Pháp môn không nằm – nesajjikaṅga
Trong pháp môn này cũng có 2 cách nguyện, hành giả muốn nguyện một cách nào cũng được: seyya paṭikkhipāmi: tôi xin nguyện không nằm; nesajjikaṅgaṃ samādiyāmi: tôi xin nguyện ngăn cấm oai nghi nằm và thường dùng oai nghi ngồi (hay đi, đứng cũng được). Tỳ khưu đã thọ trì pháp môn này rồi, trong 3 canh dầu cho đi kinh hành hết một canh càng tốt, miễn là đừng có nằm.
Pháp môn này chia làm 3 bực. Bực thượng: không được dùng xài vải để bao trùm đầu gối khi ngồi co chân lại, vải cột trên cao thòng xuống để níu lấy khi buồn ngủ, dựa lưng vào vật chi cũng không được. Bực trung: 3 vật cần dùng kể trên, cần dùng một vật nào cũng được. Bực hạ: 3 vật đã kể trên cần dùng cũng được, lại còn được cần gối để dựa, ghế có chỗ dựa, ghế có 7 chi là chỗ dựa và chỗ để 2 tay đều cần dùng xài được hết thảy. Cả 3 bực này nếu hành giả cố ý nằm thì đứt trong lúc ấy.
Quả báo của pháp môn này có 5: 1) cetasovinibandhassa ucchedanaṃ: có tánh cách dứt bỏ sự quen hay nghĩ đến oai nghi nằm là được an vui khỏe khoắn; 2) sabba kammatthānānuyogasappāyatā: có được oai nghi phù hợp để cố gắng trong pháp môn thiền định; 3) pāsādika iriyāpathatā: người có oai nghi tinh tấn làm cho mọi người phát tâm trong sạch; 4) viriyārambhānukulatā: người có tánh cách đáng khởi sự tinh tấn hành đạo; 5) sammā paṭipattiyāsamupabrūhanaṃ: tư cách làm cho sự thực hành Chánh Pháp được phát triển.
Hậu kệ ngôn của pháp môn không nằm: “Ābhijitvāna pallankaṃ paṇidhāya ujuṃ tanuṃ Nisīdanto vikampeti mārassa hadayaṃ yati Seyya sukhaṃ middha sukhaṃ hitvā araddhavīriyo Nisajj’ābhirato bhikkhu sobhayanto tapovanaṃ Nirāmisaṃ pītisukhaṃ yasmā samādhigacchati Tasamā samanuyuñjeyya dhīro nesajjikaṃ vataṃ”.
Giải: Hành giả ngồi bán già (hay kiết già) thân mình ngay thẳng làm cho tâm của Ma Vương phải rung động. Tỳ khưu đã khởi sự để dứt bỏ oai nghi nằm là yên vui, ngủ là yên vui và vui thích trong oai nghi ngồi làm cho pháp thiêu đốt phiền não được tỏ rạng lại thêm được sự phỉ lạc, an vui trong thiền định. Bởi vậy bực có trí tuệ phải ráng thọ trì pháp môn đầu đà không nằm cho được tốt đẹp.
