? Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa

Moggallānasuttapāṭho

(1) Paṭhamo kaṇḍo (saññādi)

1. Aādayo titālīsa vaṇṇā.

2. Dasā-do sarā.

3. Dvedve savaṇṇā.

4. Pubbo rasso.

5. Paro dīgho.

6. Kādayo byañjanā.

7. Pañca pañcakā vaggā.

8. Bindu niggahītaṃ.

9. Iyuvaṇṇā jhalā nāmassante.

10. Pitthiyaṃ.

11. Ghā.

12. Go syālapane.

(Saññā)

13. Vidhibbisesanantassa.

14. Sattamiyaṃ pubbassa.

15. Pañcamiyaṃ parassa.

16. Ādissa .

17. Chaṭṭhiyantassa.

18. Vānubandho.

19. Ṭānubandhā-nekavaṇṇā sabbassa.

20. Ñakānubandhādyantā.

21. Mānubandho sarānamantā paro.

22. Vippaṭisedhe.

23. Saṅketo-navayavo-nubandho.

24. Vaṇṇaparena savaṇṇo-pi.

25. Ntu vantumantvāvantutavantusambandhī.

Paribhāsā

26. Saro lopo sare.

27. Paro kvaci.

28. Na dve vā.

29. Yuvaṇṇānameo luttā.

30. Yavā sare.

31. Eonaṃ.

32. Gossāvaṅa.

33. Byañjane dīgharassā.

34. Saramhā dve.

35. Catutthadutiyesvesaṃ tatiyapaṭhamā.

36. Vī-tisse-ve vo.

37. Eonama vaṇṇe.

38. Niggahītaṃ.

39. Lopo.

40. Parasarassa.

41. Vagge vagganto.

42. Yevahisu ño.

43. Ye saṃssa.

44. Mayadā sare.

45. Vanataragā cā-gamā.

46. Chā ḷo.

47. Tadaminādīni.

48. Tavaggavaraṇānaṃ ye cavaggabayañā.

49. Vaggalasehi te.

50. Hassa vipallāso.

51. Ve vā.

52. Tathanarānaṃ ṭaṭhaṇalā.

53. Saṃyogādilopo.

54. Vicchābhikkhaññesu dve.

55. Syādilopo pubbasse-kassa.

56. Sabbādīnaṃ vītihāre.

57. Yāvabodhaṃ sambhame.

58. Bahulaṃ.

Iti moggallāne byākaraṇe saññādikaṇḍo paṭhamo.

(2) Dutiyo kaṇḍo (syādi)

1. Dve dvekā-nekesu nāmasmā si yo, aṃ yo, nā hi, sa naṃ, smā hi, sa naṃ, smiṃ su.

2. Kamme dutiyā.

3. Kāladdhānamaccantasaṃyoge.

4. Gatibodhāhārasaddatthākammakabhajjādīnaṃ payojje.

5. Harādīnaṃ vā.

6. Na khādādīnaṃ.

1. Vahissā-niyantuke (gaṇa).

2. Bhakkhissāhiṃsāyaṃ (gaṇa).

7. Dhyādīhi yuttā.

8. Lakkhaṇittambhūtavicchāsvabhinā.

9. Patiparīhi bhāge ca.

10. Anunā.

11. Sahatthe.

12. Hīne.

13. Upena.

14. Sattamyādhikye.

15. Sāmitte-dhinā .

16. Kattukaraṇesu tatiyā.

17. Sahatthena.

18. Lakkhaṇe.

19. Hetumhi.

20. Pañcamīṇe vā.

21. Guṇe.

22. Chaṭṭhī hetvatthehi.

23. Sabbādito sabbā.

24. Catutthī sampadāne.

25. Tādatthye.

26. Pañcamyavadhismā.

27. Apaparīhi vajjane.

28. Paṭinidhipaṭidānesu patinā.

29. Rite dutiyā ca.

30. Vinā-ññatra tatiyā ca.

31. Puthanānāhi.

32. Sattamyādhāre.

33. Nimitte.

34. Yabbhovo bhāvalakkhaṇaṃ.

35. Chaṭṭhī cā-nādare.

36. Yato niddhāraṇaṃ.

37. Paṭhamā-tthamatte.

38. Āmantaṇe.

39. Chaṭṭhī sambandhe.

40. Tulyatthena vā tatiyā.

41. Ato yonaṃ ṭāṭe.

42. Ninaṃ vā.

43. Smāsminnaṃ.

44. Sassā-ya catutthiyā.

45. Ghapate-kasmiṃ nādīnaṃ yayā.

46. Ssā vā te-ti-māmūhi.

47. Namhi nuka dvādīnaṃ sattarasannaṃ.

48. Bahukatinnaṃ.

49. Ṇṇaṃṇṇannaṃ tito jhā.

