Giáo Trình Pali – Quá Khứ Phân Từ & Bài Tập Số 19

Tháng Hai 2, 2021Tháng Mười Hai 18, 2021 Dhamma Nanda 629 Views 0 Comments Giáo Trình Pali

QUÁ KHỨ PHÂN TỪ

(53)Quá khứ phân từ được hình thành theo nhiều thể thức và sẽ được nói rõ trong tập II. Ở đây chỉ kể một vài thí dụ:

Gata: đi

Āgata: đến

Kata: làm

Otiṇṇa: xuống

Vutta: nói

Bhinna: bể, vỡ; làm bể, làm vỡ

Āhaṭa: đem lại

Pahaṭa: đánh đập

Haṭa: mang đi

Ṭhita: đứng

Mata: chết

Sutta, sayita: nằm

Nisinna: ngồi

Vuttha: sống

Pakka, pacita: nấu; chín

Bhutta: ăn

Laddha: nhận, nhận được

Kīta: mua

Vandita: đảnh lễ

Hata: giết

Kuddha: nóng giận

Chinna: cắt, chặt

Daṭṭha: cắn

Các quá khứ phân từ thường được dùng như bổ túc từ (bổ ngữ) của động từ, như So kalabato (hoti): nó đã chết. Có khi không dùng đến động từ.

to dùng với nghĩa xuất xứ cách

(54)Tiếp vĩ ngữ to nhiều khi được ghép vào ngữ nguyên để chỉ nghĩa xuất xứ cách. Không có sự sai khác về số ít hay số nhiều.

Rukkhato: từ một cây hay từ những cây

Gāmato: từ làng hay từ những làng

Puriso: từ một hay từ những người đàn ông

Tato: từ chỗ kia

Kuto: từ đâu?

Sabbato: từ tất cả

BÀI TẬP 19

A – Dịch sang tiếng Việt

Hīyo araññaṃ gato puriso ahinā daṭṭho mari
Rukkhato otiṇṇā pakkhī dārakena sakkharāhi hatā honti
Purisena pharasunā chino so rukkho tassa gehassa upari pati
Gāmato nikkhantā tā gāviyo khette tiṇaṃ khāditvā vāpito jalaṃ pivissanti
Vāṇijehi nagarato āhaṭāni bhaṇḍāni imesu gāmesu manussehi kitāni (honti)
Tāya kaññāya pakkaṃ odanaṃ aṭavito āgatā tassā bhātaro bhuñjitvā sayissanti
Pitarā vuttaṃ anussarantī sa-môn yuvatī tāya laddhaṃ dhanaṃ gaṇhituṃ na icchi
Ekena hatthinā chinnaṃ sākhaṃ aññā hatthiniyo gahetvā khādiṃsu
Kuto tumhehi imāni vatthāni tāni padumāni ca kītāni?
Kuddho so bhūpati tasmiṃ nagare vutthe sabbe manusse tato nīhari
Sappena daṭṭho vāṇijassa putto tassa dāsehi ekassa vejjassa santikaṃ nīto hoti
Idha imasmiṃ pīṭhe nisinnaṃ kumāriṃ gehato āgatā aññā dārikā pahari
Tāya pahaṭā sa-môn kaññā tassā mātuyā santikaṃ gatā rodantī aṭṭhāsi
Magge gacchantā te purisā tāya dhenuyā bhinnaṃ ghaṭaṃ passiṃsu
Bhūpati tehi manussehi katāni gehāni passitvā tesaṃ mūlaṃ adāsi

Ngữ vựng:

Daṭṭha (ḍasati): đã cắn
Mari (marati): đã chết
Nikkhanta (nikkhamati): đã ra đi, đã rời khỏi
Anussarantī (anussarati): nhớ lại
Kuddha (kijjhati): nóng giận
Nīhari (nīharati): đã tẩn xuất
Vejja (nam): thầy thuốc, y sĩ, bác sĩ
Nīta (neti): mang đi
Aṭṭhāsi (tiṭṭhati): đã đứng
Ghaṭa (nam): ghè nước

B – Dịch sang Pāḷi

Con chim công, sau khi từ cây xuống, nay đã đi đến một hòn đá
Sau khi bị rắn cắn, đứa trẻ đã được đưa đến một bác sĩ
Người đàn bà này không muốn lấy tiền nhận được từ chị mình
Người đàn ông từ làng kia lại đã mua một số hàng hoá từ làng này
Nhớ lại những lời dạy của mẹ mình, đứa trẻ đã không đi đến người đã chết
Những con bò cái của dì tôi sẽ từ rừng đi ra và ăn cỏ do người nữ tỳ cắt và đem lại
Sau khi thấy một người đàn ông đang ngủ trên giường, gia chủ đã nói với những người con của mình đừng đi lại gần ông ấy
Một con nai đã bị trông thấy bởi một thiếu nữ đang nấu cơm cho mẹ mình
Ngôi nhà do chúng tôi làm đã bị phá sập bởi một con voi
Đức vua nổi nóng đã giết tất cả những người đàn ông đã đi đến thành phố
Cành cây do con voi làm gãy đã rơi xuống đất, và sau đó, những con bò cái của các anh đã ăn lá của cành cây ấy
Vòng hoa do người con gái này nhận được từ hoàng hậu đã được đem cho một người con gái khác
Cơm cho chúng nó đã do những người nô lệ và những người hành khất ăn
Con ngựa do vị triệu phú mua đã được một người đánh xe mang đi

Ngữ vựng:

Đến, lại = āgata.
Người đang nấu cơm = bhattaṃ pacantiyaa.

