13- Hạ thứ mười ba: Đức-Phật ngự đến an cư nhập hạ tại một ngôi chùa trên núi Cāliya gần xóm nhà Jantu, trong xứ Cāliya, cùng với chư Đại-đức tỳ-khưu-Tăng.
Từ hạ đầu tiên cho đến hạ thứ mười ba này, Đức-Phật chưa có một vị tỳ-khưu nào là thị giả thường trực chăm sóc phục vụ Đức-Phật, khi thì vị tỳ-khưu này, khi thì vị tỳ-khưu khác thay đổi nhau phục vụ Đức-Phật.
Trong mùa hạ này, vị tỳ-khưu Meghiya là thị giả của Đức-Phật. Một hôm, vị tỳ-khưu đi khất thực trong xóm Jantu, nhìn thấy ngoài vườn xoài bên bờ sông, một cảnh đẹp thiên nhiên yên tĩnh, đáng hài lòng, nên tỳ-khưu Meghiya muốn đến nơi đó để thực-hành pháp-hành-thiền.
Khi trở về, tỳ-khưu Meghiya vào hầu đảnh lễ Đức-Phật, kính xin Đức-Phật cho phép đi đến nơi ấy để thực-hành pháp-hành-thiền theo ý muốn của mình.
Đức-Phật xem xét thấy chưa hợp thời, nên dạy rằng:
– Này Meghiya! Con nên chờ có một vị tỳ-khưu khác đến thay thế, rồi con hãy đi.
Đức-Phật truyền bảo như vậy, nhưng tỳ-khưu Meghiya vẫn năn nỉ xin đi. Đức-Phật khuyên dạy ba lần mà tỳ-khưu Meghiya không chịu nghe lời, biết ngăn không được nên Đức-Phật đành phải cho phép.
Tỳ-khưu Meghiya đảnh lễ Đức-Phật rồi ra đi, để Đức-Phật ở lại một mình trên núi Cāliya.
Khi tỳ-khưu Meghiya đến vườn xoài ngồi thực-hành pháp-hành thiền-định thì tâm tà-tư-duy phát sinh làm cho tâm nóng nảy, bực bội nên không thể thực-hành pháp-hành thiền-định, cũng không thể thực-hành pháp-hành thiền-tuệ, nên tỳ-khưu Meghiya trở về hầu đảnh lễ Đức-Thế-Tôn, bạch rằng:
– Kính bạch Đức-Thế-Tôn, người xuất-gia với đức-tin trong sạch nơi Tam-Bảo, khi tà-tư-duy, ác-pháp phát sinh làm trở ngại sự thực-hành pháp-hành thiền-định, pháp-hành thiền-tuệ.
– Kính bạch Đức-Thế-Tôn, có những pháp nào để diệt tà-tư-duy, để hỗ trợ cho pháp-hành thiền-định, pháp-hành thiền-tuệ? Bạch Ngài.
Đức-Phật dạy rằng:
– Này Meghiya! Hành-giả chưa diệt được phiền-não trầm-luân thì cần phải có đủ năm pháp là:
1- Có bạn lành, bạn tốt.
2- Là người có giới-hạnh trong sạch, giữ gìn cẩn trọng trong các điều-giới trong sạch để thân và khẩu được trong sạch thanh-tịnh, đi lại nơi an toàn cho phạm-hạnh, thường thấy tai họa lớn trong lỗi nhỏ.
3- Là người biết tri túc trong 4 thứ vật dụng hằng ngày.
4- Có tâm tinh-tấn không ngừng diệt ác-pháp, làm cho thiện-pháp phát sinh và tăng trưởng.
5- Có trí-tuệ-thiền-tuệ thấy rõ, biết rõ sự-sinh, sự-diệt của sắc-pháp danh-pháp, dẫn đến sự diệt phiền-não trầm luân, giải thoát khổ.
Đó là năm pháp diệt tà-tư-duy, để hỗ trợ cho pháp-hành thiền-định, pháp-hành thiền-tuệ dẫn đến giải thoát khổ tử sinh luân-hồi.
Tỳ-khưu Meghiya vâng lời dạy của Đức-Phật. Về sau không lâu, tỳ-khưu Meghiya thực-hành pháp-hành thiền-tuệ dẫn đến chứng ngộ chân-lý tứ Thánh-đế, chứng đắc 4 Thánh-đạo, 4 Thánh-quả, Niết-bàn, trở thành bậc Thánh A-ra-hán.
Sau khi mãn hạ, Đức-Phật cùng với chư Đại-đức tỳ-khưu-Tăng du hành khắp mọi nơi thuyết pháp tế độ chúng-sinh.