50. Ubhinnaṃ.

51. Suu sassa.

52. Ssaṃssāssāyesvitarekaññetimānami.

53. Tāya vā.

54. Tetimāto sassa ssāya.

55. Rattyādīhi ṭo smino.

56. Suhisu-bhasso.

57. Ltupitādīna mā simhi.

58. Ge a ca.

59. Ayūnaṃ vā dīgho.

60. Gha brahmādite.

61. Nā-mmādīhi.

62. Rasso vā.

63. Gho ssaṃssāssāyaṃtiṃsu.

64. Ekavacanayosvaghonaṃ.

65. Ge vā.

66. Sismiṃnā-napuṃsakassa.

67. Gossāgasihinaṃsu gāvagavā.

68. Sumhi vā.

69. Gavaṃ sena.

70. Gunnaṃ ca naṃnā.

71. Nāssā.

72. Gāvumhi.

73. Yaṃ pīto.

74. Naṃjhīto.

75. Yonaṃ none pume.

76. No.

77. Smiṃno ni.

78. Ambvādīhi .

79. Kammādito.

80. Nāsse-no.

81. Jhalā sassa no.

3. Ito kvaci sassa ṭānubandho (gaṇa).

82. Nā smāssa.

83. Lā yonaṃ vo pume.

84. Jantvādito no ca.

85. Kūto.

86. Lopo-musmā.

87. Na no sassa.

88. Yolopanisu dīgho.

89. Sunaṃhisu.

90. Pañcādīnaṃ cuddasannama.

91. Yvādo ntussa.

92. Ntassa ca ṭa vaṃse.

93. Yosu jhissa pume.

94. Vevosu lussa.

95. Yomhi vā kvaci.

96. Pumā-lapane vevo.

97. Smāhisminnaṃ mhābhimhi.

98. Suhisvasse .

99. Sabbādīnaṃ naṃmhi ca.

4. Pubbaparāvaradakkhiṇuttarādharāni vavatthāyamasaññāyaṃ (gaṇa).

100. Saṃsānaṃ.

101. Ghapā sassa ssā vā.

102. Smino ssaṃ.

103. Yaṃ.

104. Tiṃsabhāparisāya.

105. Padādīhi si.

106. Nāssa sā.

107. Kodhādīhi.

108. Atena.

109. Sisso.

110. Kvace vā.

111. Aṃ napuṃsake.

112. Yonaṃ ni.

113. Jhalā vā.

114. Lopo.

115. Jantuhetvīghapehi vā.

116. Ye passivaṇṇassa.

117. Gasīnaṃ .

118. Asaṅkhyehi sabbāsaṃ.

119. Ekatthatāyaṃ.

120. Pubbasmā mādito.

121. Nā-to-mapañcamiyā.

122. Vā tatiyāsattamīnaṃ.

123. Rājassi nāmhi.

124 Sunaṃhisū.

125. Imassānitthiyaṃ ṭe.

126. Nāmha-nimi.

127. Simha-napuṃsakassāyaṃ.

128. Tyatetānaṃ tassa so.

129. Massā-mussa.

130. Ke vā.

131. Tatassa no sabbāsu.

132. Ṭa sasmāsmiṃssāyassaṃssāsaṃmhāmhisvimassa ca.

133. Ṭe sissisismā.

134. Dutiyassa yossa.

135. Ekaccādīha-to.

136. Na nissa ṭā.

137. Sabbādīhi.

138. Yonameṭa .

139. Nāññaṃ-ca nāmappadhānā.

140. Tatiyatthayoge.

141. Catthasamāse.

142. Veṭa.

143. Pubbādīhi chahi.

144. Manādīhi smiṃsaṃnāsmānaṃ sisoosāsā.

5. Sumedhādīna mavuddhica (gaṇa).

6. Saravayāyavāsacetā jalāsayakkhayalohapaṭamanesu (gaṇa).

145. Satosababhe.

146. Bhavato vā bhonto gayonāse.

147. Sissaggito ni.

148. Ntassaṃ.

149. Bhūto.

150. Mahantārahantānaṃ ṭā vā.

151. Ntussa.

152. Aṃṅaṃ napuṃsake.

153. Himavato vā o.

154. Rājādiyuvāditvā.

7. Dhammo vā-ññatthe (gaṇa).

8. Imo bhāve (gaṇa).

155. Vā-mhānaṅa.

156. Yonamāno.

157. Āyono ca sakhā.

158. Ṭe smino.

159. Nonāsesvi.

160 Smānaṃsu vā.

161. Yosvaṃhisu cāraṅa.

162. Ltupitādīnamase.

163. Naṃmhi vā.

164. Ā.

165. Salopo.

166. Suhisvāraṅa.

167. Najjāyosvāma.

168. Ṭi katimhā.

169. Ṭa pañcādīhi cuddasahi.

170. Ubhagohi ṭo.

171. Āraṅasmā.

172. Ṭoṭe vā.

173. Ṭā nāsmānaṃ.

174. Ṭi smino.

175. Divādito .

176. Rassāraṅa.

177. Pitādīnamanatvādīnaṃ.

178. Yuvādīnaṃ suhisvānaṅa.

179. Nonānesvā.

180. Smāsmiṃnaṃ nāne.

181. Yonaṃ none vā.

182. Ito-ññatthe pume.

183. Ne smino kvaci.

184. Pumā.

185. Nāmhi.

186. Sumhā ca.

187. Gassaṃ.

188. Sāssaṃ se cānaṅa.

189. Vattahā sanannaṃ nonānaṃ.

190. Brahmassu vā.

191. Nāmhi.

192. Pumakammathāmaddhānaṃ vā sasmāsu ca.

193. Yuvā sassino.

194. No-ttātumā.

195. Suhisu naka.

196. Smāssa nā brahmā ca.

197. Imetānamenā-nvādese dutiyāyaṃ.

198. Kissa ko sabbāsu.

199. Ki sasmiṃsu vā-nitthiyaṃ.

200. Kimaṃsisu saha napuṃsake.

201. Imassidaṃ vā.

202. Amussāduṃ.

203. Sumhā-mussā-smā.

204. Naṃmhi ticatunnamitthiyaṃ tissacatassā.

205. Tisso catasso yomhi savibhattīnaṃ.

206. Tīṇicattāri napuṃsake.

207. Pume tayocattāro.

208. Caturo vā catussa.

209. Mayamasmā-mhāssa.

210. Naṃsesva-smākaṃmamaṃ.

211. Simha-haṃ.

212. Tumhassa tuvaṃ tvamamhi ca.

213. Tayātayīnaṃ tva vā tassa.

214. Smāmhi tvamhā.

215. Ntantūnaṃ nto yomhi paṭhame.

216. Taṃ naṃmhi.

217. Totātitā sasmāsmiṃnāsu.

218. Ṭaṭāaṃ ge.

