Mahāsīlavajātakaṃ - Bổn Sanh Sīlavā Vĩ Đại.
51. Āsiṃseṭheva puriso na nibbindeyya paṇḍito, passāmi vohaṃ attānaṃ yathā icchiṃ tathā ahū ”ti.
51. Con người cần phải hy vọng, bậc sáng suốt không nên chán nản. Ta thật sự nhìn thấy được bản thân; ta đã ước muốn như thế nào thì đã thành tựu như thế ấy.
Người luôn luôn hy vọng,
Bậc trí không chán nản,
Ta thấy khổ vượt qua,
Ta muốn gì được vậy!
Cūḷajanakajātakaṃ - Tiểu Bổn Sanh Janaka.
52. Vāyametheva puriso na nibbindeyya paṇḍito, passāmi vohaṃ attānaṃ udakā thalamubbhatan ”ti.
52. Con người cần phải tinh tấn, bậc sáng suốt không nên chán nản. Ta thật sự nhìn thấy bản thân ta đã được kéo lên đất liền từ nước (biển).
Hãy tinh tấn, này ngươi!
Hiền trí không nhàm chán.
Ta thấy khổ vượt qua,
Từ nước đạt đất liền.
Puṇṇapātijātakaṃ - Bổn Sanh Vò Rượu Đầy
53. Tatheva puṇṇā pātiyo aññāyaṃ vattate kathā, ākārakena jānāmi na cāyaṃ bhaddikā surā ”ti.
53. Các vò rượu vẫn đầy y như vậy, lời nói (của các ngươi) là sái quấy. Ta nhận biết nhờ vào lý do ấy; vậy rượu này không phải là rượu lành.
Bình rượu đầy như vậy,
Rượu đâu có đổi khác,
Vì lý do ta biết,
Rượu này không phải tốt.
Kiṃphalajātakaṃ - Bổn Sanh Trái Cây Gì
54. Nāyaṃ rukkho durāruho napi gāmato ārakā, ākārakena3 jānāmi nāyaṃ sāduphalo dumo ”ti.
54. Cây này không khó leo lên, cũng không xa ngôi làng. Ta nhận biết nhờ vào lý do ấy; cây này không phải là cây có trái ngon ngọt.
Cây này không khó leo,
Không xa làng bao nhiêu,
Do vậy nên ta biết:
Cây này quả không tốt!
Pañcāvudhajātakaṃ - Bổn Sanh Năm Loại Vũ Khí.
55. Yo alīnena cittena alīnamanaso naro, bhāveti kusalaṃ dhammaṃ yogakkhemassa pattiyā, pāpuṇe anupubbena sabbasaṃyojanakkhayan ”ti.
55. Người nào, với tâm không bị lui sụt, có ý không bị lui sụt, tu tập thiện pháp nhằm đạt đến sự an toàn đối với các mối ràng buộc, có thể đạt được sự cạn kiệt tất cả các sự trói buộc theo tuần tự.
Người với tâm ly tham,
Với ý cũng ly tham,
Tu tập theo thiện pháp,
Ðạt an ổn khổ ách,
Và tiếp tục chứng đạt,
Ðoạn diệt mọi kiết sử.
Kañcanakkhandhajātakaṃ - Bổn Sanh Khối Vàng.
56. Yo pahaṭṭhena cittena pahaṭṭhamanaso naro, bhāveti kusalaṃ dhammaṃ yogakkhemassa pattiyā, pāpuṇe anupubbena sabbasaṃyojanakkhayan ”ti.
56. Người nào, với tâm thích thú, có ý thích thú, tu tập thiện pháp nhằm đạt đến sự an toàn đối với các mối ràng buộc, có thể đạt được sự cạn kiệt tất cả các sự trói buộc theo tuần tự.
Người với tâm hoan hỷ,
Với ý cũng hoan hỷ,
Tu tập theo thiện pháp,
Ðạt an ổn khổ ách,
Và tiếp tục chứng đạt
Ðoạn diệt mọi kiết sử.
Vānarindajātakaṃ - Bổn Sanh Khỉ Chúa.
57. Yassete caturo dhammā vānarinda yathā tava, saccaṃ dhammo dhitī cāgo diṭṭhaṃ so ativattatī ”ti.
57. Này khỉ chúa, người nào có bốn đức tính này, giống như của ngài, là: chân thật, trí xét đoán, nghị lực, và xả thí, người ấy vượt trội đối thủ.
Ai đủ bốn pháp này,
Này khỉ chúa, như ngài:
Chân thật và nghĩ xa,
Cương nghị và vô úy,
Ngài có bốn pháp này,
Ðánh bại được quân thù!
Tayodhammajātakaṃ - Bổn Sanh Ba Đức Tính.
58. Yassa ete tayo dhammā vānarinda yathā tava, dakkhiyaṃ sūriyaṃ paññā diṭṭhaṃ so ativattatī ”ti.
58. Này khỉ chúa, người nào có ba đức tính này, giống như của ngài, là: quyền biến, dũng cảm, và trí tuệ, người ấy vượt trội đối thủ.
Ai đầy đủ ba pháp,
Này khỉ chúa như ngài,
Thiện xảo và anh hùng,
Ðầy đủ cả trí tuệ,
Ngài đủ ba pháp ấy,
Ðánh bại được kẻ thù.
Bherivādajātakaṃ - Bổn Sanh Tiếng Trống.
59. Dhame dhame nātidhame atidhantaṃ hi pāpakaṃ, dhantena hi sataṃ laddhaṃ atidhantena nāsitan ”ti.
59. Nên vỗ trống, nên vỗ trống, không nên vỗ trống liên hồi, bởi vì việc vỗ trống liên hồi là tai hại. Do việc vỗ trống, đã đạt được trăm tiền; do việc vỗ trống liên hồi, (tất cả) đã bị hủy hoại.
Ðánh, đánh, chớ đánh quá!
Ðánh quá thành không tốt,
Do đánh, được của tiền,
Do đánh, tiền mất hết.
Saṅkhadhamanajātakaṃ - Bổn Sanh Thổi Tù Và.
60. Dhame dhame nātidhame atidhantaṃ hi pāpakaṃ, dhantenādhigatā bhogā te tāto vidhamī dhaman ”ti.
60. Nên thổi tù và, nên thổi tù và, không nên thổi tù và liên hồi, bởi vì việc thổi tù và liên hồi là tai hại. Do việc thổi tù và, đã đạt được các của cải; người cha, trong khi thổi tù và, đã làm tiêu tan các của cải.
Thổi, thổi, chớ thổi quá!
Thổi quá thành không tốt.
Do thổi, được tài sản,
Do thổi, bay hết tiền.
Āsiṃsavaggo chaṭṭho - Phẩm Hy Vọng là thứ 6.
*****
TASSUDDĀNAṂ
Yatha-icchiṃ tathāhudakāthalā surasāduphalovaalīnamano, sampahaṭṭhamano caturo ca tayo sataladdhakabhogadhanena dasa.
TÓM LƯỢC PHẨM NÀY
Ước muốn thế nào đã thành tựu thế ấy, đến đất liền từ nước (biển), rượu, như là trái cây ngon ngọt, có ý không bị lui sụt, có ý thích thú, bốn đức tính, và ba đức tính, đã đạt được trăm tiền, với của cải và tài sản là mười.
--ooOoo--
Phiên bản thư viện demo v4.5 [Tipiṭaka Tiếng Việt] Theravada