11. Valāhakasaṃyuttavaṇṇanā
550-606. Lokaṃ vālentā saṃvarantā chādentā ahanti pariyesantīti valāhā, devaputtā. Tesaṃ samūho valāhakadevakāyoti āha ‘‘valāhakakāyikā’’tiādi. Sītakaraṇavalāhakāti sītaharaṇavalāhakā. Sesapadesūti uṇhavalāhakādipadesu. Eseva nayoti ‘‘uṇhakaraṇavalāhakā’’tiādinā attho veditabbo. Cittaṭṭhapananti ‘‘sītaṃ hotū’’ti evaṃ cittassa uppādanaṃ. Vassāneti vassakāle. Utusamuṭṭhānamevāti pākatikasītamevāti attho. Uṇhepīti uṇhakāle. Abbhamaṇḍapoti maṇḍapasadisaabbhapaṭalavitānamāha. Abbhaṃ uppajjatīti tahaṃ tahaṃ paṭalaṃ uṭṭhahati. Abbheyevāti abbhakāle eva, vassāneti attho. Atiabbhanti satapaṭalasahassapaṭalaṃ hutvā abbhuṭṭhānaṃ. Cittavesākhamāsesūti vasantakālaṃ sandhāyāha. Tadā hi viddho vigatavalāhako devo bhavituṃ yutto. Uttaradakkhiṇādīti ādi-saddena pacchimavātādiṃ saṅgaṇhāti. Pakativātoti pakatiyā sabhāvena vāyanakavāto. Taṃ utusamuṭṭhānamevāti āhārūpajīvīnaṃ sattānaṃ sādhāraṇakammūpanissayautusamuṭṭhānameva. Esa nayo utusamuṭṭhānasītuṇhavātesupi. Tampi hi āhārūpajīvīnaṃ sattānaṃ sādhāraṇakammūpanissayamevāti.
Gītanti meghagītaṃ. Saccakiriyāyāti tādisānaṃ purisavisesānaṃ saccādhiṭṭhānena. Iddhibalenāti iddhimantānaṃ iddhiānubhāvena. Vināsameghenāti kappavināsakameghena. Aññenapi kaṇhapāpikasattānaṃ pāpakammapaccayā uppannavināsameghena vuṭṭhena so so deso vinassateva.
Valāhakasaṃyuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