219. Yomhi dvinnaṃ duve dve.

220. Duvinnaṃ naṃmhi vā.

221. Rājassa raññaṃ.

222. Nāsmāsu raññā.

223. Raññoraññassarājino se.

224. Smiṃmhi raññerājini.

225. Samāse vā.

226. Smiṃmhi tumhamhānaṃ tayimayi.

227. Aṃmhi taṃ maṃ tavaṃ mamaṃ.

228. Nāsmāsu tayāmayā.

229. Tava mama tuyhaṃ mayhaṃ se.

230. Vaṃvākaṃ naṃmhi.

231. Dutiye yomhi vā.

232. Apādādo padatekavākye.

233. Yonaṃhisma-pañcamyā vono.

234. Teme nāse.

235. Anvādese.

236. Sapubbā paṭhamantā vā.

237. Na ca vāhāhevayoge.

238. Dassanatte-nālocane .

239. Āmantaṇaṃ pubbamasantaṃva.

240. Na sāmaññavacanamekatthe.

241. Bahūsu vā.

Iti moggallāne byākaraṇe syādikaṇḍo dutiyo.

(3) Tatiyo kaṇḍo (samāso)

1. Syādi syādinekatthaṃ.

2. Asaṅkhyaṃ vibhattisampattisamīpasākalyā-bhāvayathā pacchāyugapadatthe.

3. Yathā na tulye.

4. Yāvā-vadhāraṇe.

5. Payyapābahitiropurepacchā vā pañcamyā.

6. Samīpāyāmesvanu.

7. Tiṭṭhagvādīni.

8. Ore pari vati pāre majjhe heṭṭhuddhā dhonto vā chaṭṭhiyā.

9. Taṃ napuṃsakaṃ.

10. Amādi.

11. Visesanamekatthena.

12. Nau.

13. Kupādayo niccamasyādividhimhi.

9. Pādayo gatādyatthe paṭhamāya. (Gaṇa)

10. Accādayo kantādyatthe dutiyāya. (Gaṇa)

11. Avādayo kuṭṭhādyatthe tatiyāya. (Gaṇa)

12. Pariyādayo gilānādyatthe catutthiyā. (Gaṇa)

13. Nyādayo kantādyatthe pañcamiyā. (Gaṇa)

14. Cī kriyatthehi.

15. Bhūsanā-darā-nādaresvalaṃsāsā.

16. Aññe ca.

17. Vā-nekaññatthe.

18. Tattha gahetvā tena paharitvā yuddhe sarūpaṃ.

19. Catthe.

20. Samāhāre napuṃsakaṃ.

21. Saṅkhyādi.

22. Kvace-kattañca chaṭṭhiyā.

23. Syādīsu rasso.

24. Ghapassantassā-ppadhānassa.

25. Gossu.

26. Itthiyamatvā.

27. Nadādito ṅī.

14. Goto vā. (Gaṇa)

28. Yakkhāditvinī ca.

29. Ārāmikādīhi.

15. Saññāyaṃ mānuso. (Gaṇa)

30. Yuvaṇṇehi nī.

31. Ktimhā-ññatthe.

32. Gharaṇyādayo.

16. Ācariyā vā yalopo ca. (Gaṇa)

33. Mātulāditvānī bhariyāyaṃ.

17. Abhariyāyaṃ khattiyā vā. (Gaṇa)

18. Punnāmasmā yogā apālakantā. (Gaṇa)

34. Upamāsaṃhitasahitasaṃyatasahasaphavāmalakkhaṇāditūrutū.

35. Yuvā ti.

36. Ntantūnaṃ ṅīmhito vā.

37. Bhavato bhoto.

38. Gossā-vaṅa.

39. Puthussa pathavaputhavā.

40. Samāsantva.

41. Pāpādīhi bhūmiyā.

42. Saṅkhyāhi.

43. Nadīgodāvarīnaṃ.

44. Asaṅkhyehi cāṅgulyānaññāsaṅkhyatthesu.

45. Dīghāhovassekadesehi ca rattyā.

46. Gotvacatthe cālope.

47. Rattindivadāragavacaturassā.

48. Āyāme-nugavaṃ.

49. Akkhismā-ññatthe.

50. Dārumahyaṅgulyā.

51. Ci vītihāre.

52. Ltvitthiyūhi ko.

53. Vā-ññato.

54. Uttarapade.

55. Imassidaṃ.

56. Puṃ pumassa vā.

57. Ṭa ntantūnaṃ.

58. A.

59. Manādyāpādīna mo mayeca.

60. Parassa saṅkhyāsu.

61. Jane puthassu.

62. So chassā-hāyatane vā.

63. Ltupitādīna māraṅgaraṅga.

64. Vijjāyonisambandhānamā tatra catthe.

65. Putte.

66. Cismiṃ.

67. Itthiyaṃ bhāsitapumitthī pumeve-katthe.

68. Kvaci paccaye.

69. Sabbādayo vuttimatthe.

70. Jāyāya jayaṃ patimhi.

71. Saññāya mudodakassa.

72. Kumbhādīsu vā.

73. Sotādīsū lopo.

74. Ṭa naussa.

75. Ana sare.

76. Nakhādayo.

77. Nago vā-ppāṇini.

78. Sahassa soññatthe.

79. Saññāyaṃ.

80. Appaccakkhe.

81. Akāle sakatthe.

82. Ganthantā-dhikye.

83. Samānassa pakkhādīsu vā.

84. Udare iye.

85. Rīrikkhakesu.

86. Sabbādīnamā.

87. Ntakimimānaṃ ṭākīṭī.

88. Tumhā-mhānaṃ tāmekasmiṃ.

89. Taṃ mama-ññatra.

90. Ve-tasseṭa.

91. Vidhādīsu dvissa du.

92. Di guṇādīsu.

93. Tīsva.

94. Ā saṅkhyāyāsatādonaññatthe.

95. Tisse.

96. Cattālīsādo vā.

97. Dvissā ca.

98. Bācattālīsā do.

99. Vīsatidasesu pañcassa paṇṇapannā.

100. Catussa cuco dase.

101. Chassa so.

102. Ekaṭṭhānamā.

103. Ra saṅkhyāto vā.

104. Chatīhi ḷo ca.

105. Catutthatatiyānamaḍḍhuḍḍhabhiyā.

106. Dutiyassa saha diyaḍḍhadivaḍḍhā.

107. Sare kada kussuttaratthe.

108. Kā-ppatthe.

109. Purise vā.

110. Pubbā-parajjasāyamajjhehā-hassa ṇho.

Iti moggallāne byākaraṇe samāsakaṇḍo tatiyo.

