(bản Mới) Nhận Xét Về Nghiệp Và Quả Của Nghiệp Ngũ Giới

(Bản Mới) Nhận Xét Về Nghiệp Và Quả Của Nghiệp Ngũ Giới

Ngũ-giới (pañcasīla) là thường-giới (nicca- sīla) của tất cả mọi người trong đời, không ngoại trừ một ai cả, không phân biệt già trẻ, trai gái, dân tộc, người có thọ trì ngũ-giới hoặc người không có thọ trì ngũ-giới.

–   Nếu người nào biết hổ-thẹn tội-lỗi, biết ghê- sợ tội-lỗi, giữ gìn ngũ-giới của mình được trong sạch và trọn vẹn thì người ấy đã tạo dục-giới đại-thiện-nghiệp ngũ-giới, rồi hưởng quả an-lạc của đại-thiện-nghiệp ấy trong kiếp hiện-tại và vô số kiếp vị-lai.

–   Nếu người nào không biết hổ-thẹn tội-lỗi, không biết ghê-sợ tội-lỗi, phạm điều-giới nào trong ngũ-giới thì người ấy đã tạo ác-nghiệp điều-giới ấy, rồi phải chịu quả khổ của ác-nghiệp ấy trong kiếp hiện-tại và vô số kiếp vị-lai.

* Ác-Nghiệp Và Quả Của Ác-Nghiệp Ngũ-Giới

Ác-nghiệp ngũ-giới trong 12 bất-thiện-tâm (ác-tâm).

12 bất-thiện-tâm (ác-tâm) đó là 8 tham-tâm + 2 sân-tâm + 2 si-tâm.

8 tham-tâm là:

1-    Tham-tâm thứ nhất đồng sinh với thọ hỷ, hợp với tà-kiến, không cần tác-động.

2-     Tham-tâm thứ nhì đồng sinh với thọ hỷ, hợp với tà-kiến, cần tác-động.

3-    Tham-tâm thứ ba đồng sinh với thọ hỷ, không hợp với tà-kiến, không cần tác-động.

4-    Tham-tâm thứ tư đồng sinh với thọ hỷ, không hợp với tà-kiến, cần tác-động.

5-    Tham-tâm thứ năm đồng sinh với thọ xả, hợp với tà-kiến, không cần tác-động.

6-     Tham-tâm thứ sáu đồng sinh với thọ xả, hợp với tà-kiến, cần tác-động.

7-     Tham-tâm thứ bảy đồng sinh với thọ xả, không hợp với tà-kiến, không cần tác-động.

8-    Tham-tâm thứ tám đồng sinh với thọ xả, không hợp với tà-kiến, cần tác-động.

2 sân-tâm là:

1-     Sân-tâm thứ nhất đồng sinh với thọ ưu, hợp với hận, không cần tác-động.

2-     Sân-tâm thứ nhì đồng sinh với thọ ưu, hợp với hận, cần tác-động.

2 si-tâm là:

1-    Si-tâm thứ nhất đồng sinh với thọ xả, hợp với hoài-nghi.

2-    Si-tâm thứ nhì đồng sinh với thọ xả, hợp với phóng-tâm.

* Ác-nghiệp ngũ-giới trong 12 bất-thiện-tâm (ác-tâm) cho quả trong 2 thời-kỳ:

–   Thời-kỳ tái-sinh kiếp sau (paṭisandhikāla).

–  Thời-kỳ sau khi đã tái-sinh (pavattikāla) kiếp hiện-tại.

1-Thời-Kỳ Tái-Sinh Kiếp Sau (Paṭisandhikāla)

Người nào phạm điều-giới nào trong ngũ-giới, đã tạo ác-nghiệp phạm giới.

Sau khi người ấy chết, nếu ác-nghiệp phạm giới trong 11 bất-thiện-tâm (ác-tâm) (trừ si-tâm hợp với phóng-tâm(1)) có cơ hội cho quả có 1 quả-tâm đó là suy-xét-tâm đồng sinh với thọ xả là quả của ác-nghiệp gọi là tái-sinh-tâm (paṭi- sandhicitta) làm phận sự tái-sinh kiếp sau trong 4 cõi ác-giới: địa-ngục, a-su-ra, ngạ-quỷ, súc-sinh.

–   Nếu suy-xét-tâm đồng sinh với thọ xả là quả của ác-nghiệp trong tham-tâm có nhiều năng lực làm phận sự tái-sinh kiếp sau thì hoá-sinh làm loài ngạ-quỷ hoặc loài a-su-ra thường có tham-tâm thèm khát.

–   Nếu suy-xét-tâm đồng sinh với thọ xả là quả của ác-nghiệp trong sân-tâm có nhiều năng lực làm phận sự tái-sinh kiếp sau thì hoá-sinh làm chúng-sinh trong cõi địa-ngục thường bị thiêu đốt, bị hành hạ.

–   Nếu suy-xét-tâm đồng sinh với thọ xả là quả ác-nghiệp trong si-tâm làm phận sự tái-sinh  kiếp sau thì sinh làm loài súc-sinh có tính si-mê.

2- Thời-Kỳ Sau Khi Đã Tái-Sinh (pavattikāla) Kiếp Hiện-Tại

Bất-thiện-nghiệp ngũ-giới trong 12 bất-thiện- tâm trong thời-kỳ sau khi đã tái-sinh (pavatti- kāla) kiếp hiện-tại có cơ hội cho quả có 7 quả- tâm là 7 bất-thiện-quả vô-nhân-tâm là quả của bất-thiện-nghiệp trong 12 bất-thiện-tâm (ác-tâm).

7  bất-thiện-quả vô-nhân-tâm:

1- Nhãn-thức-tâm đồng sinh với thọ xả là quả của ác-nghiệp, thấy đối-tượng sắc xấu.

2- Nhĩ-thức-tâm đồng sinh với thọ xả là quả của ác-nghiệp, nghe đối-tượng thanh dở.

3- Tỷ-thức-tâm đồng sinh với thọ xả là quả của ác-nghiệp, ngửi đối-tượng hương mùi hôi.

4- Thiệt-thức-tâm đồng sinh với thọ xả là quả của ác-nghiệp, nếm đối-tượng vị dở.

5- Thân-thức-tâm đồng sinh với thọ khổ là quả của ác-nghiệp, xúc giác đối-tượng xúc xấu.

6- Tiếp-nhận-tâm đồng sinh với thọ xả là quả của ác-nghiệp, tiếp nhận 5 đối-tượng sắc, thanh, hương, vị, xúc xấu.

7- Suy-xét-tâm đồng sinh với thọ xả là quả của ác-nghiệp, suy xét 5 đối-tượng sắc, thanh, hương, vị, xúc xấu.

Đó là 7 bất-thiện-quả vô-nhân-tâm là quả-tâm của ác-nghiệp trong ác-tâm tiếp xúc biết các đối- tượng xấu.

*Đại-Thiện-Nghiệp Và Quả Của Đại-Thiện- Nghiệp Ngũ-Giới

Đại-thiện-nghiệp ngũ-giới trong 8 dục-giới đại-thiện-tâm.

