Nội Dung Chính
Tập Yếu I
Phân Tích Cách Dàn Xếp
Phương Thức Trình Bày
Đối với sự tranh tụng liên quan đến tranh cãi, điều gì là yếu tố đi trước? Có bao nhiêu cơ sở? Có bao nhiêu sự việc? Có bao nhiêu nền tảng? Có bao nhiêu nhân tố? Có bao nhiêu nguyên nhân? Vị tranh cãi theo bao nhiêu cách thức? Sự tranh tụng liên quan đến tranh cãi được làm lắng dịu bởi bao nhiêu cách dàn xếp?
Đối với sự tranh tụng liên quan đến khiển trách, điều gì là yếu tố đi trước? Có bao nhiêu cơ sở? Có bao nhiêu sự việc? Có bao nhiêu nền tảng? Có bao nhiêu nhân tố? Có bao nhiêu nguyên nhân? Vị khiển trách theo bao nhiêu cách thức? Sự tranh tụng liên quan đến khiển trách được làm lắng dịu bởi bao nhiêu cách dàn xếp?
Đối với sự tranh tụng liên quan đến tội, điều gì là yếu tố đi trước? Có bao nhiêu cơ sở? Có bao nhiêu sự việc? Có bao nhiêu nền tảng? Có bao nhiêu nhân tố? Có bao nhiêu nguyên nhân? Vị vi phạm tội theo bao nhiêu cách thức? Sự tranh tụng liên quan đến tội được làm lắng dịu bởi bao nhiêu cách dàn xếp?
Đối với sự tranh tụng liên quan đến nhiệm vụ, điều gì là yếu tố đi trước? Có bao nhiêu cơ sở? Có bao nhiêu sự việc? Có bao nhiêu nền tảng? Có bao nhiêu nhân tố? Có bao nhiêu nguyên nhân? Nhiệm vụ được sanh lên theo bao nhiêu cách thức? Sự tranh tụng liên quan đến nhiệm vụ được làm lắng dịu bởi bao nhiêu cách dàn xếp?
*****
Đối với sự tranh tụng liên quan đến tranh cãi, điều gì là yếu tố đi trước? – Tham là yếu tố đi trước, sân là yếu tố đi trước, si là yếu tố đi trước, vô tham là yếu tố đi trước, vô sân là yếu tố đi trước, vô si là yếu tố đi trước. Có bao nhiêu cơ sở? – Có mười tám cơ sở gây ra chia rẽ. Có bao nhiêu sự việc? – Có mười tám sự việc gây ra chia rẽ. Có bao nhiêu nền tảng? -Có mười tám nền tảng gây ra chia rẽ. Có bao nhiêu nhân tố? – Có chín nhân tố: ba nhân tố tốt đẹp, ba nhân tố không tốt đẹp, ba nhân tố không xác định. Có bao nhiêu nguyên nhân? – Có mười hai nguyên nhân.[1] Vị tranh cãi theo bao nhiêu cách thức? – Vị tranh cãi theo hai cách thức: hoặc là có tri kiến đúng Pháp hoặc là có tri kiến sai Pháp. Sự tranh tụng liên quan đến tranh cãi được làm lắng dịu bởi bao nhiêu cách dàn xếp? – Sự tranh tụng liên quan đến tranh cãi được làm lắng dịu bởi hai cách dàn xếp: Hành xử Luật với sự hiện diện và thuận theo số đông.
Đối với sự tranh tụng liên quan đến khiển trách, điều gì là yếu tố đi trước? – Tham là yếu tố đi trước, sân là yếu tố đi trước, si là yếu tố đi trước, vô tham là yếu tố đi trước, vô sân là yếu tố đi trước, vô si là yếu tố đi trước. Có bao nhiêu cơ sở? – Bốn sự hư hỏng là cơ sở. Có bao nhiêu sự việc? – Bốn sự hư hỏng là sự việc. Có bao nhiêu nền tảng? – Bốn sự hư hỏng là nền tảng. Có bao nhiêu nhân tố? – Có chín nhân tố: ba nhân tố tốt đẹp, ba nhân tố không tốt đẹp, ba nhân tố không xác định. Có bao nhiêu nguyên nhân? – Có mười bốn nguyên nhân.[2] Vị khiển trách theo bao nhiêu cách thức? – Vị khiển trách theo hai cách thức: từ sự việc hoặc từ tội vi phạm. Sự tranh tụng liên quan đến khiển trách được làm lắng dịu bởi bao nhiêu cách dàn xếp? – Sự tranh tụng liên quan đến khiển trách được làm lắng dịu bởi bốn cách dàn xếp: Hành xử Luật với sự hiện diện, hành xử Luật bằng sự ghi nhớ, hành xử Luật khi không điên cuồng, và việc phán xử theo tội đã được thừa nhận.