(4) Catuttho kaṇḍo (ṇādi)

1. Ṇo vā pacce.

2. Vacchādito ṇānaṇāyanā.

19. Katā ṇiyova. (Gaṇa)

20. Kaṇho brāhmaṇe. (Gaṇa)

3. Kattikāvidhavādīhi ṇeyyaṇerā.

4. Ṇya diccādīhi.

5. Ā ṇi.

6. Rājato ñño jātiyaṃ.

7. Khattā yiyā.

8. Manuto ssasaṇa.

9. Janapadanāmasmā khattiyā raññe ca ṇo.

10. Ṇya kurusivīhi.

11. Ṇa rāgā tena rattaṃ.

12. Nakkhatte-ninduyuttena kāle.

13. Sā-ssa devatā puṇṇamāsī.

14. Tamadhīte taṃ jānāti kaṇikā ca.

15. Tassa visaye dese.

16. Nivāse tannāme.

17. Adūrabhave.

18. Tena nibbatte.

19. Tamīdhatthi .

20. Tatra bhave.

21. Ajjādīhi tano.

22. Purāto ṇo ca.

23. Amātvacco.

24. Majjhāditvimo.

25. Kaṇa ṇeyya ṇeyyaka yiyā.

26. Ṇiko.

27. Tamassa sippaṃ sīlaṃ paṇyaṃ paharaṇaṃ payojanaṃ.

28. Taṃ hanta rahati gacchatuñchati carati.

29. Tena kataṃ kītaṃ baddhamabhisaṅkhataṃ saṃsaṭṭhaṃ hataṃ hanti jitaṃ jayati dibbati khaṇati tarati carati vahati jīvati.

30. Tassa saṃvattati.

31. Tato sambhūtamāgataṃ.

32. Tattha vasati vidito bhatto niyutto.

33. Tassidaṃ.

34. Ṇo.

35. Gavādīhi yo.

36. Pitito bhātari reyyaṇa.

37. Mātito ca bhaginiyaṃ cho.

38. Mātāpitūsvā-maho.

39. Hite reyyaṇa.

40. Nindā-ññāta-ppapaṭibhāgarassa dayāsaññāsu ko.

21. Vatthito ivatthe eyyo. (Gaṇa)

22. Silāya ṇeyyo ca. (Gaṇa)

23. Sākhādīhi iyo. (Gaṇa)

24. Mukhādīhi yo. (Gaṇa)

25. Ākasmike bhidheye īyo. (Gaṇa)

26. Sakkarādīhi ṇo. (Gaṇa)

27. Aṅgulyādīhi ṇiko. (Gaṇa)

41. Tamassa parimāṇaṃ ṇiko ca.

42. Yate-tehi ttako.

43. Sabbā cā-vanthu.

44. Kimhā rati rīva rīvataka rittakā.

45. Sañjātaṃ tārakāditvito.

46. Māne matto.

47. Taggho cuddhaṃ.

48. Ṇo ca purisā.

49. Ayubhadvitīhaṃse.

50. Saṅkhyāya saccutīsā-sa, dasantā-dhikā-smiṃ satasahasse ḍo.

51. Tassa pūraṇe-kādasādito vā.

52. Ma pañcādikatīhi.

53. Satādīnami ca.

54. Chā ṭṭhaṭṭhamā.

55. Ekā kākya-sahāye.

56. Vacchādīhi tanutte taro.

57. Kimhā niddhāraṇe ratara ratamā.

58. Tena datte liyā.

59. Tassa bhāvakammesu tta tā ttana ṇya ṇeyyaṇiya ṇiyā.

60. Bya vaddhadāsā vā.

61. Naṇa yuvā bo ca vassa.

62. Aṇvāditvimo.

63. Bhāvā tena nibbatte.

64. Tara tami-ssikiyiṭṭhātisaye.

65. Tannissite llo.

66. Tassa vikārāvayavesu ṇa ṇika ṇeyya mayā.

67. Jatuto ssaṇa vā.

68. Samūhe kaṇa ṇa ṇikā.

69. Janādīhi tā.

70. Iyo hite.

71. Cakkhvādito sso.

72. Ṇyo tattha sādhu.

73. Kammā niyaññā.

74. Kathāditviko.

75. Pathādīhi ṇeyyo.

76. Dakkhiṇāyā-rahe.

77. Rāyo tumantā.

78. Tamettha-ssa-tthīti mantu.

79. Vantvavaṇṇā.

80. Daṇḍāditvika ī vā.

28. Uttamīṇe va dhanā iko. (Gaṇa)

29. Asannihite atthā. (Gaṇa)

30. Tadantā ca. (Gaṇa)

31. Vaṇṇantā īyeva. (Gaṇa)

32. Hattha dantehi jātiyaṃ. (Gaṇa)

33. Vaṇṇato brahmacārimhi. (Gaṇa)

34. Pokkharādito dese. (Gaṇa)

35. Nāvāyi-ko. (Gaṇa)

36. Sukhadukkhā ī. (Gaṇa)

37. Balā bāhūrupubbā ca. (Gaṇa)

81. Tapādīhi ssī.

82. Mukhādito ro.

38. Dantassu ca unnatadante. (Gaṇa)

83. Tundyādīhi bho.

84. Saddhāditva .

85. Ṇo tapā.

86. Ālvabhijjhādīhi.

87. Picchāditvilo.

88. Sīlādito vo.

39. Aṇṇā niccaṃ. (Gaṇa)

40. Gāṇḍirājīhi saññāyaṃ. (Gaṇa)

89. Māyāmedhāhi vī.

90. Sissare āmyuvāmī.

91. Lakkhyā ṇo a ca.

92. Aṅgā no kalyāṇe.

93. So lomā.

94. Imiyā.

95. To pañcamyā.

96. Ito tetto kuto.

97. Abhyādīhi.

98. Ādyādīhi.

