11/01/2020 – Thiền viện Phước Sơn, Việt Nam
Tất cả chúng ta phải nên làm các việc lành, tránh các việc ác và thanh lọc tâm cho được thanh tịnh, sáng suốt. Cả ba hành động này là đối tượng cần được lưu tâm tại mọi khoảnh khắc hiện tại. Không giết người, không trộm cắp, không tà dâm, không nói dối, không sử dụng ma túy và chất say là Ngũ Giới căn bản để tránh làm các việc ác. Chia sẻ những gì chúng ta có, giúp đỡ những gì chúng ta có thể làm, quan tâm và bảo vệ người khác là cơ sở của các việc lành. Liên tục chánh niệm về một trong những đối tượng bên trong thân và tâm của chúng ta để hay biết những-gì-ta-ưa-thích, những-gì-ta-ghét-bỏ, hay trạng-thái-đang-thiếu-vắng-chánh-niệm chính là quá trình thanh lọc Tâm. Có nhiều hiểu biết về làm việc thiện, cũng có rất nhiều việc thiện để làm; chúng ta cũng cần có khả năng để làm những việc thiện cần thiết nhất. Hiện tại, tất cả chúng ta đang cố gắng để biết và làm những thiện pháp quan trọng nhất. Đây là một lợi ích lớn mà chúng ta có thể biết và thực hành. Ở đây không nói đến việc giảng dạy và học hỏi kinh sách, mà là áp dụng vào thiện pháp thực tế để trực nhận Sự thật bằng chính trí tuệ và kinh nghiệm của mình. Nếu chúng ta có thể nương theo sự dẫn dắt và uy lực của Phật, Pháp, Tăng, tất cả chúng ta chắc chắn sẽ đạt được thành công.
———————-
Hầu hết các phương pháp đều có sự dính mắc vì các phương pháp nhấn mạnh chánh niệm với giới hạn. Phương pháp này, đạo sư này, trung tâm này, khóa tu 7 ngày, hoặc 10 ngày … đều có giới hạn. Để cho mọi người hiểu và hành tất cả việc thiện gồm Bố thí, Trì giới và Hành thiền không hề dễ dàng. Nhưng để biết đến vị thầy này; phương pháp này; trung tâm thiền kia; nhập thất bảy hoặc mười ngày… điều này rất dễ hiểu. Nếu mọi người có thể hiểu sâu sắc về việc làm thiện pháp, họ chắc chắn sẽ không bị dính mắc. Nhưng thực tế thì không phải vậy. Đó là lý do tại sao hầu hết mọi người không thể xả ly khỏi các vị thầy, phương pháp, trung tâm thiền, thời gian nhập thất. Càng hành thiền như vậy, họ càng có chấp trước mạnh mẽ hơn. Thế thì họ cần phải biết xả ly.
Nhận thấy điều này, tôi chuyên tâm giảng dạy về Hạnh xả ly, tôi cần phải dạy với thời lượng, địa điểm, và các vị thầy khác nhau; điều này rất hữu ích để thực hành xả ly. Đối với những người có thể ở lại và thực hành tại trung tâm của chúng tôi, họ chắc chắn sẽ xả ly khỏi những chấp trước liên quan đến Thiền tập. Nếu họ tìm hiểu và học hỏi về xả ly, họ sẽ có khả năng làm điều đó. Để xả ly khỏi việc hành thiền, chúng tôi nhấn mạnh đến công việc tình nguyện. Để xả ly khỏi hoạt động tình nguyện, họ cần thực hành thiền. Để xả ly khỏi việc thiếu thời gian làm thiện pháp, chúng ta cần làm thiện pháp toàn thời gian. Để xả ly khỏi việc lúc nào cũng làm thiện pháp, chúng ta cần làm thiện pháp bán thời gian. Để xả ly khỏi việc làm thiện pháp một mình, chúng ta cần làm thiện pháp với người khác. Để xả ly khỏi việc làm thiện pháp với người khác, chúng ta cần làm thiện pháp một mình. Để xả ly khỏi trung tâm thiền này, chúng ta cần phải ở trong các trung tâm thiền khác. Để xả ly khỏi những đối tượng bên ngoài Chánh niệm như hơi thở, cơn ngứa ngáy, cơn đau nhức, … chúng ta cần phải ý thức đến cái tâm hay biết của mình. Để xả ly khỏi tâm hay biết của mình, chúng ta cần phải giữ Chánh niệm trên chính hành động tự thân của Chánh niệm.