8  đại-thiện-tâm là:

1-   Đại-thiện-tâm thứ nhất đồng sinh với thọ hỷ, hợp với trí-tuệ, không cần tác-động.

2-   Đại-thiện-tâm thứ nhì đồng sinh với thọ hỷ, hợp với trí-tuệ, cần tác-động.

3-   Đại-thiện-tâm thứ ba đồng sinh với thọ hỷ, không hợp với trí-tuệ, không cần tác-động.

4-   Đại-thiện-tâm thứ tư đồng sinh với thọ hỷ, không hợp với trí-tuệ, cần tác-động.

5-   Đại-thiện-tâm thứ năm đồng sinh với thọ xả, hợp với trí-tuệ, không cần tác-động.

6-   Đại-thiện-tâm thứ sáu đồng sinh với thọ xả, hợp với trí-tuệ, cần tác-động.

7-   Đại-thiện-tâm thứ bảy đồng sinh với thọ xả không hợp với trí-tuệ, không cần tác-động.

8-   Đại-thiện-tâm thứ tám đồng sinh với thọ xả, không hợp với trí-tuệ, cần tác-động.

* Đại-thiện-nghiệp ngũ-giới trong 8 dục-giới đại-thiện-tâm cho quả trong 2 thời-kỳ:

– Thời-kỳ tái-sinh kiếp sau (paṭisandhikāla).

–  Thời-kỳ sau khi đã tái-sinh (pavattikāla) kiếp hiện-tại.

1- Thời-Kỳ Tái-Sinh Kiếp Sau (paṭisandhikāla)

Người nào giữ gìn ngũ-giới được trong sạch và trọn vẹn tạo đại-thiện-nghiệp ngũ-giới.

Sau khi người ấy chết, nếu đại-thiện-nghiệp ngũ-giới có cơ hội cho quả có 9 quả-tâm đó là 8 đại-quả-tâm và 1 suy-xét-tâm đồng sinh với thọ xả là quả của đại-thiện-nghiệp, 9 quả-tâm này gọi là dục-giới tái-sinh-tâm (paṭisandhicitta) làm phận sự tái-sinh kiếp sau trong 7 cõi thiện- dục-giới là cõi người và 6 cõi trời dục-giới.

8 đại-quả-tâm này có mỗi quả tâm tương xứng với 8 đại-thiện-tâm về đồng sinh với thọ, về hợp với trí-tuệ, về tác-động như sau:

8 đại-quả-tâm là:

1-   Đại-quả-tâm thứ nhất đồng sinh với thọ hỷ, hợp với trí-tuệ, không cần tác-động.

2-   Đại-quả-tâm thứ nhì đồng sinh với thọ hỷ, hợp với trí-tuệ, cần tác-động.

3-   Đại-quả-tâm thứ ba đồng sinh với thọ hỷ, không hợp với trí-tuệ, không cần tác-động.

4-   Đại-quả-tâm thứ tư đồng sinh với thọ hỷ, không hợp với trí-tuệ, cần tác-động.

5-   Đại-quả-tâm thứ năm đồng sinh với thọ xả, hợp với trí-tuệ, không cần tác-động.

6-   Đại-quả-tâm thứ sáu đồng sinh với thọ xả, hợp với trí-tuệ, cần tác-động.

7-   Đại-quả-tâm thứ bảy đồng sinh với thọ xả không hợp với trí-tuệ, không cần tác-động.

8-   Đại-quả-tâm thứ tám đồng sinh với thọ xả, không hợp với trí-tuệ, cần tác-động.

8 đại-quả-tâm này chia ra làm 2 loại quả-tâm:

–   4 đại-quả-tâm hợp với trí-tuệ.

–   4 đại-quả-tâm không hợp với trí-tuệ.

* Trong thời-kỳ tái-sinh kiếp sau:

–    Nếu 4 đại-quả-tâm hợp với trí-tuệ làm phận sự trong thời-kỳ tái-sinh kiếp sau (paṭisandhikāla) sinh làm người thì thuộc về hạng người tam- nhân(1)(tihetukapuggala) từ khi đầu thai làm người.

Khi sinh ra đời lúc trưởng thành, người tam- nhân vốn dĩ có trí-tuệ, nếu người tam-nhân ấy thực-hành pháp-hành thiền-định thì có khả năng dẫn đến chứng đắc 5 bậc thiền sắc-giới thiện- tâm, 4 bậc thiền vô-sắc-giới thiện-tâm, chứng đắc các phép thần-thông.

Nếu người tam-nhân ấy thực-hành pháp-hành thiền-tuệ thì có khả năng dẫn đến chứng ngộ chân-lý tứ Thánh-đế, chứng đắc 4 Thánh-đạo, 4 Thánh-quả và Niết-bàn, trở thành 4 bậc Thánh- nhân cao thượng trong Phật-giáo.

–    Nếu 4 đại-quả-tâm không hợp với trí-tuệ làm phận sự trong thời-kỳ tái-sinh kiếp sau (paṭisandhikāla) sinh làm người thì thuộc về hạng người nhị-nhân (dvihetukapuggala) từ khi đầu thai làm người.

Khi sinh ra đời lúc trưởng thành, người nhị- nhân vốn dĩ không có trí-tuệ, nếu người nhị- nhân ấy thực-hành pháp-hành thiền-định thì không có khả năng chứng đắc bậc thiền nào cả.

Nếu người nhị-nhân ấy thực-hành pháp-hành thiền-tuệ thì không có khả năng chứng ngộ chân-lý tứ Thánh-đế, không chứng đắc Thánh- đạo, Thánh-quả nào cả.

–    Nếu 1 suy-xét-tâm đồng sinh với thọ xả là quả của đại-thiện-nghiệp bậc thấp làm phận sự trong thời-kỳ tái-sinh kiếp sau (paṭisandhikāla) sinh làm người thì thuộc về hạng người vô- nhân(1)(ahetukapuggala) đui mù, câm điếc  từ khi đầu thai làm người.

Khi sinh ra đời lúc trưởng thành, người vô- nhân đui mù, câm điếc, tật nguyền,… hiểu biết bình thường không học hành được.

Tuy nhiên nếu người ấy đui mù, câm điếc, tật nguyền trong thời-kỳ sau khi đã tái-sinh (pavatti- kāla) kiếp hiện-tại thì không thể gọi là người vô- nhân được.

* Người thiện-trí giữ giới ấy sau khi chết, nếu đại-thiện-nghiệp giữ giới có cơ hội cho quả trong thời-kỳ tái-sinh kiếp sau hoá-sinh làm vị thiên-nam hoặc vị thiên-nữ trong 6 cõi trời dục-giới thì:

– Có hạng thiên-nam, thiên-nữ tam-nhân có nhiều oai lực, có hào quang sáng ngời.

– Có hạng thiên-nam, thiên-nữ nhị-nhân có ít oai lực, có hào quang không rộng,

– Có hạng thiên-nam, thiên-nữ vô-nhân có rất ít oai lực, có hào quang kém bậc thấp trong cõi trên mặt đất (bhummaṭṭhadevatā).