99. Sabbādito sattamyā tratthā.

100. Katthe-tthakutrā-trakve-hidha.

101. Dhi sabbā vā.

102. Yā hiṃ.

103. Tā haṃ ca.

104. Kuhiṃ kahaṃ.

105. Sabbe-kañña ya tehi kāle dā.

106. Kadā kudā sadā-dhune-dāni.

107. Ajjasajjvaparajjve-tarahikarahā.

108. Sabbādīhi pakāre thā.

109. Kathamitthaṃ.

110. Dhā saṅkhyāhi.

111. Vekā jjhaṃ.

112. Dvitīhedhā.

113. Tabbati jātiyo.

114. Vārasaṅkhyāya kkhattuṃ.

115. Katimhā.

116. Bahumhā dhā ca paccāsattiyaṃ.

117. Sakiṃ vā.

118. So vīcchā pakāresu.

119. Abhūtatabbhāve karāsabhūyoge vikārā cī.

120. Dissantaññepi paccayā.

121. Aññasmiṃ.

122. Sakatthe.

123. Lopo.

124. Sarānamādissā-yuvaṇṇassā e o ṇānubandhe.

125. Saṃyoge kvaci.

126. Majjhe.

127. Kosajjājjava pārisajja sohajja maddavārissāsabhājañña theyya bāhusaccā.

128. Manādīnaṃ saka.

129. Uvaṇṇassā-vaṅa sare.

130. Yamhi gossa ca.

131. Lopo-vaṇṇivaṇṇānaṃ.

132. Rānubandhe-ntasarādissa.

133. Kisamahatamime kasamahā.

134. Āyussā-yasa mantumhi.

135. Jo vuddhassiyiṭṭhesu.

136. Bāḷhantikapasatthānaṃ sādha neda sā.

137. Kaṇakanā-ppayuvānaṃ.

138. Lopo vīmantuvantūnaṃ.

139. Ḍe satissa tissa.

140. Etasseṭa ttake.

141. Ṇikassi yo vā.

142. Adhātussa ke-syādito ghe-ssi.

Iti moggallāne byākaraṇe kādikaṇḍo catuttho.

(5) Pañcamo kaṇḍo (khādi)

1. Tijamānehi khasā khamāvīmaṃsāsu.

2. Kitā tikicchāsaṃsayesu cho.

3. Nindāyaṃ gupabadhā bassa bhoca.

4. Tuṃsmā lopo cicchāyaṃ te.

5. Īyo kammā.

6. Upamā-nācāre.

7. Ādhārā.

8. Kattutā-yo.

9. Cyatthe.

10. Saddādīni karoti.

11. Namotvasso.

12. Dhātvatthe nāmasmi.

13. Saccādīhāpi.

14. Kriyatthā.

15. Curādito ṇi.

16. Payojakabyāpāre kāpi ca.

17. Kyo bhāvakammesvaparokkhesu mānantatyādīsu.

18. Kattari lo.

19. Maṃ ca rudhādīnaṃ.

20. Ṇiṇāpyāpīhi vā.

21. Divādīhi yaka.

22. Tudādīhi ko.

23. Jyādīhiknā.

24. Kyādīhi kṇā.

25. Svādīhi kṇo.

26. Tanāditvo.

27. Bhāvakammesu tabbānīyā.

28. Ghyaṇa.

29. Āsse ca.

30. Vadādīhi yo.

41. Bhujānne. (Gaṇa)

31. Kicca ghacca bhacca bhabba leyyā.

42. Saññāyaṃ bharā. (Gaṇa)

32. Guhādīhi yaka.

33. Kattari ltuṇakā.

34. Āvī.

35. Āsiṃsāya-mako.

36. Karā ṇano.

37. Hāto vīhikālesu.

38. Vidā kū.

39. Vito ñāto.

40. Kammā .

41. Kva caṇa.

42. Gamā rū.

43. Samānaññabhavantayāditūpamānā disā kammerīrikkhākā.

44. Bhāvakārake svaghaṇaghakā.

45. Dādhātvi.

46. Vamādīhyathu.

47. Kvi.

48. Ano.

49. Itthiyamaṇa tti ka yakayā ca.

50. Jāhāhi ni.

51. Karā ririyo.

52. I ki tī sarūpe.

53. Sīlā-bhikkhaññā-vassakesu ṇī.

54. Thāvari-ttara, bhaṅgura, bhidura, bhāsura, bhassarā.

55. Kattari bhūte ktvantuttāvī.

56. Kto bhāvakammesu.

57. Kattari cārambhe.

58. Ṭhā-sa, vasa, silisa, sī, ruha, jara, janīhi.

59. Gamanatthā kammakādhāre ca.

60. Āhāratthā .

61. Tuṃ tāye tave bhāve bhavissati kriyāyaṃ tadatthāyaṃ.

62. Paṭisedhe-laṃkhalūnaṃ, tunaktvāna, ktvā vā.

63. Pubbe-kakattukānaṃ.

64. Nto kattari vattamāne.

65. Māno.

66. Bhāvakammesu.

67. Te ssapubbā-nāgate.

68. Ṇvādayo.

69. Khachasānamekassarodi dve.

70. Parokkhāyañca.

71. Ādismā sarā.

72. Na puna.

73. Yathiṭṭhaṃ syādino.

74. Rasso pubbassa.

75. Lopo-nādibyañjanassa.

76. Khachasesvassi.

77. Gupissussa.

78. Catuttha dutiyānaṃ tatiyapaṭhamā.

79. Kavaggahānaṃ cavaggajā.

80. Mānassa vī parassa ca maṃ.

81. Kitassā-saṃsaye ti vā.

82. Yuvaṇṇāname o paccaye.

83. Lahussupāntassa.

84. Assā ṇānubandhe.

85. Na te kānubandhanāgamesu.

86. Vā kvaci.

87. Aññatrā pi.

88. Pye sissā.

89. Eonamayavā sare.

90. Āyāvā ṇānubandhe.

