cetanā
Tứ Vicāra
Tư cụ y chỉ giới Paccayasannissitasīlam
Tứ Đại chủng sở tạo sắc Catunnam mahābhūtānam upādāya rūpam
Tư duy sắc Sammasana rūpam
Tư duy trí Sammasana nānam
Tứ lược, tứ trùng Catusankhepā 
Tử tâm Cuticitta
Tứ thiên vương thiên Cātummahārājkā
Tự tướng sắc Salakkhana rūpam
Tục đế Sammutisacca
Túc mạng thông Pubbenivāsānussati
Tưởng Sannā
Tưởng Sannā
Tướng sắc Lakkhana rūpam
Tương ưng Sampayutta
Tương ưng duyên Sampayuttapaccaya
Tương ưng với trí Nānasampayutta
Tùy hỷ công đức Pattānumodana
Tùy miên Anusaya
Tỷ môn Ghānadvāra
Tỷ thức Ghānadvāra
Uẩn Khandha
Ưu Domanassa
Vị Rasa
Vị tri đương tri căn Anannātannassāmītindriyam
Viễn sắc Dūre rūpam
Vô dư y Niết Bàn giới Anupādisesa nibbānadhātu
Vô gián duyên Anantarapaccaya
Vô hiệu nghiệp Ahosikamma
Vô học Asekha
Vô hữu duyên Natthipaccaya
Vô khố vô lạc thọ Adukkhamasukham
Vô ký Abyākāta
Vô lượng quang thiên Appamānābhā
Vô lượng tâm sở Appamannāyo
Vô lượng tịnh thiên Appamānasubhā
Vô minh Avijjā
Vô ngã Anatta
Vô nguyện Appanihitam
Vô nguyện giải thoát Appanitavimokkha
Vô nhân Ahetukam
Vô nhiệt thiên Atappā
Vô phiền thiên Avihā
Vô quý Anottapam
Vô sắc ái Arūparāga
Vô sắc dị thục Arūpavipā ka
Vô sắc dị thục Pākāruppā
Vô sắc giới Arūpāvacara
Vô sắc giới địa Arūpāvacarabhūmi
Vô sân Adosa
Vô si Amoha
Vô sở hữu xứ Ākincannāyatana
Vô sở hữu xứ thiên Ākincānnāyatanabhūmi
Vô số kiếp Asankheyyakappa
Vô tham Alobha
Vô thường Anicca
Vô thượng Anuttara
Vô thượng Uttama
Vô thường tùy quán Aniccā nupassanā 
Vô tướng Animittam
Vô tưởng chứng sanh Asannasatta
Vô tỷ, không thể so sánh Atula
Vọng ngữ, nói láo Musāvāda
Xả Upekkhā
Xả trí Upekkhānāna
Xác định tâm Votthapanacitta
Xan Macchariya
Xứ Āytana
Xúc Photthabbam
Xúc Phassa
Y chỉ duyên Nissayapaccaya
Ý môn Manodvāra
Ý môn tâm Manodvārikacitta
Ý nghiệp Manokamma
Ý ngữ Samphappalāpa.
Yếm ly trí Nibbidā nānam
*Các bài trích trong cuốn Thắng Pháp Tập Yếu Luận của Hòa Thượng Thích Minh Châu dịch và giải. Nguồn http://thuvienhoasen.org. Chuyển sang ebook 24-8-2009

Dhamma Nanda

BQT trang Theravāda cố gắng sưu tầm thông tin tài liệu Dhamma trợ duyên quý độc giả tìm hiểu về Dhamma - Giáo Pháp Bậc Giác Ngộ thuyết giảng suốt 45 năm sau khi Ngài chứng đắc trở thành Đức Phật Chánh Đẳng Chánh Giác vào đêm Rằm tháng 4, tìm hiểu thêm phương pháp thực hành thiền Anapana, thiền Vipassana qua các tài liệu, bài giảng, pháp thoại từ các Thiền Sư, các Bậc Trưởng Lão, Bậc Thiện Trí.

Trả lời

Từ điển
Youtube
Live Stream
Tải app