Lúc bấy giờ, đức Phật Thế Tôn ngự tại thành Sāvatthī, Jetavana, tu viện của ông Anāthapiṇḍika. Vào lúc bấy giờ, có hai vị tỳ khưu đang đi đường xa đến thành Sāvatthī ở trong xứ Kosala. Một vị tỳ khưu hành xử sai nguyên tắc. Vị tỳ khưu thứ nhì đã nói với vị tỳ khưu kia điều này: - “Này đại đức, chớ làm như thế. Điều này không được phép.” Vị kia đã kết oan trái với vị ấy. Sau đó, các vị tỳ khưu ấy đã đi đến thành Sāvatthī.
Vào lúc bấy giờ, ở thành Sāvatthī có bữa trai phạn dâng đến hội chúng của phường hội nọ. Vị tỳ khưu thứ nhì thọ thực xong và đã ngăn (vật thực dâng thêm). Còn vị tỳ khưu kết oan trái sau khi đi đến nhà thân quyến đã cầm lấy đồ ăn rồi đi đến gặp vị tỳ khưu ấy, sau khi đến đã nói với vị tỳ khưu ấy điều này: - “Này đại đức, hãy thọ thực.” - “Này đại đức, thôi đi. Tôi đã đầy.” - “Này đại đức, đồ ăn ngon lắm. Hãy thọ thực.” Khi ấy, vị tỳ khưu ấy trong lúc bị vị tỳ khưu kia nài ép nên đã thọ thực đồ ăn ấy. Vị tỳ khưu kết oan trái đã nói với vị tỳ khưu ấy điều này: - “Này đại đức, ngay cả ngươi vẫn nghĩ rằng ta cần được nhắc nhở trong khi ngươi đã thọ thực xong và đã ngăn (vật thực dâng thêm) lại thọ thực thức ăn không phải là đồ còn thừa.” - “Này đại đức, sao lại không chỉ bảo?” - “Này đại đức, sao lại không hỏi?”
Sau đó, vị tỳ khưu ấy đã kể lại sự việc ấy cho các tỳ khưu. Các tỳ khưu ít ham muốn, ―(như trên)― các vị ấy phàn nàn, phê phán, chê bai rằng: - “Vì sao vị tỳ khưu lại yêu cầu vị tỳ khưu đã thọ thực xong và đã ngăn (vật thực dâng thêm) nhận lãnh thức ăn không phải là đồ còn thừa?” ―(như trên)― “Này tỳ khưu, nghe nói ngươi yêu cầu vị tỳ khưu đã thọ thực xong và đã ngăn (vật thực dâng thêm) nhận lãnh thức ăn không phải là đồ còn thừa, có đúng không vậy?” - “Bạch Thế Tôn, đúng vậy.” Đức Phật Thế Tôn đã khiển trách rằng: ―(như trên)― Này kẻ rồ dại, vì sao ngươi lại yêu cầu vị tỳ khưu đã thọ thực xong và đã ngăn (vật thực dâng thêm) nhận lãnh thức ăn không phải là đồ còn thừa vậy? Này kẻ rồ dại, sự việc này không đem lại niềm tin cho những kẻ chưa có đức tin, ―(như trên)― Và này các tỳ khưu, các ngươi nên phổ biến điều học này như vầy:
“Vị tỳ khưu nào có ý muốn bươi móc lỗi lầm trong khi biết rõ vị tỳ khưu đã thọ thực xong và đã ngăn (vật thực dâng thêm) vẫn yêu cầu nhận lãnh vật thực cứng hoặc vật thực mềm không phải là thức ăn thừa (nói rằng): ‘Này tỳ khưu, hãy nhai hoặc hãy ăn đi;’ khi vị kia đã ăn thì phạm tội pācittiya.”
Vị nào: là bất cứ vị nào ―(như trên)―
Tỳ khưu: ―(như trên)― Vị này là ‘vị tỳ khưu’ được đề cập trong ý nghĩa này.
Vị tỳ khưu: là vị tỳ khưu khác.
Thọ thực xong nghĩa là bất cứ loại vật thực nào thuộc về năm loại vật thực đã được ăn, dầu chỉ với (một chút ở) đầu cọng cỏ kusa.
Đã ngăn (vật thực dâng thêm) nghĩa là việc ăn được ghi nhận, vật thực được ghi nhận, (thí chủ) đứng trong tầm tay (1 mét 25) dâng lên (vật thực), và sự từ chối được ghi nhận.