2- Thời-Kỳ Sau Khi Đã Tái-Sinh (Pavattikāla) Kiếp Hiện-Tại

Thời-kỳ sau khi đã tái-sinh (pavattikāla) kiếp hiện-tại là loài người hoặc là vị thiên-nam, vị thiên-nữ ấy, 8 đại-thiện-nghiệp trong 8 đại-thiện- tâm cho quả gồm có 8 đại-quả-tâm và 8 thiện- quả vô-nhân-tâm gồm có 16 quả-tâm là quả của đại-thiện-nghiệp tiếp xúc với những đối-tượng tốt đáng hài lòng.

8 Thiện-Quả Vô-Nhân-Tâm

1- Nhãn-thức-tâm đồng sinh với thọ xả là quả của đại-thiện-nghiệp, thấy đối-tượng sắc tốt đáng hài lòng.

2- Nhĩ-thức-tâm đồng sinh với thọ xả là quả của đại-thiện-nghiệp, nghe đối-tượng thanh hay đáng hài lòng.

3- Tỷ-thức-tâm đồng sinh với thọ xả là quả của đại-thiện-nghiệp, ngửi đối-tượng hương thơm đáng hài lòng.

4- Thiệt-thức-tâm đồng sinh với thọ xả là quả của đại-thiện-nghiệp, nếm đối-tượng vị ngon đáng hài lòng.

5- Thân-thức-tâm đồng sinh với thọ lạc là quả của đại-thiện-nghiệp, xúc-giác đối-tượng xúc tốt đáng hài lòng.

6- Tiếp-nhận-tâm đồng sinh với thọ xả là quả của đại-thiện-nghiệp, tiếp nhận 5 đối-tượng sắc, thanh, hương, vị, xúc tốt đáng hài lòng.

7-  Suy-xét-tâm đồng sinh với thọ xả là quả của đại-thiện-nghiệp, suy xét 5 đối-tượng sắc, thanh, hương, vị, xúc tốt đáng hài lòng.

8-  Suy-xét-tâm đồng sinh với thọ hỷ là quả của đại-thiện-nghiệp, suy xét 5 đối-tượng sắc, thanh, hương, vị, xúc tốt đáng hài lòng.

Đó là 8 thiện-quả vô-nhân-tâm là quả-tâm của đại-thiện-nghiệp giữ giới trong đại-thiện-tâm tiếp xúc biết các đối-tượng tốt đáng hài lòng, tâm an-lạc đối với loài người hoặc vị thiên-nam, vị thiên-nữ trong 6 cõi trời dục-giới.

Người Tại Gia Với Điều Kinh Sợ, Oan Trái

Trong đời này, người tại gia có điều kinh sợ (bhaya), điều oan trái (vera) làm cho thân tâm khổ não do nguyên nhân phạm ngũ-giới, không có giới. Và người tại gia không có điều kinh sợ (abhaya), không có điều oan trái (avera) làm cho thân tâm an-lạc do nguyên-nhân giữ gìn ngũ- giới của mình được trong sạch và trọn vẹn.

Nên tìm hiểu trong bài kinh Verasutta(1), mà Đức-Phật thuyết dạy ông phú hộ Anāthapiṇḍika, được tóm lược như sau:

Một thuở nọ, ông phú hộ Anāthapiṇḍika đến hầu đảnh lễ Đức-Thế-Tôn xong, ngồi một nơi hợp lẽ; khi ấy, Đức-Thế-Tôn thuyết dạy ông phú hộ Anāthapiṇḍika rằng:

– Này ông phú hộ! Người tại gia không diệt được 5 điều kinh sợ, điều oan trái, Như-lai gọi là người phạm giới, người không có giới.

Sau khi người ấy chết, ác-nghiệp phạm giới ấy cho quả tái-sinh kiếp sau trong cõi địa-ngục.

Năm điều kinh sợ, điều oan trái ấy là gì?

Năm điều kinh sợ, điều oan trái ấy là sự sát- sinh, sự trộm-cắp, sự tà-dâm, sự nói-dối, sự uống rượu và các chất say là nhân sinh dể duôi trong mọi thiện-pháp.

–    Này ông phú hộ! Người tại gia nào không diệt được 5 điều kinh sợ, điều oan trái ấy, Như- lai gọi là người phạm giới, người không có giới.

Sau khi người ấy chết, ác-nghiệp phạm giới ấy cho quả tái-sinh kiếp sau trong cõi địa-ngục.

–    Này ông phú hộ! Người tại gia nào diệt được 5 điều kinh sợ, điều oan trái ấy, Như-lai gọi là người có giới trong sạch.

Sau khi người ấy chết, đại-thiện-nghiệp giữ giới ấy cho quả tái-sinh kiếp sau trong cõi thiện-giới.

Năm điều kinh sợ, điều oan trái phát sinh do nhân nào?

Năm điều kinh sợ, điều oan trái phát sinh là do sự sát-sinh, sự trộm-cắp, sự tà-dâm, sự nói- dối, sự uống rượu và các chất say là nhân sinh dể duôi trong mọi thiện pháp.

–   Này ông phú hộ! Người tại gia nào diệt được 5 điều kinh sợ, điều oan trái ấy, Như-lai gọi là người có giới trong sạch.

Sau khi người ấy chết, đại-thiện-nghiệp giữ giới ấy cho quả tái-sinh kiếp sau trong cõi thiện-giới.

–   Này ông phú hộ! Người tại gia phạm điều- giới sát-sinh, thì sẽ gặp điều kinh sợ, điều oan trái cả trong kiếp hiện-tại lẫn nhiều kiếp trong vị-lai, phải chịu cảnh khổ thân, khổ tâm, bởi vì nguyên nhân sát-sinh. Điều kinh sợ, điều oan trái ấy của người tại gia bị dập tắt bằng cách tránh xa sự sát-sinh.

Người tại gia tránh xa sự sát-sinh, thì sẽ không gặp điều kinh sợ, điều oan trái cả trong kiếp hiện-tại lẫn nhiều kiếp trong vị-lai, không bị khổ thân, khổ tâm.

–   Này ông phú hộ! Người tại gia phạm điều- giới trộm-cắp, thì sẽ gặp điều kinh sợ, điều oan trái cả trong kiếp hiện-tại lẫn nhiều kiếp trong vị-lai, phải chịu cảnh khổ thân, khổ tâm, bởi vì nguyên nhân trộm-cắp. Điều kinh sợ, điều oan trái ấy của người tại gia bị dập tắt bằng cách tránh xa sự trộm-cắp.

Người tại gia tránh xa sự trộm-cắp, thì sẽ không gặp điều kinh sợ, điều oan trái cả trong kiếp hiện-tại lẫn nhiều kiếp trong vị-lai, không bị khổ thân, khổ tâm.