Đối với sự tranh tụng liên quan đến tội, điều gì là yếu tố đi trước? – Tham là yếu tố đi trước, sân là yếu tố đi trước, si là yếu tố đi trước, vô tham là yếu tố đi trước, vô sân là yếu tố đi trước, vô si là yếu tố đi trước. Có bao nhiêu cơ sở? – Bảy nhóm tội là cơ sở. Có bao nhiêu sự việc? – Bảy nhóm tội là sự việc. Có bao nhiêu nền tảng? – Bảy nhóm tội là nền tảng. Có bao nhiêu nhân tố? – Có chín nhân tố: ba nhân tố tốt đẹp, ba nhân tố không tốt đẹp, ba nhân tố không xác định. Có bao nhiêu nguyên nhân? – Sáu nguồn sanh tội là nguyên nhân. Vị vi phạm tội theo bao nhiêu cách thức? – Vị vi phạm tội theo sáu cách thức: sự không xấu hổ, sự không biết, bản chất không hối hận, sự lầm tưởng là được phép đối với việc không được phép, sự lầm tưởng là không được phép đối với việc được phép, lầm lẫn về sự ghi nhớ. Sự tranh tụng liên quan đến tội được làm lắng dịu bởi bao nhiêu cách dàn xếp? – Sự tranh tụng liên quan đến tội được làm lắng dịu bởi ba cách dàn xếp: Hành xử Luật với sự hiện diện, việc phán xử theo tội đã được thừa nhận, và cách dùng cỏ che lấp.
Đối với sự tranh tụng liên quan đến nhiệm vụ, điều gì là yếu tố đi trước? – Tham là yếu tố đi trước, sân là yếu tố đi trước, si là yếu tố đi trước, vô tham là yếu tố đi trước, vô sân là yếu tố đi trước, vô si là yếu tố đi trước. Có bao nhiêu cơ sở? – Bốn hành sự[3] là các cơ sở. Có bao nhiêu sự việc? – Bốn hành sự là các sự việc. Có bao nhiêu nền tảng? – Bốn hành sự là các nền tảng. Có bao nhiêu nhân tố? – Có chín nhân tố: ba nhân tố tốt đẹp, ba nhân tố không tốt đẹp, ba nhân tố không xác định. Có bao nhiêu nguyên nhân? – Có một nguyên nhân là hội chúng. Nhiệm vụ sanh lên theo bao nhiêu cách thức? – Nhiệm vụ được sanh lên theo hai cách thức: từ lời đề nghị hoặc từ lời công bố. Sự tranh tụng liên quan đến nhiệm vụ được làm lắng dịu bởi bao nhiêu cách dàn xếp? – Sự tranh tụng liên quan đến nhiệm vụ được làm lắng dịu bởi một cách dàn xếp là hành xử Luật với sự hiện diện.
Có bao nhiêu cách dàn xếp? – Có bảy cách dàn xếp: Hành xử Luật với sự hiện diện, hành xử Luật bằng sự ghi nhớ, hành xử Luật khi không điên cuồng, việc phán xử theo tội đã được thừa nhận, thuận theo số đông, theo tội của vị ấy, cách dùng cỏ che lấp. Đây là bảy cách dàn xếp.
Tùy theo phương thức trình bày liên quan đến sự việc, có thể bảy cách dàn xếp này trở thành mười cách dàn xếp, mười cách dàn xếp trở thành bảy cách dàn xếp hay không? – Có thể.
Và có thể bằng cách nào? – Hai cách dàn xếp của sự tranh tụng liên quan đến tranh cãi, bốn cách dàn xếp của sự tranh tụng liên quan đến khiển trách, ba cách dàn xếp của sự tranh tụng liên quan đến tội, và một cách dàn xếp của sự tranh tụng liên quan đến nhiệm vụ. Như thế, tùy theo phương thức trình bày liên quan đến sự việc, bảy cách dàn xếp này trở thành mười cách dàn xếp, mười cách dàn xếp trở thành bảy cách dàn xếp.
Dứt phần Phương Thức Trình Bày là thứ sáu.
*****
[1] Là sáu nguyên nhân tranh cãi thêm vào ba nhân tốt đẹp và ba nhân không tốt đẹp. Xem Cullavagga – Tiểu Phẩm tập I, TTPV 06, § 26-27, trang 379-383 (ND).
[2] Là sáu nguyên nhân khiển trách, ba nhân tốt đẹp và ba nhân không tốt đẹp, thêm vào thân và khẩu. Xem Cullavagga – Tiểu Phẩm tập I, TTPV 06, § 28-31, trang 383-387 (ND).