Không phải là thức ăn thừa nghĩa là việc làm thành đúng phép chưa được thực hiện, việc thọ lãnh chưa được thực hiện, việc nâng lên chưa được thực hiện, (việc dâng) đã được thực hiện ở ngoài tầm tay, được thực hiện bởi vị chưa thọ thực xong, được thực hiện bởi vị đã thọ thực xong đã ngăn (vật thực dâng thêm) đã từ chỗ ngồi đứng dậy nhưng chưa nói: ‘Tất cả chừng này là đủ rồi,’ không phải là thức ăn thừa của vị bị bệnh; vật này gọi là không phải thức ăn thừa.
Vật thực cứng nghĩa là trừ ra năm loại vật thực, vật dùng đến hết đêm, vật dùng trong bảy ngày, và vật dùng suốt đời; phần còn lại gọi là vật thực cứng.
Vật thực mềm nghĩa là năm loại vật thực (gồm có) cơm, xúp, bánh, cá, thịt.
Yêu cầu nhận lãnh: (Nói rằng): ‘Đại đức thích chừng nào hãy lấy chừng ấy.’
Biết nghĩa là tự mình biết, hoặc các người khác thông báo cho vị ấy, hoặc vị kia thông báo.
Có ý muốn bươi móc lỗi lầm: (nghĩ rằng): ‘Ta sẽ quở trách, ta sẽ nhắc nhở, ta sẽ làm cho hối lỗi, ta sẽ làm cho nhớ lại, ta sẽ làm cho xấu hổ.’ Vị mang lại thì phạm tội dukkaṭa. Với lời nói của vị ấy, (vị kia nghĩ rằng): ‘Ta sẽ nhai, ta sẽ ăn’ rồi thọ lãnh thì (vị ấy) phạm tội dukkaṭa. Mỗi lần (vị kia) nuốt xuống thì (vị ấy) phạm tội pācittiya.
Về vị đã ngăn (vật thực dâng thêm), nhận biết là đã ngăn (vật thực dâng thêm), vị yêu cầu nhận lãnh vật thực cứng hoặc vật thực mềm không phải là thức ăn thừa thì phạm tội pācittiya. Về vị đã ngăn (vật thực dâng thêm), có sự hoài nghi, vị yêu cầu nhận lãnh vật thực cứng hoặc vật thực mềm không phải là thức ăn thừa thì phạm tội dukkaṭa. Về vị đã ngăn (vật thực dâng thêm), (lầm) tưởng là chưa ngăn (vật thực dâng thêm), vị yêu cầu nhận lãnh vật thực cứng hoặc vật thực mềm không phải là thức ăn thừa thì vô tội.
Vị mang lại vật dùng đến hết đêm, vật dùng trong bảy ngày, vật dùng suốt đời vì mục đích vật thực thì phạm tội dukkaṭa. Với lời nói của vị ấy, (vị kia nghĩ rằng): ‘Ta sẽ nhai, ta sẽ ăn’ rồi thọ lãnh thì (vị ấy) phạm tội dukkaṭa. Mỗi lần (vị kia) nuốt xuống thì (vị ấy) phạm tội dukkaṭa.
Về vị chưa ngăn (vật thực dâng thêm), (lầm) tưởng là đã ngăn (vật thực dâng thêm), phạm tộidukkaṭa. Về vị chưa ngăn (vật thực dâng thêm), có sự hoài nghi, phạm tội dukkaṭa. Về vị chưa ngăn (vật thực dâng thêm), nhận biết là chưa ngăn (vật thực dâng thêm) thì vô tội.
Vị sau khi bảo làm thành thức ăn thừa rồi cho; sau khi bảo làm thành thức ăn thừa rồi cho (nói rằng): ‘Hãy thọ thực;’ vị cho (nói rằng): ‘Hãy đi (và) mang theo vì nhu cầu của vị khác;’ vị cho phần còn thừa của vị bị bệnh; vị cho vật dùng đến hết đêm, vật dùng trong bảy ngày, vật dùng suốt đời (nói rằng): ‘Hãy thọ dụng khi có duyên cớ;’ vị bị điên; vị vi phạm đầu tiên thì vô tội.”
Điều học thứ nhì về ngăn (vật thực) là thứ sáu.
--ooOoo--
Phiên bản thư viện demo v4.5 [Tipiṭaka Tiếng Việt] Theravada