–   Này ông phú hộ! Người tại gia phạm điều- giới tà-dâm, thì sẽ gặp điều kinh sợ, điều oan trái cả trong kiếp hiện-tại lẫn nhiều kiếp trong vị-lai, phải chịu cảnh khổ thân, khổ tâm, bởi vì nguyên nhân tà-dâm. Điều kinh sợ, điều oan trái ấy của người tại gia bị dập tắt bằng cách tránh xa sự tà-dâm.

Người tại gia tránh xa sự tà-dâm, thì sẽ không gặp điều kinh sợ, điều oan trái cả trong kiếp hiện-tại lẫn nhiều kiếp trong vị-lai, không bị khổ thân, khổ tâm.

–   Này ông phú hộ! Người tại gia phạm điều- giới nói-dối, thì sẽ gặp điều kinh sợ, điều oan trái cả trong kiếp hiện-tại lẫn nhiều kiếp trong vị-lai, phải chịu cảnh khổ thân, khổ tâm, bởi vì nguyên nhân nói-dối. Điều kinh sợ, điều oan trái ấy của người tại gia bị dập tắt bằng cách tránh xa sự nói-dối.

Người tại gia tránh xa sự nói-dối, thì sẽ không gặp điều kinh sợ, điều oan trái cả trong kiếp hiện- tại lẫn nhiều kiếp trong vị-lai, không bị khổ thân, khổ tâm.

–   Này ông phú hộ! Người tại gia phạm điều- giới uống rượu và các chất say là nhân sinh sự dể duôi trong mọi thiện-pháp, thì sẽ gặp điều kinh sợ, điều oan trái cả trong kiếp hiện-tại lẫn nhiều kiếp vị-lai, phải chịu cảnh khổ thân, khổ tâm, bởi vì nguyên nhân uống rượu và các chất say là nhân sinh sự dể duôi trong mọi thiện-pháp. Điều kinh sợ, điều oan trái ấy của người tại gia bị dập tắt bằng cách tránh xa sự uống rượu và các chất say là nhân sinh sự dể duôi trong mọi thiện-pháp.

Người tại gia tránh xa sự uống rượu và các chất say là nhân sinh sự dể duôi trong mọi thiện-pháp, thì sẽ không gặp điều kinh sợ, điều oan trái cả trong kiếp hiện-tại lẫn nhiều kiếp vị- lai, không bị khổ thân, khổ tâm.

Đức-Phật thuyết bài kệ:

“Người nào trong đời tạo ác-nghiệp.

Giết hại sinh-mạng của chúng-sinh,

Trộm-cắp tài sản của người khác,

Tà-dâm với vợ, chồng người khác,

Thường nói-dối không biết hổ-thẹn,

Thường uống rượu và các chất say,

Người ấy chưa tránh năm oan trái.

Gọi là người ác không có giới,

Là người si mê trước lúc chết,

Ác-nghiệp ấy cho quả tái-sinh,

Trong cõi địa-ngục chịu quả khổ.

Người nào trong đời tạo đại-thiện-nghiệp.

Không giết hại sinh-mạng chúng-sinh,

Không trộm-cắp của cải người khác,

Không tà-dâm với vợ, chồng người,

Không nói dối lừa gạt người khác,

Không uống rượu và các chất say,

Người ấy đã tránh năm oan trái.

Gọi là người thiện-trí có giới,

Có đại-thiện-tâm lúc lâm chung,

Đại-thiện-nghiệp ấy có cơ hội,

Cho quả tái-sinh trong kiếp sau,

Trong cõi thiện dục-giới an-lạc”.

Con Người Với Ngũ-Giới

Phàm mỗi người đã sinh ra trong đời này, chắc chắn tiền-kiếp của người ấy có ít nhất là ngũ-giới trong sạch và trọn vẹn. Thật vậy, nếu tiền-kiếp của người ấy phạm điều giới, không có giới thì chắc chắn không được tái-sinh làm người được. Cho nên, khi đã tái-sinh làm người thì tiền-kiếp của người ấy ắt hẳn có ít nhất là ngũ-giới trong sạch và trọn vẹn. Nếu kiếp hiện-tại người nào không biết hổ- thẹn tội-lỗi, không biết ghê-sợ tội-lỗi, không biết tự trọng, bị phiền-não sai khiến, nên phạm điều-giới nào trong ngũ-giới, tạo ác-nghiệp, thì người ấy tự làm mất nhân phẩm quý báu vốn có trong con người của mình từ khi đầu thai làm người.

Người ấy không chỉ chịu những hậu quả taihại trong kiếp hiện-tại, mà còn phải chịu hậu quả tai hại trong vô số kiếp vị-lai. Người nào đã phạm giới, sau khi chết, ác-nghiệp phạm giới ấy có cơ hội cho quả trong thời-kỳ tái-sinh kiếp sau (paṭisandhikāla) trong cõi ácgiới (địa-ngục, a-su-ra, ngạ-quỷ, súc-sinh) chịu quả khổ của ác-nghiệp trong cõi ác-giới ấy.
Một khi chúng-sinh sinh trong cõi ác-giới rồi, thì khó có cơ hội tái-sinh kiếp sau trở lại làm người.

Trong bài kinh Chiggaḷasutta(1) Đức-Phật lấy ví dụ một con rùa mù ở đại dương được tóm lược như sau:

Đức-Phật truyền dạy chư tỳ-khưu rằng:

– Này chư tỳ-khưu! Ví như mặt đất này bị nước tràn ngập sâu như đại dương. Một tấm ván có lỗ nhỏ vừa cái đầu con rùa chui vào, trôi trên mặt nước biển. Hễ gió hướng Đông thì tấm ván trôi về hướng Tây, gió hướng Tây thì tấm ván trôi về hướng Đông, gió hướng Nam thì tấm ván trôi về hướng Bắc, gió hướng Bắc thì tấm ván trôi về hướng Nam,…

Một con rùa mù ở dưới đáy biển sâu, cứ trải qua 100 năm nổi lên mặt nước một lần.

– Này chư tỳ-khưu! Một con rùa mù kia cứ trải qua 100 năm nổi lên mặt nước một lần, chui đầu vào cái lỗ nhỏ của tấm ván ấy có được hay không?

Chư tỳ-khưu bạch với Đức-Phật rằng:

– Kính bạch Đức-Thế-Tôn, con rùa mù kia cứ trải qua 100 năm nổi lên mặt nước một lần, chui cái đầu vào cái lỗ nhỏ của tấm ván ấy, đó là một điều vô cùng khó khăn.

Đức-Phật dạy rằng:

– Này chư tỳ-khưu! Được sinh ra làm người, đó là điều khó hơn thế nữa! Đức-Phật Chánh-Đẳng-Giác xuất hiện trên thế gian, đó là điều khó hơn thế nữa! Chánh-pháp của Như-lai đã thuyết giảng trên thế gian này, đó là điều vô cùng khó hơn thế nữa! Nay, các con đã được sinh ra làm người. Đức-Phật Chánh-Đẳng-Giác đã xuất hiện
trên thế gian rồi. Chánh-pháp của Như-lai đã thuyết giảng trên thế gian rồi.

