Nội Dung Chính
Suy xét 5 điều trước khi tái-sinh người.
1- Đức-Bồ-tát suy xét thời-kỳ tuổi thọ con người
2- Suy xét châu đến tái-sinh.
3- Suy xét xứ sở đến tái-sinh.
4- Suy xét dòng họ nơi tái-sinh.
5- Suy xét tuổi thọ của mẫu hậu, để đầu thai.
Đức-Bồ-tát thiên-nam Setaketu suy xét mỗi điều như sau:
1- Đức-Bồ-tát suy xét thời-kỳ tuổi thọ con người
Chư Phật Chánh-Đẳng-Giác không xuất hiện trên thế gian trong thời đại con người có tuổi thọ trên 100 ngàn năm và trong thời đại con người có tuổi thọ dưới 100 năm.
Nếu thời đại con người có tuổi thọ sống lâu trên 100 ngàn năm, mỗi khi Đức-Phật thuyết pháp rằng:
“Sinh là khổ, già là khổ, bệnh là khổ, chết là khổ; hoặc ngũ-uẩn có trạng-thái vô-thường, trạng-thái khổ, trạng-thái vô-ngã, …” thì họ khó hiểu rõ chánh-pháp, phát sinh tâm hoài-nghi.
Vì vậy, Đức-Phật Chánh-Đẳng-Giác không xuất hiện trên thế gian trong thời đại ấy.
Và nếu thời đại con người có tuổi thọ ngắn ngủi dưới 100 năm thì con người có phiền-não nặng nề, tâm bị ô nhiễm tối tăm. Mỗi khi Đức-Phật thuyết giảng chánh-pháp vi-tế cao siêu, họ khó hiểu rõ được chánh-pháp ấy.
Vì vậy, Đức-Phật Chánh-Đẳng-Giác cũng không xuất hiện trên thế gian trong thời đại ấy.
Trong quá-khứ, Chư Phật thường xuất hiện trên thế gian trong thời đại con người có tuổi thọ trong khoảng 100 ngàn năm với 100 năm. Khi ấy, con người có trí-tuệ sáng suốt, nếu lắng nghe Đức-Phật thuyết pháp thì có thể hiểu rõ được chánh-pháp, rồi thực-hành theo chánh-pháp dẫn đến chứng ngộ chân-lý tứ Thánh-đế, chứng đắc 4 Thánh-đạo, 4 Thánh-quả, Niết-bàn, diệt tận được mọi tham-ái, mọi phiền-não, trở thành bậc Thánh A-ra-hán, rồi sẽ tịch diệt Niết-bàn, giải thoát khổ tử sinh luân-hồi trong tam-giới.
Đức-Bồ-tát thiên-nam Setaketu xem xét thấy khi ấy thời đại con người có tuổi thọ khoảng 100 năm, đó là thời-kỳ thích hợp cho Đức-Phật Chánh-Đẳng-Giác có trí-tuệ siêu-việt xuất hiện trên thế gian.
2- Đức-Bồ-tát suy xét các châu đến tái-sinh
Loài người ở trong 4 châu là Đông-thắng-thần-châu, Nam-thiện-bộ-châu, Tây-ngưu-hóa-châu, Bắc-cưu-lưu-châu. Trong quá-khứ, Chư Phật Chánh-Đẳng-Giác chỉ xuất hiện trong cõi Nam-thiện-bộ-châu mà thôi, không xuất hiện ở ba châu khác.
Vì vậy, Đức-Bồ-tát thiên-nam Setaketu quyết định tái-sinh trong cõi Nam-thiện bộ-châu.
3- Đức-Bồ-tát suy xét xứ sở đến tái-sinh
Cõi Nam-thiện-bộ-châu rộng lớn mênh mông, trong quá-khứ, chư Phật Chánh-Đẳng-Giác chỉ xuất hiện trong trung-xứ (majjhimapadesa) mà thôi, không xuất hiện ở nơi xứ biên địa.
Vì vậy, Đức-Bồ-tát thiên-nam Setaketu quyết định tái-sinh nơi trung-xứ, vùng Sakka, kinh-thành Kapilavatthu.
4- Đức-Bồ-tát suy-xét dòng họ nơi tái-sinh
Trong quá-khứ, chư Đức-Bồ-tát Chánh-Đẳng-Giác kiếp chót trở thành Đức-Phật Chánh-Đẳng-Giác không sinh trong dòng họ hạ tiện, nghèo khổ, mà chỉ sinh một trong hai dòng dõi là dòng dõi Vua chúa hoặc dòng dõi bà-la-môn.
