45 hạ của Đức-Phật Gotama
Theo lệ thường, Đức-Phật không ngự một nơi nào trong thời gian lâu, chỉ khi đến mùa an cư nhập hạ, khi ấy, Đức-Phật mới ngự một nơi suốt 3 tháng đầu mùa mưa (vassa)[1] (kể từ ngày 16 tháng 6 đến ngày 15 tháng 9) theo truyền thống của Chư Phật mà thôi.
1- Hạ thứ nhất của Đức-Phật Gotama
Vào ngày rằm tháng 6, sau khi Đức-Phật Gotama thuyết giảng bài kinh Chuyển-pháp-luân lần đầu tiên tế độ nhóm 5 vị tỳ-khưu xong, chỉ có Ngài Đại-Trưởng-lão Koṇḍañña chứng ngộ chân-lý tứ Thánh-đế y theo Đức-Phật, chứng đắc Nhập-lưu Thánh-đạo, Nhập-lưu Thánh-quả, Niết-bàn, trở thành bậc Thánh Nhập-lưu đầu tiên, nên Đức-Phật gọi tên mới là Aññāsikoṇḍañña. Ngài Đại-Trưởng-lão Aññāsikoṇḍañña kính xin Đức-Phật cho phép xuất gia trở thành tỳ-khưu. Đức-Phật cho phép xuất gia tỳ-khưu bằng cách gọi “Ehi bhikkhu”. Ngài Đại-Trưởng-lão Aññāsi-koṇḍañña là vị tỳ-khưu đầu tiên trong giáo-pháp của Đức-Phật Gotama.
Vào ngày 16 tháng 6 (âm lịch) bắt đầu mùa mưa, Đức-Phật an cư nhập hạ đầu tiên cùng với nhóm 5 vị tỳ-khưu tại khu rừng phóng sinh nai gọi là Isipatana, gần kinh-thành Bārāṇasī. Đức-Phật tiếp tục dạy dỗ 4 vị tỳ-khưu còn lại.
– Ngày 16 tháng 6, Ngài Trưởng-lão Vappa chứng ngộ chân-lý tứ Thánh-đế, chứng đắc Nhập-lưu Thánh-đạo, Nhập-lưu Thánh-quả, Niết-bàn, trở thành bậc Thánh Nhập-lưu, rồi kính xin Đức-Phật cho phép thọ tỳ-khưu.
Đức-Phật cho phép xuất gia tỳ-khưu theo cách gọi “Ehi Bhikkhu”.
– Ngày 17 tháng 6, Ngài Trưởng-lão Bhaddiya chứng ngộ chân-lý tứ Thánh-đế, chứng đắc Nhập-lưu Thánh-đạo, Nhập-lưu Thánh-quả, Niết-bàn, trở thành bậc Thánh Nhập-lưu, rồi kính xin Đức-Phật cho phép thọ tỳ-khưu.
Đức-Phật cho phép xuất gia tỳ-khưu theo cách gọi “Ehi Bhikkhu”.
– Ngày 18 tháng 6, Ngài Trưởng-lão Mahā-nāma chứng ngộ chân-lý tứ Thánh-đế, chứng đắc Nhập-lưu Thánh-đạo, Nhập-lưu Thánh-quả, Niết-bàn, trở thành bậc Thánh Nhập-lưu, rồi kính xin Đức-Phật cho phép thọ tỳ-khưu.
Đức-Phật cho phép xuất gia tỳ-khưu theo cách gọi “Ehi Bhikkhu”.
– Ngày 19 tháng 6, Ngài Trưởng-lão Assaji chứng ngộ chân-lý tứ Thánh-đế, chứng đắc Nhập-lưu Thánh-đạo, Nhập-lưu Thánh-quả, Niết-bàn, trở thành bậc Thánh Nhập-lưu, rồi kính xin Đức-Phật cho phép thọ tỳ-khưu.
Đức-Phật cho phép xuất gia tỳ-khưu theo cách gọi “Ehi Bhikkhu”.
– Ngày 20 tháng 6, Đức-Phật thuyết giảng bài kinh Anattalakkhaṇasutta: Kinh Trạng-thái vô-ngã, để tế độ nhóm 5 tỳ-khưu. Tất cả 5 vị tỳ-khưu đều chứng ngộ chân-lý tứ Thánh-đế, chứng đắc từ Nhất-lai Thánh-đạo, Nhất-lai Thánh-quả, Niết-bàn; Bất-lai Thánh-đạo, Bất-lai Thánh-quả, Niết-bàn; đến A-ra-hán Thánh-đạo, A-ra-hán Thánh-quả, Niết-bàn, diệt tận được mọi tham-ái, mọi phiền-não không còn dư sót, trở thành bậc Thánh A-ra-hán.
Như vậy, 5 vị Thánh A-ra-hán thanh-văn đệ-tử của Đức-Phật Gotama đầu tiên xuất hiện trên cõi người, trong những ngày đầu mùa hạ này.
Sau đó, Đức-Phật thuyết pháp tế độ công-tử Yasa cùng với 54 người bạn của công-tử đều chứng ngộ chân-lý tứ Thánh-đế, chứng đắc 4 Thánh-đạo, 4 Thánh-quả và Niết-bàn, diệt tận được mọi tham-ái, mọi phiền-não không còn dư sót, trở thành bậc Thánh A-ra-hán, rồi kính xin Đức-Phật cho phép xuất gia trở thành tỳ-khưu, thêm 55 vị Thánh A-ra-hán thanh-văn đệ-tử của Đức-Phật.
Sau khi mãn hạ, Đức-Phật và 60 vị Thánh A-ra-hán, mỗi vị đi một con đường để thuyết pháp tế độ chúng-sinh có duyên lành nên tế độ.
[1] Vassa nghĩa là mùa mưa, có 4 tháng bắt đầu từ ngày 16 tháng 6 cho đến ngày 15 tháng 10.