– Này chư tỳ-khưu! Vậy, các con hãy nên cố gắng tinh-tấn không ngừng thực-hành pháp hành tứ niệm-xứ (hoặc thực-hành pháp-hành thiền-tuệ), để hầu mong chứng ngộ chân-lý tứ Thánh-đế: khổ-Thánh-đế, nhân sinh khổ-Thánh-đế, diệt khổ-Thánh-đế, pháp-hành dẫn đến diệt khổ-Thánh-đế.

Cho nên, hằng ngày Đức-Phật thường nhắc nhở khuyên dạy các hàng thanh-văn đệ-tử rằng: “Appamādena bhikkhave sampādetha! Buddhuppādo dullabho lokasmiṃ, Manussattabhāvo dullabho, Dullabhā saddhāsampatti, Pabbajitabhāvo dullabho, Saddhammassavanaṃ dullabhaṃ. Evaṃ divase divase ovadati”.

– Này chư tỳ-khưu, tỳ-khưu-ni, cận-sự-nam, cận-sự-nữ! Các con chớ nên dể duôi, nên cố gắng thực-hành pháp-hành tứ niệm-xứ, để hoàn thành các phận sự tứ Thánh-đế (bởi vì có 5 điều khó được).

– Đức-Phật Chánh-Đẳng-Giác xuất hiện trên thế gian là một điều khó được.

– Được sinh làm người là một điều khó được.

– Có đức-tin đầy đủ là một điều khó được.

– Xuất gia trở thành tỳ-khưu là một điều khó.

– Được lắng nghe chánh-pháp của Đức-Phật là một điều khó.

Hằng ngày, Đức-Phật thường khuyên dạy nhắc nhở các hàng thanh-văn đệ-tử như vậy.

“Được sinh làm người là một điều khó được”. Con người trong cõi Nam-thiện-bộ-châu này (cõi mà chúng ta đang sinh sống) có tính chất đặc biệt hơn các chúng-sinh trong các cõi giới khác như sau:

– Con người trong châu này là chư Đức-Bồ- tát có nhiều thuận lợi tạo đầy đủ các pháp-hạnh ba-la-mật.

– Con người trong châu này có thể trở thành Đức-Phật Chánh-Đẳng-Giác, hoặc Đức-Phật Độc Giác, hoặc bậc Thánh Tối-thượng thanh-văn giác, hoặc bậc Thánh Đại-thanh-văn-giác, Đứcvua Chuyển-luân Thánh-vương.

Để trở thành Bậc cao thượng như vậy, chỉ có những con người trong cõi Nam-thiện-bộ-châu này mà thôi. Nay, chúng ta đã là con người trong cõi Nam-thiện-bộ-châu này, thật là vô cùng diễm phúc biết dường nào! Chúng ta còn gặp được giáo-pháp của Đức-Phật Gotama hiện đang còn lưu truyền trên thế gian, thật là vô cùng hy hữu. Đây là cơ hội hiếm có vô cùng thuận lợi để cho mỗi người chúng ta có cơ hội tốt tạo mọi thiệnpháp, từ 8 dục-giới thiện-pháp, 5 sắc-giới thiện pháp, 4 vô-sắc-giới thiện-pháp cho đến 4 siêutam-giới thiện-pháp đó là 4 Thánh-đạo-tâm tuỳ theo khả năng của mỗi người. Bất luận thiện-pháp nào cũng cần phải có giới trong sạch và trọn vẹn làm nền tảng, làm nơi nương nhờ, để cho mọi thiện-pháp được phát triển tốt.

Thật ra, người cận-sự-nam, cận-sự-nữ có đứctin trong sạch nơi Tam-bảo: Đức-Phật-bảo, ĐứcPháp-bảo, Đức-Tăng-bảo, tin nghiệp và quả của nghiệp, là người thiện biết hổ-thẹn tội-lỗi, biết ghê-sợ tội-lỗi, có tác-ý trong đại-thiện-tâm tránh xa sự sát-sinh, tránh xa sự trộm-cắp, tránh xa sự tà-dâm, tránh xa sự nói-dối, tránh xa sự uống rượu, bia và các chất say bằng tâm, giữ gìn ngũ-giới của mình cho được trong sạch và trọn vẹn, đó là điều dễ dàng trong khả năng bình thường của tất cả mọi người ở trong đời.

Còn người ác không biết hổ-thẹn tội-lỗi, không biết ghê-sợ tội-lỗi, không tin nghiệp và quả của nghiệp, có tác-ý trong ác-tâm cố gắng bằng thân hoặc bằng khẩu phạm mỗi điều-giới hợp đủ chi-pháp như:

– Phạm điều-giới sát-sinh cần phải hợp đủ 5 chi-pháp.

– Phạm điều-giới trộm-cắp cần phải hợp đủ 5 chi pháp.

– Phạm điều-giới tà-dâm cần phải hợp đủ 4 chi-pháp.

– Phạm điều-giới nói-dối cần phải hợp đủ 4 chi-pháp.

– Phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say cần phải hợp đủ 4 chi-pháp.

Người ác phạm điều-giới nào hội đủ chi-pháp của điều-giới ấy, tạo ác-nghiệp điều-giới ấy, đó là việc không phải dễ dàng, sự-thật đó là việc rất khó khăn mà không phải ai cũng có thể tạo ácnghiệp ấy được. Thật vậy, người thiện-trí có trí-tuệ sáng suốt biết suy xét kỹ càng và trung thực, để có nhận thức đúng đắn:

– Người thiện giữ gìn mỗi điều-giới được trong sạch, đó là điều rất dễ dàng.

– Người ác cố gắng phạm mỗi điều-giới nào hợp đủ chi-pháp của điều-giới ấy, đó là điều rất khó khăn.

* Điều-giới tránh xa sự sát-sinh:

– Người thiện-có đại-thiện-tâm biết hổ-thẹn tội-lỗi, biết ghê-sợ tội lỗi, có tác-ý trong đại thiện tâm tránh xa sự sát-sinh bằng tâm, biết giữ 162 NGŨ-GIỚI LÀ THƯỜNG GIỚI CỦA MỌI NGƯỜI
gìn điều-giới tránh xa sự sát-sinh, tạo đạithiện-nghiệp không sát-sinh.
– Người ác có ác-tâm không biết hổ-thẹn tộilỗi, không biết ghê-sợ tội-lỗi, có tác-ý trong áctâm cố gắng bằng thân hoặc bằng khẩu giết hại chúng-sinh ấy chết, hợp đủ 5 chi-pháp của điềugiới sát-sinh, nên phạm điều-giới sát-sinh, tạo ác-nghiệp sát-sinh. Như vậy, việc tạo đại-thiện-nghiệp không sátsinh với việc tạo ác-nghiệp sát-sinh, trong 2 việc
này việc nào dễ làm? Việc nào khó làm?