91. Āssā ṇāpimhi yuka.

92. Padādīnaṃ kvaci.

93. Maṃ vā rudhādīnaṃ.

94. Kvimhi lopo-nta byañjanassa.

95. Pararūpamayakāre byañjane.

96. Manānaṃ niggahītaṃ.

97. Na brūsso.

98. Kagā cajānaṃ ghānubandhe.

99. Hanassa ghāto ṇānubandhe.

100. Kvimhi gho paripaccāsamohi.

101. Parassa ghaṃse.

102. Jiharānaṃ gī.

103. Dhāssa ho.

104. Ṇimhi dīgho dusassa.

105. Guhissa sare.

106. Muhabahānañca te kānubandhe tve.

107. Vahassussa.

108. Dhāssa hi.

109. Gamādirānaṃ lopo-ntassa.

110. Vacādīnaṃ vassuṭa vā.

111. Assu.

112. Vaddhassa vā.

113. Yajassa yassa ṭiyī.

114. Ṭhāssi.

115. Gāpānamī.

116. Janissā.

117. Sāsassa sisa vā.

118. Karassā tave.

119. Tuṃtunatabbesu vā.

120. Ñāssa ne jā.

121. Sakāpānaṃ kuṇakū ṇe.

122. Nito cissa cho.

123. Jarasadānamīma vā.

124. Disassa passa dassa dasa da dakkhā.

125. Samānā ro rīrikkhakesu.

126. Dahassa dassa ḍo.

127. Anaghaṇasvāparīhi ḷo.

128. Atyādintesvatthissa bhū.

129. Aāssaādīsu.

130. Ntamānāntiyiyuṃ svādilopo.

131. Pādito ṭhāssa vā ṭhaho kvaci.

132. Dāssi yaṅa.

133. Karotissa kho.

134. Purā smā.

135. Nito kamassa.

136. Yuvaṇṇānamiyaṅuvaṅa sare.

137. Aññādissāssī kye.

138. Tanassā vā.

139. Dīgho sarassa.

140. Sā-nantarassa tassa ṭho.

141. Kasassima ca vā.

142. Dhastotrastā.

143. Pucchādito.

144. Sāsa , vasa, saṃsa, sasā tho.

145. Dho dhahabhehi.

146. Dahā ḍho.

147. Bahassuma ca.

148. Ruhādīhi ho ḷa ca.

149. Muhā vā.

150. Bhidādito no ktaktavantūnaṃ.

151. Dātvinno.

152. Kirādīhi ṇo.

153. Tarādīhi riṇṇo.

154. Go bhanjādīhi.

155. Susā kho.

156. Pacā ko.

157. Mucā vā.

158. Lopo vaḍḍhā ktissa.

159. Kvissa.

160. Ṇiṇāpīnaṃ tesu.

161. Kvaci vikaraṇānaṃ.

162. Mānassa massa.

163. Ñi lasse.

164. Pyo vā tvāssa samāse.

165. Tuṃyānā.

166. Hanā racco.

167. Sāsādhikarā ca ca riccā.

168. Ito cco.

169. Disā vānavāsa ca.

170. Ñi byañjanassa.

171. Rā nassa ṇo.

172. Na ntamānatyādīnaṃ.

173. Gamayamisāsadisānaṃ vā cchaṅa.

174. Jaramarānamīyaṅa.

175. Ṭhāpānaṃ tiṭṭha pivā.

176. Gamavadadānaṃ ghamma vajja dajjā.

177. Karassa sossa kubba kuru kayirā.

178. Gahassa gheppo.

179. Ṇo niggahītassa.

Iti moggallāne byākaraṇe khādikaṇḍo pañcamo.

(6) Chaṭṭho kaṇḍo (tyādi)

1. Vattamāne ti anti, si tha, mi ma, te ante, se vhe, e mhe.

2. Bhavissati ssati ssanti, ssasi ssatha, ssāmi ssāma, ssate ssante, ssase ssavhe, ssaṃ ssāmhe.

3. Nāme garahāvimhayesu.

4. Bhūte ī uṃ, o ttha, iṃ mhā, ā ū, se vhaṃ, a mhe.

5. Anajjatane ā ū, o ttha, a mhā, ttha tthuṃ, se vhaṃ, iṃ muse.

6. Parokkhe a u, e ttha, a mha, ttha re, ttho vho, i mhe.

7. Eyyādo vā tipattiyaṃ ssā ssaṃsu, sse ssatha, ssaṃ ssāmhā, ssatha ssiṃsu, ssase ssavhe, ssiṃ ssāmhase.

8. Hetuphalesveyya eyyuṃ, eyyāsi eyyātha, eyyāmi eyyāma, etha eraṃ, etho eyyāvho, eyyaṃ eyyāmhe.

9. Pañcapatthanāvidhīsu.

10. Tu antu, hi tha, mima, taṃ antaṃ, ssu vho, e āmadhasa.

11. Satyarahesveyyādī.

12. Sambhāvane vā.

13. Māyoge īāādī.

14. Pubbāparacchakkāna mekānekesu tumhāmhasesesu dvedve majjhimuttamapaṭhamā.

15. Āīssādīsvau vā.

16. Aādīsvāho brūssa.

17. Bhūssa vuka.

18. Pubbassa a.

19. Ussaṃ svāhā vā.

20. Tyantīnaṃ ṭaṭū.

21. Īādo vacassoma.

22. Dāssa daṃ vā mimesvadvitte.

23. Karassa sossa kuṃ.

24. Kā īādīsu.

25. Hāssa cāhaṅa ssena.

26. Labhavasacchidabhidarudānaṃ cchaṅa.

27. Bhuja mūca vaca visānaṃ kkhaṅa.

28. Āīādīsu harassā.

29. Gamissa.

30. Ḍaṃsassa ca chaṅa.

31. Hūssa he hehi hohī ssatyādo.

32. Ṇānāsu rasso.