Trong hình tướng một tu nữ hay một cư sĩ thì không quá quan trọng. Không làm điều ác, làm các việc lành và thanh lọc tâm là quan trọng nhất. Nhưng để xả ly khỏi đời sống của một cư sĩ, chúng ta cần phải thọ giới như một nhà sư hoặc một tu nữ. Đây là một pháp hành xả ly. Nếu chúng ta có thể xả ly, chúng ta sẽ được tự do; nếu chúng ta không thể xả ly, tâm trí không thể ổn định và thanh tịnh. Nếu chúng ta có thể ở lại tu viện hoặc trung tâm thiền, việc trở thành một tu nữ sẽ tốt hơn. Là một cư sĩ, chúng ta được tự do ở bất cứ đâu; nhưng nếu trở thành một nhà sư hay tu nữ, chúng ta sẽ gặp khó khăn, đặc biệt là nơi ở. Nếu chúng ta có chỗ ở, tốt hơn hết là chúng ta nên làm thiện pháp với tư cách là một nhà sư hoặc tu nữ. Bởi vì nếu là một cư sĩ, bạn không quan tâm nhiều đến tăng, ni và những cư sĩ khác. Nhưng khi trở thành một nhà sư hay tu nữ, bạn quan tâm đến Tăng đoàn. Là một tu nữ, bạn có thể làm được nhiều hơn thế; bạn sẽ không biết mình có thể làm được nhiều bao nhiêu, bởi vì không có một giới hạn nào cả. Là một cư sĩ, bạn sẽ có nhiều giới hạn. Bạn nên thử xuất gia nếu có thể.
Bây giờ bạn phải dựa vào người thân vì bạn là một cư sĩ. Nếu bạn trở thành một tu nữ, bạn không cần phải dựa vào người thân hay chỗ ở của mình, bạn có thể đến ở tại Viện Dưỡng Lão của chúng tôi hoặc Trung tâm Thabarwa (TNC) Hồ Chí Minh. Ngoài ra còn có nhiều trung tâm khác trên khắp thế giới. Nếu bạn có thể xả ly cuộc sống của người đời, tâm trí và cuộc sống của bạn chắc chắn sẽ được tự do. Vì không có đủ kiến thức và năng lực của một tu nữ, ban đầu bạn có thể gặp khó khăn nhưng sau này thì mọi chuyện sẽ rất tốt. Bạn nên thử vì bạn có cơ hội để làm điều đó; ngay cả khi không có cơ hội, bạn nên thử vì bạn được tự do trải nghiệm. Việc này cũng rất hữu ích cho người khác. Là một cư sĩ, bạn không có nhiều cơ hội để chia sẻ những gì bạn biết. Là một tu nữ, bạn sẽ có thể chia sẻ kinh nghiệm của mình với các tu nữ và cư sĩ khác.
Thực tế, điều mà các tu viện hoặc trung tâm thiền cần nhất chính là Tăng và Ni chúng; tịnh tài thì dễ nhận, nhưng nhận Tăng Ni thì không hề dễ. Tại trung tâm của chúng tôi, chỉ có Tăng Ni là làm nhiều việc vì chúng tôi nhấn mạnh đến các công việc tình nguyện như chăm sóc bệnh nhân, chăm sóc người già; cũng có một số trẻ sơ sinh và trẻ em cần được chăm sóc. Nấu ăn, lái xe, dọn dẹp – tất cả đều là tình nguyện. Những công việc này phù hợp với các tu nữ hơn là Tăng – do các Tăng thường không có tự do, trong khi các tu nữ được tự do hơn để giúp đỡ người khác trong Chánh niệm và Xả ly, và hành thiền trong cuộc sống hàng ngày của họ.
Ngoài ra bạn có thể thiền một mình hoặc bạn cũng có thể tham gia các khóa thiền. Bạn được tự do trong trung tâm của chúng tôi, mọi người đều tự do tại đây. Nếu bạn có thể làm gì, hãy làm nó; nếu bạn không thể làm, không cần phải làm. Bạn có thể thiền hoặc làm công việc tình nguyện tùy theo mong muốn, nguyện vọng của bạn. Nếu bạn chưa thể tỉnh thức để hay biết về sự sinh và diệt của các hoạt động thân – tâm và những ham muốn không ngừng thay đổi của bạn, thì không sao cả, bạn cần thực hành nhiều lần và bền bỉ, rồi bạn sẽ trở nên thiện xảo hơn. Bạn cần phải giữ chánh niệm cho bản thân cũng như cho những người khác, không chỉ về Thân mà cả về Tâm. Chúng ta cần nhận thức được Bản chất vô-thường-luôn-mới tại mỗi khoảnh khắc hiện tại. Bạn có khả năng, bạn nên thử.