* Điều-giới tránh xa sự trộm-cắp:

– Người thiện có đại-thiện-tâm biết hổ-thẹn tội-lỗi, biết ghê-sợ tội lỗi, có tác-ý trong đạithiện-tâm tránh xa sự trộm-cắp bằng tâm, biết giữ gìn điều-giới tránh xa sự trộm-cắp, tạo
đại-thiện-nghiệp không trộm-cắp.

– Người ác có ác-tâm không biết hổ-thẹn tộilỗi, không biết ghê-sợ tội-lỗi, có tác-ý trong áctâm cố gắng bằng thân hoặc bằng khẩu trộmcắp của cải tài-sản của người khác, hợp đủ 5 chi pháp của điều-giới trộm-cắp, nên phạm điềugiới trộm-cắp, tạo ác-nghiệp trộm-cắp. Như vậy, việc tạo đại-thiện-nghiệp không trộm-cắp với việc tạo ác-nghiệp trộm-cắp, trong 2 việc này việc nào dễ làm? Việc nào khó làm?

* Điều-giới tránh xa sự tà-dâm:

– Người thiện có đại-thiện-tâm biết hổ-thẹn tội-lỗi, biết ghê-sợ tội lỗi, có tác-ý trong đạithiện-tâm tránh xa sự tà-dâm bằng tâm, biết giữ gìn điều-giới tránh xa sự tà-dâm, tạo đại-thiệnnghiệp không tà-dâm.
– Người ác có ác-tâm không biết hổ-thẹn tội lỗi, không biết ghê-sợ tội-lỗi, có tác-ý trong áctâm cố gắng bằng thân tà-dâm với vợ hoặc chồng, con của người khác, hợp đủ 4 chi-pháp của điều-giới tà-dâm, nên phạm điều-giới tà-dâm, tạo ác-nghiệp tà-dâm. Như vậy, việc tạo đại-thiện-nghiệp không tà-dâm với việc tạo ác-nghiệp tà-dâm, trong 2 việc
này việc nào dễ làm? Việc nào khó làm?

* Điều-giới tránh xa sự nói-dối:

– Người thiện có đại-thiện-tâm biết hổ-thẹn tội-lỗi, biết ghê-sợ tội lỗi, có tác-ý trong đạithiện-tâm tránh xa sự nói-dối bằng tâm, biết giữ gìn điều-giới tránh xa sự nói-dối, tạo đại-thiệnnghiệp không nói-dối.

– Người ác có ác-tâm không biết hổ-thẹn tộilỗi, không biết ghê-sợ tội-lỗi, có tác-ý trong áctâm cố gắng bằng khẩu lường gạt người khác, hợp đủ 4 chi-pháp của điều-giới nói-dối, nên phạm điều-giới nói-dối, tạo ác-nghiệp nói-dối.

Như vậy, việc tạo đại-thiện-nghiệp không nói dối với việc tạo ác-nghiệp nói dối, trong 2 việc này việc nào dễ làm? Việc nào khó làm?

* Điều-giới tránh xa sự uống rượu, bia và các chất say:

– Người thiện có đại-thiện-tâm biết hổ-thẹn tội-lỗi, biết ghê-sợ tội lỗi, có tác-ý trong đạithiện-tâm tránh xa sự uống rượu, bia và các chất say bằng tâm, biết giữ gìn điều-giới tránh xa sự uống rượu, bia và các chất say, tạo đại-thiệnnghiệp không uống rượu, bia và các chất say.

– Người ác có ác-tâm không biết hổ-thẹn tộilỗi, không biết ghê-sợ tội-lỗi, có tác-ý trong áctâm cố gắng bằng khẩu uống rượu, bia và các chất say, hợp đủ 4 chi-pháp của điều-giới uống rượu, bia và các chất say, nên phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say, tạo ác-nghiệp uống rượu, bia và các chất say.

Như vậy, việc tạo đại-thiện-nghiệp không uống rượu, bia và các chất say với việc tạo ácnghiệp uống rượu, bia và các chất say, trong 2 việc này việc nào dễ làm? Việc nào khó làm?

* Không sát-sinh, không trôm-cắp, không tà dâm, không nói-dối, không uống rượu, bia và các chất say, là việc rất dễ làm đối với người thiện-trí bởi vì người thiện-trí có đại-thiện-tâm biết hổ-thẹn tội-lỗi, biết ghê-sợ tội-lỗi, có tác-ý trong đại-thiện-tâm giữ gìn ngũ-giới được trong sạch và trọn vẹn, tạo đại-thiện-nghiệp giữ giới.

Như vậy, giữ gìn ngũ-giới được trong sạch và trọn vẹn, là việc dễ làm, mà tất cả mọi người đều có thể làm được, bởi vì trong khả năng bình thường của mọi người. Sự sát-sinh, sự trộm-cắp, sự tà dâm, sự nóidối, sự uống rượu, bia và các chất say, là việc rất khó làm vì người ác có ác-tâm không biết hổ-thẹn tội-lỗi, không biết ghê-sợ tội-lỗi, có tác-
ý trong ác-tâm cố gắng bằng thân hoặc bằng khẩu phạm mỗi điều-giới nào trong ngũ-giới hợp đủ chi-pháp của mỗi điều-giới ấy, tạo ácnghiệp phạm điều-giới ấy.
Như vậy, phạm mỗi điều-giới trong ngũ-giới là việc khó làm mà không phải ai cũng có thể làm được. Sự thật, vấn đề dễ làm hay khó làm đối với mỗi hạng người, Đức-Phật dạy như sau:

“Sukaraṃ sādhunā sādhu, sādhu pāpena dukkaraṃ. Pāpaṃ pāpena sukaraṃ, pāpamariyehi dukkaraṃ(1)”

– Này chư tỳ-khưu! “Người thiện-trí dễ dàng tạo thiện-nghiệp, Kẻ ác thì khó tạo thiện-nghiệp. Kẻ ác dễ dàng tạo ác-nghiệp. Bậc Thánh-nhân khó tạo ác-nghiệp”.

Cho nên, người thiện giữ gìn ngũ-giới được trong sạch và trọn vẹn là điều dễ dàng đối với tất cả mọi người trong đời, đó là sự thật hiển nhiên. Còn người ác phạm mỗi điều-giới nào hợp đủ chi-pháp của điều-giới ấy là điều rất khó khăn, mà không phải ai cũng có thể làm được. Sở dĩ người ác không giữ gìn ngũ-giới được trong sạch và trọn vẹn là vì nguyên-nhân người ác không biết hổ-thẹn tội-lỗi, không biết ghê-sợ tội-lỗi, nên phạm mỗi điều-giới do năng lực của phiền-não sai khiến, nên mất quyền tự chủ.

* Người thiện có trí-tuệ sáng suốt hiểu biết về giáo-pháp của Đức-Phật, có đức-tin trong sạch nơi Tam-bảo: Đức-Phật-bảo, Đức-Pháp-bảo, ĐứcTăng-bảo, tin nghiệp và quả của nghiệp, tin chắc chắn rằng:

“Thiện-nghiệp cho quả tốt, quả an-lạc trong kiếp hiện-tại và vô số kiếp vị-lai. Trái lại, ácnghiệp cho quả xấu, quả khổ trong kiếp hiện-tại và vô số kiếp vị-lai”.

