Niệm Thân - Giải Về Sự Phát Sanh Lên Của Các Thể

Giải về sự phát sanh lên của các thể

Khi hành giả đã học xong bảy pháp thuần thục và mười pháp chủ tâm rồi thì lúc đầu các thể nào nhỏ, không được mấy rõ rệt, lần lần, sau đó rõ rệt lên, hành giả dòm trong châu thân của tâm nói tóc thì tâm thấy tuốt hết 32 thể cho tới nước tiểu, khi chủ tâm nói nước tiểu thì tâm thấy ngược trở lên cho tới tóc rõ rệt như người có con mắt tốt dòm hàng rào vó 32 cây trụ. Nếu chủ tâm dòm ra ngoài thì cũng thấy rõ rệt in nhau. Khi có người nào hoặc thú đi tới trước mặt thì tâm bỏ mất tánh cách cho là người là thú chỉ thấy rõ 32 thể rời ra mà thôi, những vật thực người ấy hoặc thú đã ăn thì thấy rõ rệt như đem để đống trên 31 thể vậy.

Ấn chứng của mỗi thể: Sự phát sanh lên rõ rệt của một thể màu, hình, hướng, chỗ ở, sự phân biệt thì gọi là ấn chứng thứ nhứt: Uggaha nimitta, sự phát sanh của một thể nào mà do sự ghê gớm thì gọi là ấn chứng thứ nhì: paṭichā nimitta. Nếu ấn chứng thứ nhì phát sanh lên rõ rệt rồi hành giả phải ráng giữ gìn ấn chứng ấy mà niệm cho đến khi tâm nhập định được. Nếu hành giả chỉ được ấn chứng thứ nhì của thể nào thì hành giả chỉ có đắc thiền theo một thể ấy thôi chớ không thể nhập định theo các thể khác được, còn hành giả nào được nhiều thể phát sanh lên rõ rệt và ghê gớm thì hành giả ấy có thể nhập định được nhiều thể là muốn nhập định vào thể nào thì tùy ý muốn đều nhập được hết.

Pháp niệm thân trược chỉ có thắng lực đem tâm hành giả nhập vào sơ thiền mà thôi, dầu hành giả có ráng niệm tinh tấn cách nào đi nữa cũng không có thể nhập vào bực trên được. Vì pháp niệm thân phải lấy thể trược làm đề mục, mà thể trược ấy là vật thô siển, muốn nhập định phải có duyên tầm (vitakka) và sát (vicāra) rồi mới tới phỉ lạc, yên tịnh và định được, mà nếu không thể bỏ hai duyên tầm và sát được thì không thể nhập định lên bực trên. Nhưng nếu hành giả ráng hành theo pháp minh sát pháp tu huệ⁶ thì sẽ đoạt được các đạo quả và niết-bàn tùy theo niệm lực của mình chẳng sai vậy. Còn nếu như hành giả muốn đắc được các sắc thiền bực trên thì phải dùng màu sắc ở trong các thể như lấy màu đỏ của thể máu mà niệm thì có thể đắc tới tứ thiền hoặc ngũ thiền hoặc đắc ngũ thông tùy duyên lành và sự tinh tấn của mình.