33. Āīūmhāssāssamhānaṃ vā.

34. Kusaruhehī-ssa chi.

35. Aīssaādīnaṃ byañjanassiu.

36. Brūto tissīu.

37. Kyassa.

38. Eyyāthasseaāīthānaṃ oaaṃtthatthovhoka.

39. Uṃssiṃ svaṃsu.

40. Eottā suṃ.

41. Hūto resuṃ.

42. Ossa aitthattho.

43. Si .

44. Dīghā īssa.

45. Mhātthāna mha.

46. Iṃssa ca siu.

47. Eyyuṃssuṃ.

48. Hissa-to lopo.

49. Kyassa sse.

50. Atthiteyyādicchannaṃ sa su sa satha saṃ sāma.

51. Ādidvinnamiyāiyuṃ.

52. Tassa tho.

53. Sihisvaṭa.

54. Mimānaṃ vā mimhā ca.

55. Esuṅa.

56. Īādo dīgho.

57. Himimesvassa.

58. Sakā ṇāssa kha īādo.

59. Sse vā.

60. Tesu suto kṇokṇānaṃ roṭa.

61. Ñāssa sanāssa nāyo timhi.

62. Ñāmhi jaṃ.

63. Eyyāssiyāñā vā.

64. Īssatyādīsu knālopo.

65. Ssassa hi kamme.

66. Etismā.

67. Hanā cha khā.

68. Hato ha.

69. Dakkhakhahehi hohīhi lopo.

70. Kayireyyasseyyumādīnaṃ.

71. Ṭā.

72. Ethassā.

73. Labhā iṃīnaṃ thaṃthā vā.

74. Gurupubbā rassā re-nte-ntinaṃ.

75. Eyyeyyāseyyannaṃ ṭe.

76. Ovikaraṇassu paracchakke.

77. Pubbacchakke vā kvaci.

78. Eyyāmasse muca.

Iti moggallāne byākaraṇe tyādikaṇḍo chaṭṭho.

(7) Sattamo kaṇḍo (ṇvādi)

1. Cara dara kara raha jana sana tala sāda sādha kasāsa caṭā ya vāhi ṇu.

2. Bhara mara cara tara ara gara hana tana mana bhama kita dhana baṃha kambamba cakkha bhikkha saṃkindanda yaja paṭāṇāsa vasa pasa paṃsa bandhā u.

3. Bandhā ū vadho ca.

4. Jambādayo.

5. Tapusa vidha kura putha mudā ku.

6. Sindhādayo.

7. I.

8. Dadhyādayo.

9. Yuvaṇṇupantā ki.

10. Vapa vara vasa rasa nabha hara hana paṇā īṇa.

11. Bhū gamā īṇa.

12. Tanda lakkhā ī.

13. Gamā ro.

(Iti sarapaccayā)

14. I bhī kā karāra vaka saka vāhi ko.

15. Ūkādako.

16. Bhītvā nako.

17. Siṅghā āṇi kāṭakā.

18. Karāditvako.

19. Bala pate hyāko.

20. Sāmākādayo.

21. Vicchā la gama musā kiko.

22. Kiṃ kaṇikādayo.

23. I sā kīko.

24. Kama padā ṇuko.

25. Maṇḍa salā ṇūko.

26. Lūkādayo.

27. Kasā sako.

28. Karā tiko.

29. Isā ṭhakana.

30. Samā kho.

31. Mukhādayo.

32. Aja vaja muda gada gamā gaka.

33. Siṅgādayo.

34. Agā gi.

35. Yāvalā gu.

36. Phegvādayo.

37. Janā gho.

38. Meghādayo .

(Iti kavaggapaccayā)

39. Cusara varā co.

40. Marā cuīcīca.

41. Kusa pasā chika.

42. Kasausā chuka.

43. Asa masa vasa kuca kacā cho.

44. Gucchādayo.

45. Arā ju uṭa ca.

46. Rajjādayo.

47. Gidhā jhaka.

48. Vañcyādayo.

49. Kama yajā ño.

50. Puññaṃ.

51. Arahāñño hāssa hira ca.

(Iti cavaggapaccayā)

52. Kira tarā kīṭo.

53. Sakādīhyaṭo.

54. Makuṭāvāṭa kavāṭa kukkuṭā.

55. Kamusa kusa kasā ṭho.

56. Kuṭṭhādayo.

57. Vara karā aṇḍo.

58. Manantā ḍo.

59. Kuṇḍādayo.

60. Tija kasa tasa dakkhā kiṇo jassa kho ca.

61. Vīādito ṇi.

62. Gahādīhya ṇi.

63. Rīvībhāhi ṇu.

64. Khāṇvādayo.

65. Kvāditoṇo.

66. Suvīhi ṇaka.

67. Tiṇādayo.

68. Ravaṇa varaṇa pūraṇādayo.

(Iti ṭavaggapaccayā)

69. Pāvasā ati.

70. Dhāhisi tana jana jara gama sacā tu.

71. Arissuṭa ca.

72. Pitvādayo.

73. Jana karā ratu.

74. Sakā unto.

75. Kapā oto.

76. Vasādīhyanto.

77. Hisīnaṃ muka ca.

78. Hara ruha kulā ito.

79. Bharādīhyato.

80. Kirādīhyā-taka.

81. Amādīhya-tto.

82. Vādīhi to.

83. Gharādīhi taka.

84. Nettādayo.

85. Samādīhyatho.

86. Upavasā vassoṭa ca.

87. Ramā thaka.

88. Titthādayo.

89. Vasa masa kusā thu.

90. Saka vasā thi.

91. Vīto thika.

92. Sārismā rathi.

93. Tā tā ithi.

94. Isā thī.

95. Ruda khuda muda mada chida sūda sapa kamā daka.

96. Kundādayo.

97. Dadā du.

98. Khanāna dama ramā dho.

99. Muddhādayo.

100. Sīto dhuka.

101. Varāra kara tara dara yamaajja mithasakā kuno.

102. Ajā ino.

103. Vipinādayo.

104. Kirā kano.

105. Dī ji i mīhi naka.

106. Si dhā vī vāhi no.

107. Ūnādayo.