Cho nên, người thiện giữ gìn giới của mình được trong sạch và trọn vẹn, tạo đại-thiệnnghiệp giữ giới, đó là việc rất dễ dàng. Để phân biệt người ác với người thiện, Đức Phật dạy trong bài kinh Sikkhapadasutta(1).

Đức-Thế-Tôn dạy rằng:

“- Này chư tỳ-khưu! Như-Lai sẽ thuyết giảng về người ác và người ác hơn người ác, người thiện và người thiện hơn người thiện. Các con hãy lắng nghe, nên chú tâm lắng nghe”. Vâng lời theo Đức-Thế-Tôn, chư tỳ-khưu chú tâm lắng nghe lời giáo huấn của Đức-Phật.

* Người Ác – Người Ác Hơn Người Ác

Đức-Thế-Tôn dạy rằng:

– Này chư tỳ-khưu! Như thế nào gọi là người ác?

– Này chư tỳ-khưu! Trong đời này, số người nào là người sát-sinh, là người trộm-cắp, là người tà-dâm, là người nói-dối, là người uống rượu và các chất say là nhân sinh sự dể duôi trong mọi thiện-pháp.

– Này chư tỳ-khưu! Như-Lai gọi số người ấy là người ác.

– Này chư tỳ-khưu! Như thế nào gọi là người ác hơn người ác?

– Này chư tỳ-khưu! Trong đời này, số người nào tự mình sát-sinh, còn động viên, tác động, khuyến khích, sai khiến người khác cùng sát-sinh. Số người nào tự mình trộm-cắp, còn động viên, tác động, khuyến khích, sai khiến người khác cùng trộm-cắp.

Số người nào tự mình hành tà-dâm, còn động viên, tác động, khuyến khích, sai khiến người khác cùng hành tà-dâm. Số người nào tự mình nói-dối, còn động viên, tác động, khuyến khích, sai khiến người khác cùng nói-dối.

Số người nào tự mình uống rượu và các chất say là nhân sinh sự dể duôi trong mọi thiệnpháp, còn động viên, tác động, khuyến khích, sai khiến, mời mọc người khác cùng uống rượu và các chất say là nhân sinh sự dể duôi trong mọi thiện-pháp.

– Này chư tỳ-khưu! Như-Lai gọi số người ấy là người ác hơn người ác

* Người Thiện – Người Thiện Hơn Người Thiện

Đức-Thế-Tôn dạy rằng:

– Này chư tỳ-khưu! Như thế nào gọi là người thiện?

– Này chư tỳ-khưu! Trong đời này, số người nào là người tránh xa sự sát-sinh, là người tránh xa sự trộm-cắp, là người tránh xa sự tà dâm, là người tránh xa sự nói-dối, là người
tránh xa sự uống rượu và các chất say là nhân sinh sự dể duôi trong mọi thiện-pháp.

– Này chư tỳ-khưu! Như-Lai gọi số người ấy là người thiện.

– Này chư tỳ-khưu! Như thế nào gọi là người thiện hơn người thiện?

– Này chư tỳ-khưu! Trong đời này, số người nào tự mình tránh xa sự sát-sinh, còn động viên, tác động, khuyến khích người khác cũng tránh xa sự sát-sinh. Số người nào tự mình tránh xa sự trộm-cắp, còn động viên, tác-động, khuyến khích người khác cũng tránh xa sự trộm-cắp. Số người nào tự mình tránh xa sự tà-dâm, còn động viên, tác động, khuyến khích người khác cũng tránh xa sự tà-dâm.

Số người nào tự mình tránh xa sự nói-dối, còn động viên, tác động, khuyến khích người khác cũng tránh xa sự nói-dối. Số người nào tự mình tránh xa sự uống rượu và các chất say là nhân sinh sự dể duôi trong mọi thiện-pháp, còn động viên, tác động, khuyến khích người khác cũng tránh xa sự uống rượu và các chất say là nhân sinh sự dể duôi trong mọi thiện-pháp.

– Này chư tỳ-khưu! Như-Lai gọi số người ấy là người thiện hơn người thiện”. Như vậy, nếu người nào không biết hổ-thẹn tội-lỗi, không biết ghê-sợ tội-lỗi, không biết tự trọng, có tác-ý trong ác-tâm phạm điều-giới trong ngũ-giới thì gọi người ấy là người ác.

Nếu người ác tự mình phạm điều-giới trong ngũ-giới, còn động viên, tác động, khuyến khích người khác cùng phạm điều-giới trong ngũ-giới thì gọi người ác ấy là người ác hơn người ác.

* Nếu người nào biết hổ-thẹn tội-lỗi, biết ghê- sợ tội-lỗi, biết tự trọng, có tác-ý trong đại-thiệntâm giữ gìn ngũ-giới được trong sạch và trọn vẹn thì gọi người ấy là người thiện.
Nếu người thiện tự mình giữ gìn ngũ-giới được trong sạch và trọn vẹn, còn động viên, tác động, khuyến khích người khác cũng giữ gìn ngũ-giới được trong sạch và trọn vẹn thì gọi người thiện ấy là người thiện hơn người thiện.

Ví dụ: Nếu người nào không biết hổ-thẹn tộilỗi, không biết ghê-sợ tội-lỗi, không biết tự trọng, có tác-ý trong ác-tâm tự mình uống rượu, bia và các chất say là nhân sinh sự dể duôi trong mọi thiện-pháp, phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say, nên tạo ác-nghiệp uống rượu, bia và các chất say thì gọi người ấy là người ác.

Nếu người ác nào tự mình uống rượu, bia và các chất say là nhân sinh sự dể duôi trong mọi thiện-pháp, phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say, nên tạo ác-nghiệp uống rượu, bia và các chất say, mà còn động viên, tác động, mời mọc, tiếp đãi người khác cũng uống rượu, bia và các chất say là nhân sinh sự dể duôi trong mọi thiện-pháp, cũng phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say, cũng tạo ác-nghiệp uống rượu, bia và các chất say, thì gọi người ác ấy là người ác hơn người ác.

* Nếu người nào biết hổ-thẹn tội-lỗi, biết ghê-sợ tội-lỗi, biết tự trọng, có tác-ý trong đạithiện-tâm tránh xa sự uống rượu, bia và các chất say là nhân sinh sự dể duôi trong mọi
thiện-pháp, nên tạo đại-thiện-nghiệp không uống rượu, bia và các chất say thì gọi người ấy là người thiện.

Nếu người thiện nào tự mình tránh xa sự uống rượu, bia và các chất say là nhân sinh sự dể duôi trong mọi thiện-pháp được trong sạch, tạo đại-thiện-nghiệp không uống rượu, bia và các chất say, mà còn động viên, tác động, khuyến khích, khuyên dạy người khác cũng có tác-ý trong đại-thiện-tâm tránh xa sự uống rượu, bia và các chất say là nhân sinh sự dể duôi trong mọi thiệnpháp, cũng tạo đại-thiện-nghiệp không uống rượu, bia và các chất say thì gọi người thiện ấy là người thiện hơn người thiện.

