TRÍCH TRONG PHẬT HỌC TỰ ĐIỂN

Trai hựu tác thời: chữ trai là thời.

Trai thực thời thực giả: ăn chay là ăn đúng buổi vậy.

Trai giả vị bất quá trung thực: trai ấy nói: sự ăn không quá ngọ.

Chánh ngọ dĩ tiền sở tác chi thực sự giả: đúng ngọ về trước, nên ăn vậy.

Giới luật thượng: trong giới luật.

Ư thực phân thời phi thời: có chia về sự ăn, làm: thời và phi thời.

Chánh ngọ dĩ tiền vi chánh thời: đúng ngọ về trước là chánh thời.

Dĩ hậu vi phi thời: về sau là phi thời.

Thời giả nghi thực: chánh thời nên ăn.

Phi thời giả bất nghi thực: phi thời chẳng nên ăn.

Nhơn nhi thời trung chi thực vi trai thực: nhơn đó ăn trong thời là ăn chay (trai thực).

Tự điển viết: tự điển nói.

Trai giới giả, kỉnh giả: trai là giới vậy, kính vậy.

Thị thông ư nhứt thiết: ấy là nghĩa chung cả thảy.

Phạn danh ô bô sa tha: tiếng phạn kêu là uposatha.

Hựu viết bố tát: lại cũng nói rằng bồ-tát.

Thuyết thức giả, thanh tịnh chi nghĩa: ấy là nói rõ cái nghĩa thanh tịnh vậy.

Hậu chuyển viết trai viết thời: sau đổi: nói rằng: trai là thời.

Chánh chỉ bất quá trung trực chi pháp: chính, chỉ có phương pháp ăn không quá ngọ[20].

Thủ chi viết trì trai: vâng giữ như thế gọi là trì trai.

Thị vi trai chi bản nghĩa: ấy là nghĩa chính chữ trai.

Nhiên hậu hựu nhứt chuyển nhi vi bất vi nhục thực: nhưng sau lại, tóm quát cả, đổi là không nên ăn thịt.

Thử nhơn đại thừa giáo chi bản ý: đó là do cái bản ý đại thừa giáo.

Trí trọng cấm nhục thực: rất nặng về sự cấm ăn thịt.

Toại viết trì trai giả, cấm nhục thực giả: bèn gọi người trì trai rằng: (người) cấm ăn thịt vậy.

Tinh tấn vân giả, duy bất nhục thực chi sự giả: nói rằng: người tinh tấn, chỉ có sự không ăn thịt vậy.

‒ Dứt tác phẩm Lịch sử Phật pháp (Pl.2497-Dl.1954) ‒

 

 

[1] Triveda: Tàu âm: Tam-phệ-đà.

[2] Tàu âm là: A-xà-thế.

[3] Tàu âm là: A-xà-đà hoặc Ma-kiệt-đà.

[4] Tàu âm là: Thích ca.

[5] Tàu âm là: Ca-ty-la.

[6] Tàu âm là: Ty-xa-li.

[7] Tàu âm là Phật già gia.

[8] Tàu dịch là Lộc giã.

[9] Tàu dịch là Rừng Sa la.

[10] Kim thân tháp.

[11] Tàu âm là Ca Diếp.

[12] Tàu dịch là Kiến sơ Phật

[13] Tàu dịch là Cồ Đàm.

[14] Tàu âm 5 vị Phật như vầy: 1.Phật Câu lưu tôn, 2.Phật Câu na hàm mâu ni, 3.Phật Ca Diếp, 4.Phật Thích ca mâu ni, 5.Phật Di lặc.

 

[15] Giáo thọ.

[16] Xứ Cao Miên trước kia đã có theo Đại thừa, trở lại theo Tiểu thừa, lối Phật giáo được 1.800 năm.

[17] Đề bà đạt đa là vị tỳ khưu nghịch với Phật.

[18]  A xà thế là hoàng tử của đức vua Bimbisara (Tần bà xa).

[19] Ám chỉ rằng người gạt gẫm quần chúng, mong được lợi danh thế sự.

[20] Chỉ có phương pháp không ăn quá ngọ là đúng đắn.

 

 

Dhamma Paññā

BQT trang Theravāda cố gắng sưu tầm thông tin tài liệu Dhamma trợ duyên quý độc giả tìm hiểu về Dhamma - Giáo Pháp Bậc Giác Ngộ thuyết giảng suốt 45 năm sau khi Ngài chứng đắc trở thành Đức Phật Chánh Đẳng Chánh Giác vào đêm Rằm tháng 4, tìm hiểu thêm phương pháp thực hành thiền Anapana, thiền Vipassana qua các tài liệu, bài giảng, pháp thoại từ các Thiền Sư, các Bậc Trưởng Lão, Bậc Thiện Trí.

Trả lời

Từ điển
Youtube
Live Stream
Tải app