* Bài viết trích từ cuốn: "Giáo trình PĀḶI, nguyên tác: THE NEW PALI COURSE, Tác giả Prof. A. P. Buddhadatta, Maha Nayaka Thera, Dịch giả: Ngài Thích Minh Châu.

Các bài viết trong sách

1. Giáo Trình Pali – The New Pali Course – Mục Lục – Ngài Buddhadatta Maha Nayaka Thera

2. Giáo Trình Pali – The New Pali Course – Lời Giới Thiệu, Lời Dịch Giải & Lời Tựa

3. Giáo Trình Pali – Mẫu Tự Pali, Nguyên Âm, Phụ Âm, Cách Phát Âm

4. Giáo Trình Pali – Các Loại Từ (4 Loại), Tánh, Số, Thể Cách & Biến Cách Danh Từ

5. Giáo Trình Pali – Bài Tập 1 Và Bài Tập 2

6. Giáo Trình Pali – Cách Chia Các Động Từ Pali & Bài Tập 3

7. Giáo Trình Pali – Các Loại Động Từ, Bài Tập Số 4 & Bài Tập Số 5

8. Giáo Trình Pali – Chia Động Từ Quá Khứ & Bài Tập Số 6

9. Giáo Trình Pali – Nhân Xưng Đại Danh Từ & Bài Tập Số 7

10. Giáo Trình Pali – Chia Động Từ Vị Lai, Biến Cách Danh Từ Nam Tính & Bài Tập Số 8 – Số 10

11. Giáo Trình Pali – Biến Thể Của Danh Từ Nữ Tánh, Mệnh Lệnh Cách, Khả Năng Cách & Bài Tập Số 11

12. Giáo Trình Pali – Bất Biến Quá Khứ Phân Từ, Biến Thể Danh Từ Nữ Tánh & Trạng Từ Chỉ Nơi Chốn

13. Giáo Trình Pali – Trung Tánh, Biến Thể Danh Từ Trung Tánh, Vị Biến Cách & Bài Tập

14. Giáo Trình Pali – Phân Loại Các Danh Từ (5 Loại), Đại Danh Từ & Bài Tập Số 17

15. Giáo Trình Pali – Phân Từ Hay Tính Từ Thụ Động & Bài Tập Số 18

16. Giáo Trình Pali – Quá Khứ Phân Từ & Bài Tập Số 19

17. Giáo Trình Pali – Tính Từ, Số Đếm, Số Thứ Tự & Bài Tập

18. Giáo Trình Pali – Trạng Từ & Bài Tập Số 23

19. Giáo Trình Pali – Cú Pháp, Thứ Tự Câu & Bài Tập Số 24

20. Giáo Trình Pali – Khoáng Trương, Phân Tích Câu & Thụ Động Thể & Bài Tập

21. Giáo Trình Pali – Quá Khứ Phân Từ, Các Động Từ Sai Bảo & Bài Tập

22. Giáo Trình Pali – Ngữ Vựng Pali-việt, Chữ Viết Tắt, Hết Tập I

23. Giáo Trình Pali 2 – Khảo Sát Thêm Về Những Mẫu Tự

24. Giáo Trình Pali 2 – Luật Hợp Âm (sandhi): Luật Hợp Âm Nguyên Âm & Bài Tập

25. Giáo Trình Pali 2 – Luật Hợp Âm: Hợp Âm Phụ Âm & Bài Tập

26. Giáo Trình Pali 2 – Luật Hợp Âm – Hợp Âm Với Ṃ & Bài Tập

27. Giáo Trình Pali 2 – Hợp Âm Hỗn Hợp (missakasandhi) & Bài Tập

28. Giáo Trình Pali 2 – Danh Từ Hợp Thể: Hợp Thể Tĩnh Từ & Hợp Thể Định Số

29. Giáo Trình Pali 2 – Danh Từ Hợp Thể: Hợp Thể Danh Từ Tương Thuộc & Hợp Thể Hội Tụ

30. Giáo Trình Pali 2 – Danh Từ Hợp Thể: Hợp Thể Trạng Từ & Hợp Thể Liên Từ

31. Giáo Trình Pali 2 – Danh Từ Hợp Thể: Hợp Thể Phức Tánh & Bài Tập

32. Giáo Trình Pali 2 – Động Từ: Các Cách, Thì, Trực Thuyết Cách, Mệnh Lệnh Cách, Khả Năng Cách

33. Giáo Trình Pali 2 – Động Từ: Đệ Nhất Động Từ (thì Quá Khứ, Thì Vị Lai)

34. Giáo Trình Pali 2 – Động Từ: Đệ Nhị, Đệ Tam, Đệ Tứ,.. Đệ Thất Động Từ

35. Giáo Trình Pali 2 – Động Từ: Tiếp Đầu Ngữ Của Động Từ & Bài Tập