108. Vīpatā tano.

109. Ramā tanaka.

110. Sū bhāhi nuka.

111. Dhāsse ca.

112. Vattā ṭāva dhamāsehyani.

113. Yuto ni.

(Iti tavaggapaccayā)

114. Camāpa pā vapā po.

115. Yu thu kunaṃ dīgho ca.

116. Khipa supa nī sū pūhi paka.

117. Sippādayo.

118. Sāsā apo.

119. Viṭapādayo.

120. Gupā pho.

121. Gara sarādīhi bo.

122. Nimbādayo.

123. Darā bi.

124. Kara sara sala kala valla vasā abho.

125. Gadā rabho.

126. Usarā sā kato.

127. Ito bhaka.

128. Garāvā bho.

129. Sobbhādayo.

130. Usa kusa pada sukhā kumo.

131. Vaṭumādayo.

132. Gudhā umo.

133. Paṭha carā amimā.

134. Hi dhūhi maka.

135. Tīto rīsano ca.

136. Khī su vī yā gā hi sā lū khu hu mara dhara kara ghara jamā ma sāmā mo.

137. Asmādayo.

138. Nīto mi.

139. Ūmi bhūmi nimi rasmi.

(Iti pavaggapaccayā)

140. Mā chāhi yo.

141. Janissa jā ca.

142. Hadayādayo.

143. Khī si sinī sī su vī ku sū hi raka.

144. Hici du minaṃ dīgho ca.

145. Dhātā namī ca.

146. Bhadrādayo .

147. Mandaṅka sasā sa ma dha catā uro.

148. Vidhurādayo.

149. Timaruharudhabadhamadamandavajā jarucakasā kiro.

150. Thirādayo.

151. Dadagarehi dura bharā.

152. Cara dara jara gara marehite.

153. Pīto kvaro.

154. Cīvarādayo.

155. Kuto kraro.

156. Vasāsā charo.

157. Masā chero ca.

158. Dhūvāto saro.

159. Bhamādīhyaro.

160. Vadissa bada ca.

161. Vadajanānaṃ ṭhaṅa ca.

162. Pacissiṭhaṅa ca.

163. Vakā araṇa.

164. Sigyaṅgāga majjakalā lā āro.

165. Kamissa ssu ca.

166. Bhiṅgā (ṅkā) rādayo.

167. Karā māro.

168. Pusa sarehi kharo.

169. Sara vasa kalā kīro vassuṭa ca.

170. Gabbhīrādayo.

171. Khajja valla masā ūro.

172. Kappūrādayo.

173. Kaṭha cakā oro.

174. Morādayo.

175. Kuto eraka.

176. Bhūsūhi rika.

177. Mīkasīnīhi ru.

178. Sinā eru.

179. Bhīruhi ruka.

180. Tamā būlo.

181. Sito lakavālā.

182. Maṅga kama samba saba saka vasa visa keva kala palla kaṭha paṭa kuṇḍa maṇḍā alo.

183. Musā kalo.

184. Thalādayo.

185. Kulā kālo ca.

186. Muḷālādayo.

187. Caṇḍa patā ṇālo.

188. Mādito lo.

189. Ana sana kala kuka saṭha mahā ilo.

190. Kuṭā kilo.

191. Sithilādayo.

192. Caṭa kaṇḍa vaṭṭa puthā kulo.

193. Tumulādayo.

194. Kalla kapa takka paṭā olo.

195. Aṅgā ulo li.

196. Añjā li.

197. Chadā li.

198. Alyādayo.

199. Pilādī hya vo.

200. Sāḷavādayo.

201. Sarā āvo.

202. Ala mala bilā ṇuvo.

203. Gātvīvo.

204. Suto kva kvā.

205. Vidvā.

206. Thuto re vo.

207. Samā rivo.

208. Chadā ravi.

209. Pūra timā kiso rasso ca.

210. Karā īso.

211. Sirīsādayo.

212. Karā ribbi so.

213. Sasāsa vasa visa hana vana manāna kamā so.

214. Āmi thu kusīto saka.

215. Phassādayo.

216. Suto ṇisaka.

217. Ve tā ta yu panā la kala camā aso.

218. Vaya diva kara kare hya saṇasakapāsa kasā.

219. Sasa masa daṃsā sā su.

220. Vidā dasuka.

221. Sasā rīho.

222. Jīvāmā ho vamā ca.

223. Taṇhādayo.

224. Paṇussahā hīhī ṇolaṅa ca.

225. Khī mi pī cu mā vā kāhi ḷo ussa vā dīgho ca.

226. Guto ḷaka ca.

227. Paṅguḷādayo.

228. Pāto ḷi.

229. Vīto ḷu.

Iti moggallāne byākaraṇe ṇvādikaṇḍo sattamo.

Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa

Moggallānabyākaraṇaṃ

TẢI MOBILE APP PHẬT GIÁO THERAVĀDA ĐỂ XEM THÊM NHIỀU THÔNG TIN HỮU ÍCH (ANDROID & IOS)

* Source Tipitaka.org - Based on the Chaṭṭha Saṅgāyana CD published by the Vipassana Research Institute
Các bài viết trong sách

Dhamma Paññā

BQT trang Theravāda cố gắng sưu tầm thông tin tài liệu Dhamma trợ duyên quý độc giả tìm hiểu về Dhamma - Giáo Pháp Bậc Giác Ngộ thuyết giảng suốt 45 năm sau khi Ngài chứng đắc trở thành Đức Phật Chánh Đẳng Chánh Giác vào đêm Rằm tháng 4, tìm hiểu thêm phương pháp thực hành thiền Anapana, thiền Vipassana qua các tài liệu, bài giảng, pháp thoại từ các Thiền Sư, các Bậc Trưởng Lão, Bậc Thiện Trí.

Trả lời

Từ điển
Youtube
Live Stream
Tải app