Nếu thời-kỳ ấy, tất cả mọi người kính trọng dòng dõi bà-la-môn, thì Đức-Bồ-tát Chánh-Đẳng-Giác kiếp chót sẽ tái-sinh vào trong dòng dõi bà-la-môn; hoặc nếu thời-kỳ ấy, tất cả mọi người kính trọng dòng dõi Vua chúa, thì Đức-Bồ-tát Chánh-Đẳng-Giác sẽ tái-sinh vào trong dòng dõi Vua chúa.
Đức-Bồ-tát thiên-nam Setaketu suy xét thấy thời-kỳ ấy, tất cả mọi người đều kính trọng dòng dõi Vua chúa hơn dòng dõi bà-la-môn, nên Đức-Bồ-tát thiên-nam Setaketu quyết định sinh vào dòng dõi Vua Sakya.
Đức-vua Suddhodana trải qua nhiều đời Vua tinh khiết (không lẫn lộn với dòng khác) làm Đức-Phụ-Vương của Đức-Bồ-tát.
5- Đức-Bồ-tát suy xét mẫu hậu và tuổi thọ của bà
Mẫu-hậu của Đức-Bồ-tát Chánh-Đẳng-Giác kiếp chót phải là người đã từng thực-hành 10 pháp-hạnh ba-la-mật suốt 100 ngàn đại-kiếp trái đất và được Đức-Phật Chánh-Đẳng-Giác trong quá-khứ đã từng thọ ký rằng:
“Bà sẽ là mẫu-hậu của Đức-Phật Chánh-Đẳng-Giác trong thời vị-lai.”
Mẫu-hậu của Đức-Bồ-tát Chánh-Đẳng-Giác ấy là người có ngũ-giới hoàn toàn trong sạch và trọn vẹn, không hề bị phạm giới nào; ngoài ngũ-giới ra, Bà còn thọ trì bát-giới uposathasīla trong những ngày giới hằng tháng.
Đức-Bồ-tát thiên-nam suy-xét thấy Bà Mahā-māyādevī, Chánh-cung Hoàng-hậu của Đức-vua Suddhodana, có đầy đủ những tiêu chuẩn trên và tuổi thọ của Bà Mahāmāyādevī chỉ còn đúng 10 tháng lẻ 7 ngày.
Vì vậy, Đức-Bồ-tát thiên-nam Setaketu chọn Bà Mahāmāyādevī làm mẫu-hậu của Đức-Bồ-tát. Sau khi suy xét đầy đủ 5 điều rồi, Đức-Bồ-tát thiên-nam Setaketu quyết định tái-sinh xuống làm người để trở thành một Đức-Phật Chánh-Đẳng-Giác. Nên Đức-Bồ-tát truyền dạy rằng:
– Này chư-thiên, chư phạm-thiên, ta đồng ý nhận lời thỉnh cầu của các ngươi. Ta sẽ tái-sinh xuống làm người trong cõi Nam-thiện-bộ-châu, tại trung-xứ, kinh-thành Kapilavatthu, trong dòng dõi Vua Sakya, Đức-vua Suddhodana là Đức-Phụ-vương và bà Mahāmāyādevī, Chánh-cung Hoàng-hậu của Đức-vua Suddhodana, là mẫu-hậu của ta.
Sau khi lắng nghe lời truyền dạy của Đức-Bồ-tát thiên-nam Setaketu, tất cả chư-thiên và chư phạm-thiên vô cùng hoan hỷ cùng nhau tán dương ca tụng Đức-Bồ-tát thiên-nam Setaketu.
Sau đó, chư-thiên và chư phạm-thiên xin phép trở về cảnh giới của mình, đồng thời loan báo cho toàn thế giới chúng-sinh biết rằng:
“Đức-Phật sẽ xuất hiện trên thế gian!”
Theo truyền thống của Chư Phật Chánh-Đẳng-Giác, hầu hết đều có những điều cơ bản hoàn toàn giống nhau, Chư Phật Chánh-Đẳng-Giác trong quá-khứ như thế nào thì Đức-Phật Chánh-Đẳng-Giác trong hiện-tại cũng như thế ấy và Chư Phật Chánh-Đẳng-Giác trong thời vị-lai cũng sẽ như thế ấy.
Nếu có điều khác nhau, thì khác nhau những điều chi tiết như thời gian thực-hành 30 pháp-hạnh ba-la-mật, tuổi thọ, cây Đại-Bồ-đề, v.v…