36. Giáo Trình Pali 2 – Động Từ: Thụ Động Thể & Tiền Trí Từ Chỉ Sự Sai Bảo

37. Giáo Trình Pali 2 – Cú Pháp Pali: Vị Trí Của Những Tiếng Trong 1 Câu & Sự Hoà Hợp

38. Giáo Trình Pali 2 – Đệ Nhị Chuyển Hoá Ngữ: Tổng Quán Thứ Chuyển Hoá Ngữ

39. Giáo Trình Pali 2 – Đệ Nhị Chuyển Hoá Ngữ: Chuyển Hoá Ngữ Danh Động Từ & Bất Biến Chuyển Hoá Ngữ

40. Giáo Trình Pali 2 – Đệ Nhất Chuyển Hoá Ngữ Hay Kitaka & Bài Tập

41. Giáo Trình Pali 2 – Những Đệ Nhất Chuyển Hoá Ngữ Không Phải Phân Từ

42. Giáo Trình Pali 2 – Những Đệ Nhất Chuyển Hoá Ngữ Bất Biến & Bài Tập

43. Giáo Trình Pali 2 – Ngữ Vựng Pali-việt, Chữ Viết Tắt, Hết Tập 2

44. Giáo Trình Pali 3 – Về Những Biến Cách & Cách Chia Động Từ

45. Giáo Trình Pali 3 – Những Hình Thức Đặc Biệt Của Vài Danh Từ & Tĩnh Từ

46. Giáo Trình Pali 3 – Một Vài Danh Từ Nữ Tánh Đặc Biệt

47. Giáo Trình Pali 3 – Biến Cách Của Danh Từ Trung Tính, Tỷ Dụ & Chú Giải Nhóm 5

48. Giáo Trình Pali 3 – Một Vài Tĩnh Từ & Đại Từ Đặc Biệt, Tỷ Dụ & Chú Giải Nhóm 6

49. Giáo Trình Pali 3 – Biến Cách Danh Từ Nghi Vấn, Tỷ Dụ & Chú Giải Nhóm 7

50. Giáo Trình Pali 3 – Những Con Số Bàn Thêm Chi Tiết Về Những Con Số

51. Giáo Trình Pali 3 – Những Tiếng Thay Thế Đại Danh Từ Tự Quy & Vài Tiếng Đòi Hỏi Sử Dụng Cách

52. Giáo Trình Pali 3 – Những Động Từ Cơ Bản Khác Nhau Của Động Từ Căn I

53. Giáo Trình Pali 3. Chương Iii. Động Từ Có Gốc Là Danh Từ

54. Giáo Trình Pali 3 – Chương Iii. Thụ Động Thể, Tỷ Dụ & Chú Giải Nhóm 14

55. Giáo Trình Pali 3 – Chương Iv. Phân Tích Câu, Khoáng Chương, Thuật Từ, Trạng Từ

56. Giáo Trình Pali 3 – Định Nghĩa Mệnh Đề, Những Mệnh Đề Trạng Từ Khác Nhau

57. Giáo Trình Pali 3 – Những Thành Phần Của Cú Pháp, Phân Tích Câu Phức Tạp & Dài

58. Giáo Trình Pali 3 – Chương V. Cú Pháp Của Danh Từ, Chủ Cách, Đối Cách, Sử Dụng Cách

59. Giáo Trình Pali 3 – Chương V. Cú Pháp Của Danh Từ, Chỉ Định Cách, Xuất Xứ Cách

60. Giáo Trình Pali 3 – Chương V. Cú Pháp Của Danh Từ, Sở Thuộc Cách, Định Sở Cách

61. Giáo Trình Pali 3 – Một Số Biến Cách Đôi Khi Được Dùng Để Diễn Đạt Ý Nghĩa Của Biến Cách Khác

62. Giáo Trình Pali 3 – Chương Vi. Làm Thế Nào Để Rút Ngắn 1 Câu

63. Giáo Trình Pali 3 – Chương Vii. Định Nghĩa Những Bất Biến Từ

64. Giáo Trình Pali 3 – Chương Viii. Một Vài Thành Ngữ & Đoạn Văn Khó

65. Giáo Trình Pali 3 – Ngữ Vựng Pali Việt, Hết Tập 3

Dhamma Nanda

BQT trang Theravāda cố gắng sưu tầm thông tin tài liệu Dhamma trợ duyên quý độc giả tìm hiểu về Dhamma - Giáo Pháp Bậc Giác Ngộ thuyết giảng suốt 45 năm sau khi Ngài chứng đắc trở thành Đức Phật Chánh Đẳng Chánh Giác vào đêm Rằm tháng 4, tìm hiểu thêm phương pháp thực hành thiền Anapana, thiền Vipassana qua các tài liệu, bài giảng, pháp thoại từ các Thiền Sư, các Bậc Trưởng Lão, Bậc Thiện Trí.