Nội Dung Chính
ĐẤT TRỜI RUNG CHUYỂN VÀ SỰ XUẤT HIỆN CỦA HÀO QUANG SÁNG NGỜI
Ayañca dasasahassilokadhātu saṅkampi sampakampi sampavedhi, appamāṇo ca uḷāro obhāso loke pāturahosi atikkamma devānaṃdevānubhāvanti.
Và mười ngàn thế giới chuyển động, rung động, chuyển động mạnh. Và một hào quang vô lượng, quảng đại phát chiếu ra ở đời, vượt quá uy lực chư Thiên
(Toàn thể vũ trụ gồm mười ngàn thế giới rung chuyển, rung động trong bốn hướng. Một hào quang siêu việt và vô lượng, do giáo pháp vĩ đại này tạo ra, vượt qua ánh hào quang của chư thiên xuất hiện trên địa cầu.)
LỜI CẢM HỨNG CỦA ĐỨC THẾ TÔN
Atha kho bhagavā imaṃudānaṃudānesi –‘‘ aññāsi vata, bho, koṇḍañño, aññāsi vata, bho, koṇḍañño ’’ ti! Iti hidaṃ āyasmato koṇḍaññassa ‘ aññāsikoṇḍañño ’ tveva nāmaṃahosīti.
(Lúc đó, ngay sau khi thuyết xong bài kinh, ngay sau khi pháp nhãn hay nhập lưu thánh đạo trí xuất hiện cho Tôngiả Kiều Trần Như, Đức Thế Tôn thốt lên lời cảm hứng này: Ồ, này các hiền giả, quả thực Kiều Trần Như đã hiểu! Quả thực Kiều Trần Như đã hiểu. Như vậy chính do lời cảm hứng này mà Tôn-giả Kiều Trần Như được mang tên là Aññāsī Koṇḍāñña, Kiều Trần Như đã hiểu.) Đến đây kết thúc bài Kinh Chuyển Pháp Luân.
Đoạn kết luận vừa thuật lại đã đánh dấu sự chấm dứt của bài Kinh Chuyển Pháp Luân như đã được ghi lại trong Kinh Điển Pāḷi, Đại Phẩm của Tương Ưng Bộ Kinh (Mahā Vagga Saṃpayutta). Ở đoạn kết của bài Kinh, khi quán xét lại Đức Thế Tôn nhận thấy Tôn-giả Kiều Trần Như đã đạt đến tri kiến cao thượng của nhập lưu thánh quả. Vì thế vô cùng hoan hỷ ngài thốt lên, “Quả thực, Kiều Trần Như đã nhận thức được, Kiều Trần Như đã nhận thức được.” Chính liên quan đến lời cảm hứng này mà Tôn-giả Kiều Trần Như thường đực gọi là Aññāsī Koṇḍāñña, hay Kiều Trần Như đã hiểu.
Theo Tương Ưng Bộ Kinh thì bài kinh Chuyển Pháp Luân chấm dứt ở đây. Luật Tạng (Vinaya Pāḷi) từ đó vẫn tiếp tục đưa ra một sự giải thích về việc Hội Chúng Tỳ Kheo (Tăng Già) xuất hiện như thế nào. Bây giờ, chúng tôi sẽ thuật lại lời giải thích này.