* Tích Người Giữ Gìn Ngũ-Giới

Tích Ngài Pañcasīlasamādāniyatthera(1) thuật lại tiền-kiếp của Ngài, được tóm lược như sau:

Trong thời quá khứ, khi Đức-Phật Anomadassī(2) xuất hiện trên thế gian, tôi là người nghèo khổ ở trong thành Candavati, sống bằng nghề làm thuê làm mướn cho người khác. Tôi chưa có duyên lành xuất gia trở thành tỳ-khưu, nên tôi suy nghĩ rằng:

1 Bộ Therāpadāna, tích Ngài Pañcasīlasamādāniyatthera.

2 Từ thời-kỳ Đức-Phật Anomadassī đến Đức-Phật Gotama có khoảng cách thời gian 1 a-tăng-kỳ và 100 ngàn đại-kiếp trái đất, trải qua 18 Đức-Phật Chánh-Đẳng-Giác đã xuất hiện trên thế gian.

“Chúng-sinh sống trong đời này, thường bị màn vô-minh che trùm phủ kín, tối tăm không hiểu biết được chân-lý, thường bị lửa tham, sân, si thiêu đốt không ngừng, luôn luôn chịu khổ não. Ta sẽ giải thoát khổ bằng cách nào đây?”.

Tôi vốn là người nghèo khổ, làm thuê làm mướn vừa đủ sống qua ngày, không có của cải để làm phước-thiện bố-thí, nên tôi suy nghĩ rằng:

“Điều tốt hơn ta nên thọ trì ngũ-giới và cố gắng giữ gìn ngũ-giới cho được trong sạch và trọn vẹn”.

Do suy nghĩ như vậy, nên tôi liền đến hầu Ngài Đại-Trưởng-lão Nisabha, bậc Thánh Tốithượng thanh-văn đệ-tử của Đức-Phật Anomadassī, kính xin thọ trì ngũ-giới. Ngài ĐạiTrưởng-lão đã hướng dẫn tôi thọ phép quy-y Tam-bảo và thọ trì ngũ-giới. Vào thời đại ấy, tuổi thọ con người có khoảng 100 ngàn năm, tôi đã cố gắng giữ gìn ngũ-giới
được hoàn toàn trong sạch và trọn vẹn cho đến trọn kiếp.

Khi sắp lâm chung (sắp chết) tôi niệm tưởng đến ngũ-giới hoàn toàn trong sạch và trọn vẹn của tôi, nên chư-thiên ở cõi trời Tam-thập-tamthiên đem một cỗ xe sang trọng gồm có 1.000 con ngựa báu đến rước tôi.

Sau khi tôi chết, dục-giới đại-thiện-nghiệp giữ ngũ-giới trong sạch và trọn vẹn ấy cho quả tái-sinh lên cõi trời Tam-thập-tam-thiên, tôi đã làm Đức-vua trời cõi Tam-thập-tam-thiên suốt 30 kiếp(1), hưởng mọi sự an-lạc trong cõi trời ấy. Khi tái-sinh làm người trong cõi người, tôi trở thành Đức Chuyển-luân Thánh-vương 75 kiếp, và trở thành Đức-vua trị vì các nước lớn nhiều kiếp không sao kể xiết. Ngài Trưởng-lão Pañcasīlasamādāniyatthera thuật rằng:

“ Tôi đã giữ gìn ngũ-giới trong sạch và trọn vẹn từ thời kỳ Đức-Phật Anomadassī cho đến kiếp hiện-tại này, trải qua thời gian 1 a-tăng-kỳ và 100 ngàn đại-kiếp trái đất, tôi không từng tái-sinh trong 4 cõi ác-giới: địa-ngục, a-su-ra, ngạ-quỷ, súc-sinh, kiếp nào cũng tái-sinh trong cõi thiện-dục-giới (cõi người, cõi trời dục-giới). Khi tái-sinh trong cõi nào, tôi cũng có địa vị cao quý, hưởng mọi sự an-lạc trong cõi ấy cho đến hết tuổi thọ. Đó là do năng lực quả báu của phước-thiện giữ gìn ngũ-giới hoàn toàn trong sạch và trọn
vẹn của tôi.

1 Chư-thiên ở cõi trời Tam-thập tam-thiên có tuổi thọ 1.000 năm trời so với số năm cõi người bằng 36 triệu năm, bởi vì 1 ngày 1 đêm trên cõi trời này bằng 100 năm ở cõi người. Tôi còn có 3 quả báu đặc biệt là:

– Tôi là người sống lâu trường thọ.

– Tôi là người có địa vị cao quý, giàu sang phú quý.

– Tôi là người có nhiều trí-tuệ sáng suốt.”

* Vào thời kỳ Đức-Phật Gotama xuất hiện trên thế gian, tôi ở trên cõi trời dục-giới, sau khi chuyển kiếp (cuti) từ cõi trời ấy, dục-giới đạithiện-nghiệp giữ gìn ngũ-giới trong sạch và trọn vẹn ấy, cho quả tái-sinh làm người trong gia đình thuộc dòng dõi bà-la-môn giàu sang phú quý trong xứ Vesālī.

Gần đến ngày nhập hạ, cha mẹ dắt dẫn tôi đến hầu đảnh lễ Đức-Phật Gotama, cha mẹ bảo tôi kính xin thọ phép quy-y Tam-bảo và thọ trì ngũ-giới.

Vâng lời cha mẹ, tôi kính xin thọ phép quy-y Tam-bảo và thọ trì ngũ-giới. Khi ấy, tôi niệm tưởng lại ngũ-giới, do năng lực của ngũ-giới mà tôi đã giữ gìn trong sạch và trọn vẹn trong kiếp quá khứ xa xưa. Chính tại nơi đang ngồi thọ phép quy-y Tam-bảo, thọ trì ngũ-giới ấy, tôi liền chứng ngộ chân-lý tứ Thánh-đế, chứng đắc 4 Thánh-đạo, 4 Thánh-quả,
và Niết-bàn, diệt tận được mọi tham-ái mọi phiền-não không còn dư sót, trở thành bậc Thánh A-ra-hán. Khi ấy, tôi vừa mới lên 5 tuổi.

Đức-Phật cho tôi xuất gia trở thành tỳ-khưu trong giáo-pháp của Đức-Phật Gotama. Tiền-kiếp của tôi đã giữ gìn ngũ-giới trong sạch đầy đủ và trọn vẹn đến trọn kiếp, tôi đã
hưởng được quả báu của dục-giới đại-thiệnnghiệp ngũ-giới như vậy. Còn như chư vị sa-di, chư vị tỳ-khưu, chư bậc Thánh thanh-văn đệ-tử của Đức-Phật có rất nhiều điều-giới, thì quả báu của dục-giới đạithiện-nghiệp giữ giới nhiều biết dường nào! Quả báu của người giữ gìn ngũ-giới trong sạch và trọn vẹn thật là phi thường như vậy.